Photofacts Academy Winactie!
Yljas Roeper

Marrakech: paradijs voor fotografen?

zondag 2 november 2014, 14:07 door | 10.584x gelezen | 10 reacties

Ergens in augustus 2013 startte het nieuwe TV-programma "Atlas". In dit programma reizen BN'ers door Marokko. Als 'Marokkofiel' volg ik uiteraard elke aflevering. De finale, die eind oktober 2013 werd uitgezonden en die zich afspeelt in Marrakech, werd gewonnen door Mimoun Ouled Radi. Als ik de beelden zie, móet ik gewoon weer naar Marokko. Het probleem is alleen dat mijn vrouw geen vrij kan krijgen in de kerstvakantie. Daarom stelt zij voor om te kijken of er een bevriende fotograaf met me mee kan. Dat lijkt me wel wat.

Toeval of niet, maar nog geen 24 uur later wordt ik gebeld door een kennis, die ook fotografeert. Ze wil in de kerstvakantie graag naar Marrakech, maar wil eerst wat informatie van me over de mogelijkheden. Als ze hoort dat ik ook plannen heb en nog reispartners zoek, is ze gelijk enthousiast. Een fotoreis naar Marokko met mij als ervaringsdeskundige; dát ziet ze wel zitten. Na een oproep op Facebook melden zich nog wat fotografen en nog geen week later boek ik een vijfdaagse reis voor ons.

We vertrekken op 1 januari 's ochtends vroeg. De reis verloopt voorspoedig. Na een rustige vlucht komen we iets eerder dan gepland aan in Marrakech. Na de douane- en andere formaliteiten is een taxi, die ons naar het hotel brengt, snel gevonden. Het is nog geen 13:00 uur plaatselijke tijd, als we de stad verkennen. Ik voor de zoveelste keer; mijn medereizigers voor het eerst.

We laten ons direct naar de eerste bezienswaardigheid brengen, de Graven van de Saadiërs. Als we er uitgebreid gekeken en gefotografeerd hebben, gaan we in de medina op 'fotojacht'. Dan al valt op, dat niet iedereen even graag op de foto gaat. Zou de blog 'Marrakech, stad die fotografen wantrouwt', waar reisgenoot Jurgen me eerder op wees, dan toch waar zijn?

No photo, no photo
Een jongetje verzoekt me met klem om
géén foto's van hem of zijn broertje te maken
Foto © 2014 Mary Steenstra

De tweede dag van onze reis willen we de leerlooierijen bekijken. We worden door de receptionist van het hotel op het verkeerde been gezet en laten ons naar de verkeerde poort brengen door de taxi. Op zich geen probleem; het betekent dat we nu zelf de medina dwars door moeten steken om op de plaats van bestemming te komen. Voordeel is dat we onderweg lekker kunnen fotograferen. Dat valt echter tegen.

Ook deze keer wenden mensen hun hoofd af of houden ze hun handen voor hun gezicht, zodra er een camera op ze gericht wordt. Van jong tot oud, man of vrouw, velen geven duidelijk aan dat ze niet gefotografeerd willen worden. Voor mijn medereizigers, maar ook voor mij best een domper, want waren we niet onder andere hierheen gekomen om ook mensen te fotograferen?

Wantrouwende gezichten
Het wantrouwen is bijna van de gezichten af te lezen

Wat gaat 'ie doen?
Wat gaat 'ie doen?

Ter voorbereiding van de reis heb ik wat reisinformatie over Marokko en Marrakech in het bijzonder rondgestuurd naar mijn medereizigers. Naast de reisgegevens en mogelijk te bezoeken bezienswaardigheden, heb ik ook een kopje 'Mensen fotograferen' opgenomen. Daarin heb ik onder het subkopje 'Fotograferen van locals' het volgende neergezet:

Die traditioneel geklede vrouw, die doorleefde kop van die man, we kennen ze allemaal en we willen ze allemaal maar wat graag fotograferen. Maar stel je voor, dat je door Beverwijk - off all places - loopt en iemand steekt je een grote spiegelreflex met mega-objectief onder de neus. Dan wil je toch ook wel even weten wat die persoon van plan is.

Ongeveer hetzelfde maken de inwoners van Marrakech regelmatig mee. Wellicht zelfs meerdere keren per week of zelfs per dag. Neem het de mensen daarom niet kwalijk als ze hun hoofd afwenden of afwijzend reageren, als je ze ongevraagd of stiekem fotografeert.

