Het verschil tussen een groothoekfoto en een panorama met teleobjectief

donderdag 5 mei 2022, 23:23 door Nando Harmsen | 3.887x gelezen | 2 reacties

Een groothoek is perfect om veel van een landschap in de foto te krijgen. Je kunt ook een teleobjectief pakken en dan een panorama maken van dat landschap. Is daar een verschil tussen, en zo ja, wat is dat verschil? Ik heb het voor je uitgeprobeerd.

Veel landschappen worden met een groothoekobjectief gemaakt. Dat is niet zo vreemd, want het stelt je in staat om veel van het landschap in beeld te krijgen. Of dat de juiste keuze is voor een interessant beeld laat ik even buiten beschouwing.

Je kunt hetzelfde landschap ook fotograferen met een teleobjectief. Of beter gezegd een langer brandpunt, want het hoeft niet per se een echt teleobjectief te zijn. Immers, 50mm is al een brandpunt dat iets meer dan 3x zo lang is dan 16mm brandpunt. Je beeldhoek is dan ruim 9x zo klein (3x in de lengte en 3x in de breedte).

Een vrij simpel landschap is perfect met een teleobjectief te fotograferen. Dit voorbeeld is eenvoudig met 4 verticale opnamen met een langer brandpunt te bereiken.
Wil je met de 50mm hetzelfde in beeld krijgen als met een 15mm brandpunt, dan moet je een panorama maken. Met software kun je deze dan aan elkaar plakken. De vraag is, levert dit dan een andere foto op, of toch niet?

Een testje

Met de gedachte aan het zogenaamde comprimerende effect van een teleobjectief zou je verwachten dat het panorama met een teleobjectief een andere foto zou opleveren dan een enkele foto met een groothoek. Dus laten we de proef op de som nemen.

De panorama opstelling met een teleobjectief op een nodal slide voor horizontale en verticale parallax correctie.
Ik heb een foto gemaakt met een 24mm groothoek vanaf statief. Vervolgens heb ik dezelfde beeldhoek normaals gefotografeerd met een 100mm objectief. Hiervoor heb ik een serie beelden met een panorama opstelling gemaakt om parallax te voorkomen.

De verschillen... Of het gebrek daaraan

Wanneer we de foto's naast elkaar bekijken, dan is er totaal geen verschil te zien. Alles is even groot, of beter gezegd even klein in het beeld gekomen. De foto's laten niet zien dat ze op verschillende manieren zijn gemaakt.

Een panoramafoto van 44 opnamen met 100mm brandpunt op een 45mp camera.
Alle verhoudingen van elementen in je landschap zijn exact hetzelfde. Het maakt niet uit of je een serie teleobjectief foto's hebt gebruikt of een groothoek. Er is geen comprimerend effect, of andere effecten te zien die het gebruik van een langer brandpunt verraden.

Er is wel één heel groot verschil. Het panorama met de teleobjectief foto's heeft een extreem grote resolutie gekregen. Met andere woorden, je kunt verder inzoomen op het beeld zonder verlies aan scherpte.

Dit panorama van 44 opnamen met 100mm brandpunt leverde een 789 megapixel foto op (38.590px x 20.457px. Wie heeft deze resolutie nodig? Of was een enkele groothoek opnamen met 45mp ook genoeg?
Op je beeldscherm is die toename in resolutie niet te zien. Net zomin als je de foto afdrukt, tenzij je een billboard in 300dpi zou (kunnen) afdrukken. En dan alleen nog als je er met je neus bovenop zit.

Hoe zit het dan met het comprimerende effect?

Vind je het vreemd dat het 'comprimerende effect' van een teleobjectief niet zichtbaar is? Als dat het geval is begrijp ik dat. Wist je dat het comprimerende effect eigenlijk niet bestaat? Althans, niet als je de afstand tot je voorgrond niet verandert.

