De geboorte van een libel

vrijdag 14 mei 2010, 23:52 door Johannes Klapwijk | 13.441x gelezen | 21 reacties

Al vaker had ik uitsluipende libellen gefotografeerd, maar nog nooit had ik de tijd genomen om het hele proces, dat meerdere uren duurt, vast te leggen op de gevoelige plaat. Gemotiveerd door de vele uitsluipende libellen tijdens mijn workshop had ik eindelijk eens wat motivatie om er echt de tijd voor te nemen.

Achteraf gezien had ik toch willen proberen rustiger achtergronden te krijgen, maar de libel draait nog wel eens om het stokje wat dan weer een heel andere en soms minder mooie achtergrond geeft. Ik denk dat ik de volgende keer toch ga proberen de libel volledig vrij te krijgen, maar een hele ochtend bij een libel zitten doe je niet even snel over. Toch ben ik erg blij met de serie en de leerervaring op dit gebied. Het zal wel volgend jaar worden voor ik er weer zin in en tijd voor heb.

Zoals ik vorig jaar al vertelde leven libellen het grootste deel van hun leven onderwater als libellen larve. Pas na één of soms meerdere jaren is de larve volgroeid en klaar om zijn laatste stadium in te gaan: ze kruipen uit het water, laten zich opdrogen en vorvolgens begint een van de mooiste wondertjes in de natuur. De huid barst open en uit een lelijk donkerbruine larve groeit een dier dat volledig anders is gebouwd en zelfs in staat is te vliegen!

Mijn dag zag er zo uit:
5:30 De wekker gaat, ik wil er vroeg zijn, zodat ik zeker weet dat ik nog wel een larve kan vinden die nog niet is begonnen.

6:30 Ik ben ter plekke en zoek de slootrand af: veel al uitgeslopen smaragdlibellen (deze dieren sluipen veelal ook 's nachts uit, zodat ze 's ochtends bij het eerste licht direct op kunnen warmen voor het vliegen). Ik vind een geschikte larve die zijn plekje al gekozen heeft. De larve is nog nat. Een leuk detail is dat ik nu al weet dat ik de larve van een vrij zeldzame soort heb. De larve heeft namelijk een rij haakjes op zijn rug, wat wijst op de bruine korenbout.

7:30 Nog steeds geen activiteit bij de larve, hij is inmiddels opgedroogd. Ik vermaak me ondertussen met het zoeken en fotograferen van andere libellen en maak nog een paar leuke foto's. Elke keer even terug naar de larve om niks te missen.

9:15 De zon komt er eindelijk even door (ik kwam aan in de regen) en 5 minuutjes late kan ik als ik het diertje op de rug kijk een eerste scheurtje in zijn pantser zien. Als eerste komen de behaarde schouders tevoorschijn. Ergens wel jammer dat nu de zon schijnt, het resultaat is totaal verschillend.



Nog geen minuut later breekt ook de kop er uit en binnen tien minuten hangt heel het bovenlijf uit de larvehuid.



10:30 Na lange tijd te hebben gehangen buigt de larve zich naar boven, grijpt zich vast om vervolgens zijn achterlijf er uit te wurmen. Een belangrijk moment wat helaas in twee seconden gebeurd en waarbij het dier zich in dit geval een beestje zijwaarts boog waardoor ik niet kop en lijf scherp kreeg. Al genoeg reden om nog een keer een serie te maken!

In hoog tempo beginnen de gele, gerafelde stompjes op de rug uit te groeien tot vleugels. Ook het lichaam zou nu al niet meer in de larvehuid passen.



11:10 De vleugels hebben bijna hun uiteindelijke formaat, maar zijn nog niet doorzichtig. Je kunt al wel de gele aderen herkennen..



11:30 Het lichaam is nog wat meer richting het uiteindelijke formaat gegroeid en de vleugels worden steeds helderder. Ik heb stevige trek en na nog een laatste foto besluit even heen en weer te rijden naar het restaurantje vijf minuten verderop om gauw iets naar binnen te werken.



12:15 Uitgegeten wilde ik graag nog wachten tot het dier zijn vleugels zo ver had ontwikkeld dat ze open gingen. Ik had geluk, het was zonnig en vijf minuten nadat ik terug was gingen de vleugels open.



13:00 Ik ben tevreden en ga lekker naar huis om de resultaten te bekijken. Als ik nog de hele middag had gewacht zou ik aan het einde van de middag het onderstaande beeld kunnen fotograferen. Dit exemplaar was 's nachts uitgeslopen en kon ik 's ochtends dus prachtig op kleur fotograferen.



Nu lijkt deze libel op een vrouwtje met zijn bruine lijf en zwarte driehoekjes, maar als ik over twee weken terug zou komen zouden de mannetjes van deze soort een blauwe gloed over het oranjebruin hebben, terwijl de vrouwtjes dezelfde kleur behouden. Nog twee weken laten zijn de mannetjes grijsblauw berijpt met zwarte krassen van beschadiging. Dus mocht je denken dat een libel er heel zijn leven hetzelfde uitziet: niet bepaald.

Leerpunten van deze oefening: zoek een larve die erg goed vrij hangt, zodat je altijd een rustige achtergrond hebt, ook als hij gaat draaien. Kies een dag met constant weer, ik denk dat volledig bewolkt de meest consistente resultaten geeft. Nadeel daarvan is dat het uitsluipen nog langer duurt..

Maar al doende leert men en al met al heb ik toch mijn eerste reeks van deze bijzondere metamorfose in de natuur.

Cursus Herfst- en Macrofotografie

Heb je zin om ook eens een poging te wagen om met herfst- of macrofotografie aan de slag te gaan? Ik denk dat mijn cursus herfstfotografie en cursus macrofotografie voor Photofacts Academy een hele mooie start kan zijn en volop kan inspireren om zelf het veld in te gaan en mooie macrofoto's te maken.

Over de auteur

Johannes Klapwijk heeft zich al een jaren intensief toegelegd op natuurfotografie. In het voorjaar en de zomer ligt de nadruk op macrofotografie. Maar ook grotere onderwerpen binnen de natuurfotografie boeien: van vogels tot landschappen.
Johannes verzorgt ook workshops in natuurfotografie.

21 reacties

Deel jouw mening

Let op: Op een artikel ouder dan een week kan alleen gereageerd worden door geregistreerde bezoekers.
Wil je toch reageren, log in of registreer je dan gratis.

Ook interessant

• 

  Libellen fotograferen vergt voorbereiding, precisie en geduld (deel 2)

  door Erik Nevels

• 

  Libellen fotograferen vergt voorbereiding, precisie en geduld (deel 1)

  door Erik Nevels

• 

  Vroeg op pad voor de bandheidelibellen

  door Erik Nevels

• 

  Fotograferen met een doel

  door Erik Nevels

• 

  Highlights uit Zuid-Frankrijk

  door Johannes Klapwijk

• 

  Kleur en sfeer in een foto: de weidebeekjuffer

  door Johannes Klapwijk

Toon alle artikelen binnen Natuurfotografie