Waarom ik soms bang ben dat ik alles al gefotografeerd heb

zondag 4 mei 2025, 13:31 door Michiel Heijmans | 1.288x gelezen | 8 reacties

Soms betrap ik mezelf op een vreemd soort vermoeidheid. Niet fysiek, maar visueel. Alsof mijn ogen verzadigd zijn. Alsof ik op een dag wakker werd en dacht: ik heb alles al gefotografeerd.

Elke straathoek lijkt bekend, elke scène voelt als een herhaling. En diep vanbinnen begint dan dat stemmetje te fluisteren: wat heb jij nog toe te voegen?

Dat vervelende gevoel dat alles al gemaakt is

Het is niet eens dat ik geen inspiratie heb. Sterker nog, mijn hoofd draait overuren en in mijn agenda vechten vrij werk en commerciële opdrachten om aandacht.

Maar in mijn straatfotografie zie ik vooral heel erg veel nieuwe straatfotografen allemaal hetzelfde werk maken. Begrijp me niet verkeerd: zo'n vier jaar geleden was ik die nieuwe straatfotograaf.

Ik zie 85mm lenzen die dezelfde portretten op afstand maken en erger me aan de 1.2 diafragma's. Dat vinden mensen al snel mooi, denk ik, en ik weet dat die foto op instagram belandt en vergeten wordt. Het zijn geen spannende foto's en naturlijk heb ik die ook ooit gemaakt.

Ik zie een 28mm lens van heel dichtbij op f/8 en snap die fotograaf beter, maar ook die foto's zijn al gemaakt. Soms zie ik een verborgen pareltje en kom terecht op Julia's Street Repeat en besef me dat dat pareltje ook 13 in een dozijn is. Alles is al gemaakt. Het knaagt.

Hetzelfde rondje, nog een keer

Misschien doet verandering van spijs eten en ik besluit om andere steden te selecteren voor mijn omzwervingen. Ze inspireren en een kort moment denk ik de heilige graal gevonden te hebben. Nieuwe steden, nieuwe beelden.

Dan kom ik thuis en leg ik ze naast mijn oude beelden. Toch wel weer veel overeenkomsten. Een andere achtergrond maakt niet dat het verhaal wezenlijk anders is.

Een man rent naar de trein en ik denk: 'Die heb ik al'. Alsof ik voetbalplaatjes spaar en alleen nog die ene keeper van die ene club moet hebben voordat mijn boek vol is.

Ik kijk eens ernstig voor me uit en herinner me plakboeken met plaatjes van het A-Team, een rode en een gele. Uren bracht ik door met het inplakken van de plaatjes, sparen voor nieuwe zakjes en het ruilen op het schoolplein. Toen het album vol was, begon het boek stof te verzamelen. Ik heb het nooit meer ingekeken.

Wat als ik mijn beste foto al gemaakt heb?

Serieus. Wat als dat zo is? Misschien is het de glazenwassende dame in Domburg, of het jongetje in de New Yorkse metro. Ik vind die foto in Parijs, van de dame met hoed op die oneindig brede trappen ook tof. Zouden dat mijn beste beelden dan zijn? Ben ik water naar de zee aan het dragen? Wie weet.

De twijfel slaat toe. Het voelt alsof ik een jaar heb getraind voor de Nijmeegse Vierdaagse en het bestuur op de dag voor de start besluit om nooit meer de Vierdaagse te organiseren. Wat nu?

Ik voel frustratie. Vooral frustratie en eigenlijk gewoon helemaal geen zin om überhaupt weer die straat op te gaan. Waar doe ik het eigenlijk voor. Ik herhaal mezelf, keer op keer. De koekt lijkt op, of?

Het is maar hoe je ernaar kijkt.

Op YouTube zie ik Hayden vertellen dat hij geleefd door de drang naar likes en views zijn YouTube kanaal heeft verwijderd. 1.000.000 abonnees weg, deals met bijvoorbeeld Sony weg en Jezus heeft hem geholpen om de waanzin te verwijderen.

Ik schrik. Dit gevoel van alles gedaan hebben kan je knettergek maken. Hayden in dit geval, ik ben daar gelukkig nog lang niet.