Om het zogenaamde comprimerende effect te bereiken moet je met een teleobjectief verder van je voorgrond gaan staan. Voor dat effect is het namelijk de bedoeling dat je voorgrond even groot in je foto blijft, ongeacht je brandpuntafstand.

Dezelfde boom (of restant daarvan) met een 35mm brandpunt op een 1,3x cropcamera. De horizon wordt ongeveer 4x zo groot weergegeven omdat het brandpunt ongeveer 2x zo lang is. De boom is even groot in beeld omdat ik 2x zo ver weg ben gaan staan. Dit is het comprimerende effect.
Doordat je zorgt dat de voorgrond dezelfde afmeting heeft als bij een groothoek, zal het lijken alsof alleen de achtergrond vergroot is bij het gebruik van een teleobjectief. Dit wordt het comprimerende effect genoemd.

Verander je de afstand tot je voorgrond niet, dan zal de verhouding in afmeting tussen voor- en achtergrond gewoon hetzelfde blijven.

Conclusie

Hoewel dit een redelijk extreem vergelijk is, laat het wel duidelijk zien dat een groothoekopname of een panorama met een teleobjectief hetzelfde resultaat opleveren. Je hebt alleen een grotere resolutie.

Er komt wel wat bij kijken, wanneer je kiest voor een panorama in plaats van één groothoekopnamen. Je moet allereerst zorgen voor parallax correctie met een multi-row panoramakop voor het beste resultaat. En je hebt er aardig wat rekenkracht voor nodig om met de enorme resolutie te werken.

Of al die extra moeite nodig is, dat is iets wat jij zelf het beste kan beantwoorden.

Nog iets om rekening mee te houden

Ik wil nog even benadrukken dat een panorama met teleobjectief soms niet mogelijk is. Met name landschappen met beweging zal een probleem opleveren.

De beweging tussen de losse beelden sluit namelijk niet op elkaar aan, waardoor het samenvoegen tot een panorama flinke fouten zal opleveren die niet of nauwelijks te corrigeren zijn.

Heb je een dynamische foto met veel beweging? Dan is het onmogelijk om dit als een panorama met een teleobjectief te fotograferen
Gebruik jij wel eens een panorama met een teleobjectief als alternatief voor een groothoek? Deel dan je ervaringen in een reactie onder dit bericht.

101 Tips voor Luisterrijke Landschapsfoto's

Wil jij graag weten hoe je perfecte landschapsfoto's kunt maken? In mijn boek De Landschapsbijbel geef ik je 101 tips om jouw landschapsfotografie naar een hoger niveau te helpen. Je ontdekt hierin de 101 beste tips die ik de afgelopen jaren als landschapsfotograaf heb opgedaan.

Over de auteur

Nando Harmsen fotografeert al meer dan 40 jaar. Zijn specialisme ligt bij bruidsreportages en landschapsfotografie. Daarnaast geeft Nando lezingen, workshops, masterclasses, fotoreizen, en maakt regelmatig reviews van nieuwe en leuke apparatuur.

2 reacties

Deel jouw mening

Let op: Op een artikel ouder dan een week kan alleen gereageerd worden door geregistreerde bezoekers.
Wil je toch reageren, log in of registreer je dan gratis.

Ook interessant

• 

  Een tip voor gebruik van teleobjectieven op een balhoofd

  door Nando Harmsen

• 

  Review: Canon RF 10-20mm f/4L IS STM

  door Nando Harmsen

• 

  Straatfotografie tip: Isolatie van je onderwerp

  door Michiel Heijmans

• 

  Straatfotografie tip: Gebruik de populaire 28 millimeter lens

  door Michiel Heijmans

• 

  Paddenstoelen zonder macro objectief, en nog een paar extra tips

  door Nando Harmsen

• 

  Straatfotografie tip: Maak ook eens een overzichtsfoto

  door Michiel Heijmans

Toon alle artikelen binnen Landschapsfotografie