Beter is het om eerst contact te maken met mensen die je echt graag wilt fotograferen. Een simpel knikje, al dan niet met een 'Assalaam 3leikum' breekt het ijs. Met handen en voeten - wijzen op je camera, vragende blik - is de kans al groter dat je de foto krijgt die je wilt.

Wellicht iets minder spontaan dan gewenst, maar wel met meer contact in je foto en waar mogelijk het licht zoals jij dat wilt. Omdat je je model dan ook kunt aansturen. Misschien krijg je zelfs de kans om meer foto's te maken en dan is je dag helemaal goed.


Ik heb dus een vooruitziende blik gehad, toen ik dit schreef. Het is niet gebaseerd op ervaring, want hoewel ik meer dan tien keer in Marokko ben geweest en vrijwel heel het land heb bezocht, heb ik dit gedrag vrijwel niet ondervonden op enige andere plaats het land. Maar we zitten er nu wel mee.

Ik besluit om me aan mijn eigen tips en trucs te houden. Natuurlijk heb ik als voordeel dat ik de taal redelijk spreek. Wellicht maakt me dat wat vrijer. Aan de andere kant zijn Marokkanen goed in talen. Als je ze in het Engels of liever in het Frans aanspreekt, heb je snel genoeg contact. Ik waag het er dus op bij de eerste gelegenheid die ik krijg. En die komt vrijwel direct.

Aan het begin van Rue Doukhala zit een aantal winkels naast elkaar, waaronder een slager. Ik kijk wat rond, babbel wat hier en daar wat in steenkolenmarokkaans en heb al gauw contact. Dan begin ik tegen de slager te praten en vraag ik hem of ik een foto mag maken.

Verbaast dat hij me Marokkaans hoort praten stemt hij toe, terwijl hij geduldig poseert . Ik maak de foto, bedank hem en ga weer verder. Het is nog niet top, maar ik heb een foto van een local mét toestemming en ik heb er niet eens voor hoeven betalen. Dat smaakt naar meer.

Een geduldig poserende slager
Geduldig poseert de slager voor me, wachtend op wat komen gaat

We lopen gestaag verder. Even verderop is een binnenplaats, waar een aantal schoenmakers omheen gevestigd is. In een pijpelaatje zie ik een oude man zitten, die zolen van b'lra, de wereldberoemde Marokkaanse sloffen bijknipt. Ik loop naar binnen met een royaal 'Assalaam 3leikum', waarop ik vriendelijk terug wordt begroet. Ik zeg verder niets, maar kijk vol bewondering naar de oude man en de kracht die hij in z'n handen moet hebben.

Mijn reisgenoten hebben me in de gaten en komen achter me de werkplaats in. Ik wissel wat woorden uit met de oude man en vraag dan terloops of ik wat foto's van hem mag maken. Ook hij geeft zonder problemen toestemming. We maken allemaal wat foto's en ik stop de man als dank daarvoor - zonder dat hij het me vraagt - wat Dirhams toe. Foto nummer twee met toestemming van een local is een feit.

De onverstoorbare schoenmaker
Onverstoorbaar werkt de schoenmaker verder, terwijl ik foto's van hem maak

Bovenstaande pas ik gedurende ons verblijf in Marrakech meermaals toe. Vrijwel iedereen reageert positief en zo kom ik toch met een aantal redelijk intieme foto's thuis. Heel anders dan de vorige reizen die ik naar Marokko heb gemaakt en waarbij ik veel meer stiekem foto's van mensen maakte.

Niet dat ik het deze keer achterwege heb gelaten; ik heb er deze keer vooral een extra dimensie aan toegevoegd. Voor mij een absolute meerwaarde voor m'n fotografie en vooral een inspiratie om gauw weer naar Marokko te gaan. De eerstvolgende fotoreis is alweer geboekt.

Wol verven is een typisch Marrakechiaanse handarbeid
Artisanat Marrakechia: wol verven

Dammen. Doe je mee?
Of ik een potje mee wilde doen


Zoals al beschreven, heb ik ook weer wat meer algemene of beter gezegd, overzichtfoto's van mensen in en rond de medina gemaakt. Daarnaast heeft Marrakech natuurlijk veel meer te bieden. Ben je benieuwd wat dat zoal is, kijk dan eens in het album op mijn Facebookpagina, waar een selectie van de foto's van deze reis staat.

Photofacts Academy 11 jaar - Winactie!

