Een boom helemaal in beeld? Of toch niet?

vrijdag 3 januari 2025, 20:02 door Nando Harmsen | 975x gelezen | 1 reactie

Onlangs kreeg ik de opmerking weer eens: de boom staat er niet helemaal op. En inderdaad, dat was het geval. Alleen was de boomkruin niet belangrijk voor de foto. De vraag blijft: moet de boom helemaal in beeld, of is dat niet nodig?

Ik fotografeer vaak landschappen waar een boom niet helemaal in beeld staat. De kruin is dan 'afgesneden,' wat voor sommigen als ongewenst bevonden wordt. Zelfs als de kruin van de boom totaal geen meerwaarde biedt.

De boom als doorkijkje naar de zonsopkomst. De kruin is hier niet interessant.
Een boom steekt vaak ver boven het maaiveld uit. Afhankelijk van je standpunt en de achtergrond kan er bij het in beeld brengen van de kruin veel lucht in beeld komen. Soms is dat gewoonweg té veel.

Ik probeer altijd precies dat in beeld te krijgen wat ik wil hebben. Alle storende beeldelementen wil ik uit beeld houden. Dat kan ook de lucht zijn. In dat geval laat ik dat buiten beeld. Ik kies een compositie die een mooie beeldopbouw geeft.

Dezelfde boom als hierboven in een andere compositie. Hoewel geen slechte foto, is het wat gewoontjes. De foto hierboven vind ik veel interessanter.
Er is geen regel die dicteert dat je altijd alles volledig in beeld moet hebben. Wat belangrijk is, dat je laat zien waar het in de foto om gaat. Voegt de kruin van een boom geen meerwaarde toe, dan mag dat gewoon buiten beeld zijn.

De bomen in dit bijzondere avondlicht zijn het onderwerp in de foto. Ze moeten helemaal in beeld zijn.

Het bankje onder de boom is waar het om gaat. Niet om de kruin van de boom. Nu vormt de boom een prachtige omlijsting. Met de kruin had ik alleen maar de saaie grijze lucht als vlakvulling waarbij het bankje niet meer opvalt.
Door een boom juist niet volledig in beeld te brengen kan je meer focus leggen op het landschap achter de boom. Je mag de boom dan best als onderwerp hebben, en het is goed om erop scherp te stellen. Maar het zorgt ervoor dat de achtergrond prachtig in beeld komt.

Nevelflarden tijdens zonsopkomst. De boom is het onderwerp, maar ik wil geen oninteressante lucht in beeld. Dat voegt niets toe en doet alleen maar afbreuk.

De opkomst van de Maan. Het is in deze compositie belangrijk om de boom helemaal in beeld te hebben, inclusief de kruin.

Het landschap met een prachtige rode beuk. Ik laat hier het landschap zien, waarin de beuk tot recht moet komen. Dat kan alleen door ook de kruin in beeld te hebben.

Hoewel de foto een wat onevenwichtige compositie heeft, is het goed dat de boom helemaal in beeld is. De lucht is bovendien een belangrijk onderdeel van de foto.
Zelfs als de boom het onderwerp is, hoeft het niet helemaal in beeld. Zeker wanneer de kruin ver buiten het deel van het landschap uitsteekt wat je wilt laten zien. De vorm van een stam, samen met de achtergrond kan al voldoende zijn voor een boeiend beeld. Maar onderschat kleuren ook niet.

De kruinen zijn niet in beeld want dat doet afbreuk. Nu zijn de kleuren aanwezig. Was de blauwwitte lucht erbij in beeld, dan was het effect veel minder sterk. Nu valt de kleur pas op.
In plaats van dwangmatig een boom helemaal in beeld te brengen, kijk ik wat belangrijk is voor de compositie. Voegt de kruin meerwaarde toe? Stoort de achtergrond van de kruin, zoals een oninteressante lucht? Raakt de foto uit balans wanneer de kruin erbij in beeld gebracht wordt?

Aan de hand van wat ik op dat moment belangrijk vind, kies ik een compositie. Twijfel ik, dan maak ik meerdere foto's, met de boom helemaal in beeld en juist niet. Dan kijk ik thuis wat het mooiste is. Vaak blijkt dat juist de foto's zonder kruin van de boom meer impact hebben.

Het gaat om het contrast tussen de donkere stammen en het licht op het ijzige gras. Die kruinen zijn niet belangrijk voor de foto. Zeker niet omdat ik dan ook de 'overbelichte' lucht in beeld had gekregen.
Ieder moet het natuurlijk voor zichzelf weten, maar onthoudt dat er nooit een verplichting is om een boom in zijn volledigheid in beeld te brengen. Het is alleen belangrijk als het meerwaarde heeft, en de compositie ten goede komt.

Wat vind jij? Zet jij bomen altijd helemaal in beeld? Is dat een moet, of is het geen vereiste voor je. Geef je mening in een reactie onder dit bericht.

Wil jij ook gave foto's maken?

Probeer twee weken gratis onze online cursussen over fotografie. Je krijgt direct toegang tot meer dan 100 cursussen. Na twee weken vervalt je proeflidmaatschap automatisch. Je zit dus nergens aan vast.

14 dagen gratis fotografiecursussen kijken

Over de auteur

Nando Harmsen fotografeert al meer dan 40 jaar. Zijn specialisme ligt bij bruidsreportages en landschapsfotografie. Daarnaast geeft Nando lezingen, workshops, masterclasses, fotoreizen, en maakt regelmatig reviews van nieuwe en leuke apparatuur.

1 reactie

Donald Willemsen schreef op dinsdag 7 januari 2025 om 14:40 | reageer
Nando, ik ben het met je eens als het in dit geval over bomen gaat. Dan is het niet altijd nodig dat de hele boom in beeld is.
Bij portretten vind ik het niet echt tof een deel van het hoofd is afgesneden, tenzij het om een detail in het gezicht gaat. Wanneer je een frontaal portret maakt van het hele gezicht, dan vind ik het niet kunnen dat je een stuk van de bovenkant van het hoofd afsnijdt. Het hele hoofd moet er dan volgens mij op de foto.
Ik weet dat de meningen daarover verschillen. Ik schreef al, dat het wat mij betreft alleen kan als je de nadruk op een detail wilt leggen.

Deel jouw mening

Let op: Op een artikel ouder dan een week kan alleen gereageerd worden door geregistreerde bezoekers.
Wil je toch reageren, log in of registreer je dan gratis.

Cursus Natuurfotografie in Nederland met Rob Dijkstra

Ontvang wekelijks fotografietips in je inbox

44.183 fotografie enthousiastelingen ontvangen de tips al!
Meer over de wekelijkse mail. Of blijf op de hoogte via Facebook. Aanmelding beveiligd met Google reCaptcha.

Elja Trum

Photofacts; alles wat met fotografie te maken heeft!

Wil je graag mooiere foto's maken en op de hoogte blijven van ontwikkelingen binnen de fotografie? Photofacts plaatst leerzame artikelen die gerelateerd zijn aan fotografie. Variërend van product-aankondiging tot praktische fotografietips of de bespreking van een website. Photofacts bericht dagelijks over fotografie en is een uit de hand gelopen hobby project van Elja Trum. De artikelen worden geschreven door een team van vrijwillige bloggers. Mocht je het leuk vinden om een of meerdere artikelen te schrijven op Photofacts, neem dan contact op.Meer over Photofacts

Een boom helemaal in beeld? Of toch niet?