Ik bekijk zijn tweede video op zijn nieuwe kanaal en besef me dat hij op dit, net opgestarte kanaal, weer exact hetzelfde doet als op zijn oude kanaal. Photobattles en dergelijke. Populair. Niks nieuws.

Gedachteloos scroll ik door mijn eigen foto's op mijn website michielheijmans.com en zie verandering. Verbetering. Mijn oudere foto's en recente foto's passen prima naast elkaar, maar het licht is anders. Ik open mijn instagram. Dezelfde verandering.

Mijn oude foto's zijn soms wat donker en vlak, en ik lijk op zoek te zijn naar licht, veel meer op zoek te zijn naar licht in die nieuwe foto's. Interessant.

Anders kijken

Ik denk dat ik zelf niet zo erg veranderd ben. En misschien is het logisch dat ik dan denk steeds maar weer hetzelfde te maken. Verandering komt langzaam en zit in kleine dingen. Het lijkt erop dat ik wel zeker nieuwe dingen aan het maken ben. Niet omdat ik anders ben geworden, maar omdat ik anders ben gaan kijken.

Dingen vallen op hun plek. Ik snap beter waarom ik veel straatfotografie-foto's niet meer zo interessant vind. Ik snap waarom ik die drang hou naar een beter beeld, mijn blik verandert immers.

Wat ik gisteren mooi vond, hoeft vandaag niet meer mooi te zijn. Een foto is een samenspel van het moment en jouw gevoel op dat moment. En mijn twijfel heeft dat gevoel geblokkeerd, zo lijkt het.

Misschien is het niet erg om af en toe dat vervelende stemmetje te horen. Het dwingt je om opnieuw te kijken, niet naar de wereld, maar naar jezelf als fotograaf.

Want zelfs als je alles al eens heb gefotografeerd, dan nog is vandaag anders. Het licht valt net even anders. Je stemming is nieuw. En precies daar, in dat verschil, zit de reden waarom ik toch weer de straat op ga. Om opnieuw te zien wat ik dacht al te kennen.

Meer over straatfotografie

Wil je meer weten over straatfotografie en over hoe jij de mooiste straatfoto's kunt maken? Bekijk de cursus Straatfotografie op Photofacts Academy of bestel het boek de Straatfotobijbel. Beide door straatfotograaf Michiel Heijmans.

Over de auteur

Michiel is professioneel straatfotograaf en geeft workshops en lezingen over straatfotograﬁe. Hij schrijft columns voor Focus Magazine en is erg actief op Instagram. Daar vind je dagelijks inspiratie en tips voor je eigen straatfotograﬁe!

8 reacties

Donald Willemsen schreef op zondag 4 mei 2025 om 16:13 | reageer
Michiel, in het begin van deze blog schrijf je het volgende: 'en in mijn agenda vechten vrij werk en commerciële opdrachten om aandacht.'
Ik denk dat daar jouw 'probleem' zit. Het woord 'opdrachten' zegt alles. Opdrachten is iets wat je MOET doen. Van commerciële opdrachten kan ik dat nog begrijpen. Daar wordt je voor betaald.
Ik denk dat je niet alles als een opdracht moet zien, want daar zit een soort dwang achter. Zie zeker 'vrije opdrachten' niet als opdrachten. Als je iets MOET, vergaat je het plezier en dat levert geen goede (mooie) foto's op. Je hebt zelf ooit gezegd een burnout te hebben gehad. Iets MOETEN kan naar stress leiden en uiteindelijk weer naar een burnout of op zijn minst naar gebrek aan inspiratie. Ja, die Eiffeltoren is al miljoenen keren gefotografeerd, maar diezelfde Eiffeltoren levert ook miljoenen mogelijkheden op om hem anders vast te leggen. Ik noem nu de Eiffeltoren als voorbeeld, maar dat eigenlijk voor alles.
Je hebt al ik weet niet hoe vaak de Burchtstraat van Nijmegen in beeld gebracht. Ga morgen weer naar die Burchtstraat en ik garandeer je, hij is weer anders dan alle voorgaande keren.
Ga er niet heen omdat het MOET, maar omdat je er goesting in hebt.