Wil jij ontdekken hoe je de mooiste foto's kunt maken? Bekijk dan onze online fotografie cursussen. Meer dan 100 cursussen over fotografie, nabewerking en creativiteit.

Photofacts Academy + de Compositiebijbel

We bestaan deze week 11 jaar. Dat vieren we met een gave winactie. Word nu lid van Photofacts Academy en ontvang 70 euro korting, ons gloednieuwe boek de Compositiebijbel én maak kans op meer dan 16.000 euro aan prijzen!

Direct aanmelden met korting + gratis boek + winactie

Yljas Roeper

Over de auteur

Houdt zich onder de naam Ytos Photography bezig met diverse vormen van fotografie. Geeft lezingen over fotograferen in Marokko en flitsen en organiseert regelmatig fotoreizen naar Marokko. Post af en toe op Instagram, maar is vooral actief op Facebook.

10 reacties

  1. martinphili
    Profiel martinphili schreef op zondag 2 november 2014 om 21:58  | reageer

    Leuk artikel Yljas. Dat doe je goed.

  2. Ytos
    Profiel Ytos schreef op zondag 2 november 2014 om 22:32  | reageer

    Dankjewel Martin! Blij dat het in de smaak valt.

  3. gast
    gast schreef op maandag 3 november 2014 om 14:15  | reageer

    Verbaas me er wel over dat van het jongetje dat met klem verzoekt van hen geen foto's te maken hier juist wel een foto niet alleen is gemaakt, maar ook gepubliceerd; of had ie alleen een probleem met jou en niet met je reisgenoot?

  4. Ineke
    Ineke schreef op dinsdag 4 november 2014 om 17:31  | reageer

    Ook wij zijn Marokko gangers. Blijven daar vaak meerdere maanden. Prachtige natuur. Qua fotografie dezelfde ervaring. Lastig mensen te fotograferen. Essaouira is een oud hippe dorp, daar kun je wat makkelijker fotograferen. Ook Chefchaoun is de moeite waard en een plaatje.

  5. Rob
    Rob schreef op dinsdag 4 november 2014 om 19:55  | reageer

    Ben ook met een collega fotograaf op rondreis in Marokko geweest. Wij hadden de volgende trick: ik liep opzichtig in het rond met mijn camera en iedereen keek naar mij, mijn collega fotografeerde met een 200m op afstand een heel groot aantal portretten....
    In Marakesh op de grote markt vragen ze constant om geld, bij een grote groep met slangenbezweerders bepaalde ik eerst wat ik wilde fotograferen en gaf daarna wat geld en ging toen los.....door mijn snelle camera kon ik zo op korte tijd een aantal goede opnames maken totdat ze door hadden dat ik geen huis, tuin en keuken fotograaf was.... vrolijk

  6. Ytos
    Profiel Ytos schreef op dinsdag 4 november 2014 om 23:17  | reageer

    Bedankt voor jullie reacties.

    @Gast: my bad. Mijn reisgenoot wist op dat moment zeker niet wat het jongetjes wel of niet wilden. Zij zag mij met hun praten en zag haar kans schoon. De foto kreeg ik na de reis van haar Dat ik 'm hier publiceer en dat je daar je vraagtekens bij kunt zetten heb je gelijk in; daar heb ik nooit over nagedacht. Ik beschouw de foto als illustratie bij m'n verhaal. Mocht ik 'm weer tegenkomen in februari, dan zal ik 'm een paar dirham geven voor de geleden schade knipoog

    @Ineke: Essaouira is één van m'n favoriete plekjes. Zeer fotogeniek, rustgevend en inderdaad wat vrijer. Ik heb helaas de mogelijkheid nog niet om er een paar maanden achtereen te verblijven, maar een weekje voorjaars- of herfstvakantie breng ik graag daar door. Grappig ook dat je Chefchouan noemt. M'n reisgenoten die eerder mee waren naar Marrakech willen nu daar graag heen met me. Wellicht dat ik dat combineer met Tanger en Tetouan. De plannen zijn er in ieder geval.

