Libellen fotograferen vergt voorbereiding, precisie en geduld (deel 2)

zondag 10 juli 2022, 13:31 door Erik Nevels | 2.244x gelezen | 0 reacties

Het fotograferen van libellen is precisiewerk en vergt veel geduld. Juist hierom vind ik het zo leuk en uitdagend. Van de voorbereiding tot en met een geslaagde libellenfoto. In dit artikel vertel ik hoe ik te werk ben gegaan bij een aantal voorbeeldfoto's.

In deel 1 van mijn blog over libellen fotograferen vertelde ik vooral over de voorbereiding ervan. In dit deel 2 ga ik in op de precisie. Aan de hand van een aantal gemaakte foto's vertel ik hoe ik te werk ben gegaan.

Met 600mm op statief

Het is al halverwege de ochtend, de libellen zijn beweeglijk en ik heb de macrolens verwisseld voor mijn 200-600mm telelens om meer op afstand te kunnen fotograferen. Ik loop over het pad langs een smal stroompje als ik er eentje voorbij zie vliegen. Hij landt even verderop.

Langzaam loop ik dichterbij en verlies hem daarbij niet uit het oog. De brandnetel waar de libel op is gaan zitten staat mooi vrij en er is veel licht in de achtergrond.

Verder is het windstil en durf ik met mijn 600mm op statief een lange sluitertijd wel aan. Ik zet mijn 3-poot op ongeveer 2.5 meter van het onderwerp (de minimale scherpstelafstand is 2.40 meter).

Met 600mm op statief. Sony A7 mark III, 600mm, f/6.3, 1/25 sec, ISO200
Mijn diafragma houd ik maximaal open om de achtergrond zo vaag mogelijk te krijgen. De scherptediepte die nodig is om de libel helemaal scherp te krijgen is op die afstand net voldoende, zo weet ik uit ervaring.

Scherpstellen doe ik handmatig waarbij ik het onderwerp in mijn zoeker uitvergroot.

Op ISO 200 kom ik uit op een sluitertijd van 1/25 seconde, normaal gesproken veel te lang voor 600mm tele maar gelukkig waait het niet.

De sluitertijd is ook langer omdat ik de belichting afstem op de libel en me niet laat leiden door de lichte achtergrond. Mijn histogram is vrijwel geheel rechts gevuld wat duidt op een min of meer highkey foto.

Tot slot zet ik de beeldstabilisatie op 'uit' en gebruik ik de kabelontspanner om alle beweging die ontstaat als ik de ontspanknop met de hand indruk te voorkomen. Voor de zekerheid maak ik meerdere foto's voor het geval er toch wat wind voor beweging zorgt.

Met 90mm macro uit de hand

Het is nog vroeg in de ochtend als ik een uitsluipende libel ontdek. Dit uitsluipen kan wel een paar uur duren en het geeft me de tijd om in alle rust foto's te maken.

Ik kies voor de macrolens om het mooie schouwspel van dichtbij te kunnen vastleggen. Helaas kan ik het statief hier niet plaatsen zonder de libel te verstoren dus dat wordt fotograferen uit de hand.

Met 90mm macro uit de hand. Sony A7 mark III, 90mm-macro, f/5.0, 1/400 sec, ISO200
Om te voorkomen dat ik thuis te veel moet snijden in de foto houd ik de camera vanaf de oever zover mogelijk voor me en kijk op het schermpje voor de compositie en scherpstelling.

Om wat meer scherptediepte te krijgen kies ik voor f/5. Verder staat de stabilisatie op 'aan' en kies ik voor een sluitertijd van 1/400 seconde. Dat vergt dan weer een ISO van 200. Dan nog scherpstellen.

Om de hele libel en het skelet waar hij zojuist uit is gekropen, scherp te krijgen moet ik mijn camera loodrecht op het denkbeeldige vlak van beiden houden, zowel horizontaal als verticaal dus. Het is een precisiewerkje en voor de zekerheid maak ik ook nu weer meerdere foto's.

Met 600mm uit de hand

De zon is al een eindje boven de horizon als ik enkele viervlekken boven het ven zie vliegen. De stengels die boven het water uitsteken zitten nog vol met dauwdruppels en die heb ik samen met het tegenlicht van de zon nodig voor bokeh.

De viervlekken gaan zo nu en dan zitten maar vliegen ook al snel weer op. Ik besluit daarom uit de hand te fotograferen en om ze maximaal dichterbij te halen op 600mm.

Verder kies ik het grootste diafragma van 6.3 en een sluitertijd van 1/400 (ik vertrouw op de beeldstabilisatie én mijn vaste hand …) met een ISO-waarde van 200.