Michiel Heijmans schreef op dinsdag 6 mei 2025 om 13:14 | reageer
Ik noemde het ook "vrij werk", zoals dat in de volksmond heet. Vrij werk is heerlijk de studio in of de straat op en maken wat mooi is. Maar ik begrijp je reactie helemaal en je hebt gelijk, hoor. We moeten al zoveel van onszelf, toch?

Trudy schreef op dinsdag 6 mei 2025 om 11:32 | reageer
Heel herkenbaar, de twijfel erg goed onder woorden gebracht! En fijn om in je laatste alinea's te lezen dat ik er ook anders tegenaan kan kijken. Welke ontwikkeling zie ik in mijn fotografie? Daar ga ik nog eens goed over nadenken.

Michiel Heijmans schreef op dinsdag 6 mei 2025 om 13:12 | reageer
Goed om te horen, Trudy. Ja, volgens mij heeft elke fotograaf weleens twijfel en onzekerheid. Dank voor je reactie!

Ingrid Bergmann schreef op dinsdag 6 mei 2025 om 13:50 | reageer
Ondanks dat ik nog niet zo lang fotografeer (pas een jaar of 4) herken ik wel een beetje wat je schrijft. Ik ga bijv. (o.a.) graag naar zee/strand. Soms heb ik dan iets: niet weer naar zee. Aan de andere kant zie ik - zeker omdat ik nog maar zo kort "echt" fotografeer - ook wel weer verbetering, o.a. door betere composities, maar ook door betere bewerking in LR. En dan ben ik toch wel weer blij dat ik gegaan ben.

Marie-Luce schreef op donderdag 8 mei 2025 om 16:09 | reageer
Panta Rhei (Heraclitus)

Michiel Heijmans schreef op donderdag 8 mei 2025 om 17:37 | reageer
Verandering is de enige constante.

Jacques schreef op vrijdag 9 mei 2025 om 21:42 | reageer
Ik fotografeer vanaf mijn zestiende met een spiegelreflexcamera en trek er 50 jaar later nog steeds graag met de camera op uit om te schieten. En ja, ik heb de bollenvelden al eerder vast gelegd en talloze andere beelden ook maar ik blijf het leuk vinden en daar draait het om. Op mijn harde schijven heb ik ruim honderdduizend foto's staan en van de meeste weet ik nog waar en wanneer ik ze gemaakt heb en ik gebruik ze af en toe in mijn verhaaltjes of in mijn video's. Ik ga geen dag van huis zonder camera omdat ik altijd iets zie dat de moeite waard is om te fotograferen. Ik vind fotograferen nog steeds geweldig en het geeft me rust om met een camera op pad te gaan.

Deel jouw mening

Let op: Op een artikel ouder dan een week kan alleen gereageerd worden door geregistreerde bezoekers.
Wil je toch reageren, log in of registreer je dan gratis.

Masterclass Landschapsfotografie met Bas Meelker

Ontvang wekelijks fotografietips in je inbox

43.667 fotografie enthousiastelingen ontvangen de tips al!
Meer over de wekelijkse mail. Of blijf op de hoogte via Facebook. Aanmelding beveiligd met Google reCaptcha.

Elja Trum

Photofacts; alles wat met fotografie te maken heeft!

Wil je graag mooiere foto's maken en op de hoogte blijven van ontwikkelingen binnen de fotografie? Photofacts plaatst leerzame artikelen die gerelateerd zijn aan fotografie. Variërend van product-aankondiging tot praktische fotografietips of de bespreking van een website. Photofacts bericht dagelijks over fotografie en is een uit de hand gelopen hobby project van Elja Trum. De artikelen worden geschreven door een team van vrijwillige bloggers. Mocht je het leuk vinden om een of meerdere artikelen te schrijven op Photofacts, neem dan contact op.Meer over Photofacts

Waarom ik soms bang ben dat ik alles al gefotografeerd heb

Dat vervelende gevoel dat alles al gemaakt is

Hetzelfde rondje, nog een keer

Wat als ik mijn beste foto al gemaakt heb?

Het is maar hoe je ernaar kijkt.

Anders kijken