    @Rob: fijn dat je jouw truc hier wilt delen. Ook het eerst betalen en dan schieten principe werkt inderdaad goed. Andersom durven ze woekerprijzen te vragen, ook omdat ze denken dat we niet zo goed kunnen rekenen en dan al gauw akkoord gaan. Er was slechts één slangenfiguur die me probeerde te flessen. Die heb ik m'n standaardzinnetje laten horen, dat vrij vertaald neerkomt op: ik ben wel toerist, maar ik ben niet gek in m'n hoofd. Erg grappig dat 'ie vervolgens niet wist hoe snel hij genoegen moest nemen met 1/10e van wat hij me eerder vroeg :D

    We kunnen het vervelend vinden, dat ze zo reageren c.q. hebberig zijn, maar (1) er zijn zat toeristen die niet nadenken en het daardoor voor de nadenkende toerist "verpesten" en (2) het blijft natuurlijk een spel waarvan je de lol ook in kunt zien. Dan ben je in ieder geval een stuk relaxter op reis. Het is me duidelijk dat dat bij jullie - Ineke en Rob - wel het geval is.

  7. JackyP
    JackyP schreef op woensdag 5 november 2014 om 11:44  | reageer

    Dit jaar ook in Marrakech geweest met de hoop om mooie foto's te kunnen maken doch ook op een geweldige fiasco gelopen. Dus voor mij nooit meer. Wel een fijne week gehad, leuk hotel, prachtig weer maar het eigenlijk doel, fotograferen, niks. Jammer.

  8. Ytos
    Profiel Ytos schreef op donderdag 6 november 2014 om 13:28  | reageer

    Wat jammer dat je reis qua fotografie op zo'n teleurstelling is uitgelopen Jacky. Dat doet ze Marrakechia geen goed. Jammer dat ze dat zelf niet doorhebben. Marokko is natuurlijk niet alleen maar Marrakech. Wellicht dat je het ergens anders - waar men minder toerisme gewend is c.q. anders met toeristen omgaat - wel nog eens probeert.

  9. Corrie P
    Corrie P schreef op vrijdag 7 november 2014 om 09:54  | reageer

    Inderdaad een bekend verhaal. Zelf ben ik een aantal jaren geleden in Marokko geweest met een busrondreis en heb zodoende veel foto's kunnen maken vanuit de bus. Ook kom je tegelijk met veel medereizigers op plekken waar je dan, als één van de toeristen met fototoestel, niet de speciale aandacht trekt. Eenmaal op de terugreis was mijn gedachte "daar ga ik nooit meer naar toe, veel onaardige mensen", maar eenmaal thuis de foto's op het scherm bekijkend (en vervolgens goed scorend op de club) ontstond toch de wens om het nog een keer over te doen. Behalve mooie mensen heeft het land prachtige bouwwerken en een schitterende natuur. De verkeers- en leefomstandigheden die je daar op de wegen en in de steden/ dorpen tegenkomt zijn zo terug in de tijd, dat ze voor ons zeer fotogeniek zijn. Een land zo dichtbij en toch zo ver weg! Een aanrader!!!

  10. Ytos
    Profiel Ytos schreef op vrijdag 7 november 2014 om 15:23  | reageer

    Leuk dat het je uiteindelijk toch zo goed bevallen is, dat je nog eens terug wilt Corrie.

Deel jouw mening

Let op: Op een artikel ouder dan een week kan alleen gereageerd worden door geregistreerde bezoekers.
Wil je toch reageren, log in of registreer je dan gratis.
Van Beeld naar Kunst met Micky Hoogendijk
Cursus Naaktfotografie met Danyel Weideman
Toon alle artikelen binnen Tips en Truuks

Photofacts wordt mede mogelijk gemaakt door


Ontvang wekelijks fotografietips in je inbox

44.432 fotografie enthousiastelingen ontvangen de tips al!
Meer over de wekelijkse mail. Of blijf op de hoogte via Facebook. Aanmelding beveiligd met Google reCaptcha.

Elja Trum

Elja Trum

Photofacts; alles wat met fotografie te maken heeft!

Wil je graag mooiere foto's maken en op de hoogte blijven van ontwikkelingen binnen de fotografie? Photofacts plaatst leerzame artikelen die gerelateerd zijn aan fotografie. Variërend van product-aankondiging tot praktische fotografietips of de bespreking van een website. Photofacts bericht dagelijks over fotografie en is een uit de hand gelopen hobby project van Elja Trum. De artikelen worden geschreven door een team van vrijwillige bloggers. Mocht je het leuk vinden om een of meerdere artikelen te schrijven op Photofacts, neem dan contact op.Meer over Photofacts
Om Photofacts.nl goed te laten functioneren maken we gebruik van cookies. Bekijk ons cookiebeleid. akkoord