Met 600mm uit de hand. Sony A7 mark III, 600mm, f/6.3, 1/400 sec, ISO200
Na meerdere pogingen waarbij het scherpstellen niet lukt of de libel alweer is gevlogen doe ik een volgende poging. De viervlek zit geweldig mooi.

Scherpstellen is wederom een precisiewerkje want zodra ik er met het scherpstelpunt er even naast zit stelt de camera scherp op de achtergrond. Maar nu lukt het me om met de autofocus (flexibel punt – S) de libel snel scherp in beeld te krijgen en te houden.

Ik word blij van de bokeh die in de achtergrond het beeld verfraait, met name van een grote bokeh-bol die zich in de buurt van de libel bevindt.

Ik beweeg de camera een paar cm naar links en iets omlaag waardoor de bol achter de libel schuift. Hij past er precies in!

Dan adem ik uit, houdt de camera zo stil als mogelijk en maak een serie foto's op high-speed. Dat laatste geeft een grotere kans op het stilhouden van de camera omdat ik de ontspanknop nu langer ingedrukt houdt.

Pas als de libel er weer vandoor gaat kijk ik op mijn schermpje naar de resultaten en besef ik: 'Veel beter gaat het vandaag niet worden'.

Met 90 mm macro op statief

Hoewel het nog vroeg is (half 7 in de ochtend) vliegen de eerste libellen al boven het ven. Deze zit echter nog geduldig de laatste dauwdruppeltjes te verdampen en ik neem de tijd mijn statief op te zetten en de camera in de juiste positie te brengen.

Daarbij let ik niet alleen op het onderwerp maar ook op de achtergrond. Aanvankelijk stel ik scherp op het oog en corrigeer de camerapositie nog iets totdat ook het lijf scherp op de foto komt. Ik ben tevreden over het resultaat maar wil meer.

Ik besluit scherp te stellen op de twee witte vlekken (pterostigma's) van de achterste vleugels. Ik wil ze beide scherp en het lijf van de libel juist zo vaag.

Met 90 mm macro en statief. Sony A7 mark III, 90mm-macro, f/3.2, 1/640 sec, ISO100
Met een diafragma van f/3.2 gaat dat lukken mits ik de camerapositie precies haaks op beide vlekken positioneer. Ik gebruik de scherpstelvergroting (de camera zoomt dan in op het scherpstelpunt) om scherp te stellen op de ene witte vlek en controleer vervolgens of de andere ook scherp is.

Het is een echt geduldwerkje tot alles goed staat. Er is nauwelijks wind maar voor de zekerheid maak ik een hele serie foto's en controleer ik nog eens de scherpte. De libel gunt me de benodigde tijd.

Tevreden bekijk ik de resultaten in de zoeker, de witte vlekken staan er scherp op. Eenmaal thuis vind ik de libel vrij donker en met het reflectiescherm zou ik hem en de stengel wat extra licht hebben kunnen geven. Iets om te onthouden voor de volgende keer.

Precisie en geduld

Het fotograferen van libellen is precisiewerk en vergt veel geduld. Juist hierom vind ik het zo leuk en uitdagend. Van de voorbereiding tot en met een geslaagde libellenfoto, ik krijg er vooralsnog geen genoeg van.

Meer weten over natuurfotografie?

En als je meer wilt weten over hoe je onder veel (soms moeilijke) omstandigheden toch met mooie natuurfoto's terug kunt komen, dan kun je natuurlijk onze allernieuwste Cursus Natuurfotografie voor beginners volgen op Photofacts Academy.

Over de auteur

Steeds weer boeiend en op zoek naar de essentie! Dat is wat fotograferen in de natuur voor mij is. Gefocust op het landschap of het onderwerp in diens omgeving tracht ik meer dan alleen te registreren. Een continue uitdaging waarvan ik elke keer volop geniet. Meer foto's? Volg mij op Instagram en/of kijk op mijn website Website

0 reacties

Deel jouw mening

Let op: Op een artikel ouder dan een week kan alleen gereageerd worden door geregistreerde bezoekers.
Wil je toch reageren, log in of registreer je dan gratis.

Ook interessant

• 

  Flitsfotografie tip: Creëer onscherpte met ND filters

  door Elja Trum

• 

  5 Tips voor buitenportretten

  door Elja Trum

• 

  Flitsfotografie tip: Maak ook de foto met natuurlijk licht

  door Elja Trum

• 

  Betalen voor fotograferen in natuurgebieden

  door Nando Harmsen

• 

  Een 'analoge' uitdaging

  door Erik Nevels

• 

  Kom jij ook naar het Nature Talks Fotofestival?

  door Nando Harmsen

Toon alle artikelen binnen Natuurfotografie