Verbeter je panorama met een nodal slide

donderdag 4 maart 2021, 20:40 door Nando Harmsen | 5.161x gelezen | 8 reacties

Maak je zo nu en dan een panorama? Dan weet je dat tijdens het samenvoegen van de foto's niet alles altijd even goed op elkaar past.

Het probleem treedt op met elementen in de foto die dichtbij zijn. Deze fouten in het samenvoegen ontstaan door parallax.

Daar is een heel eenvoudige oplossing voor: een nodal slide.

Spullen voor het maken van panorama's. Onderin zie je de nodal slide.
Met een panorama kun je heel indrukwekkende foto's maken. Je kunt dan nog meer in beeld krijgen dan wat je met een ultragroothoek kunt vastleggen. In principe is er geen limiet aan. Desgewenst kun je een hele cirkel vastleggen: 360 graden rond.

Soms is het zo weids dat je een panorama wil maken, of moet maken omdat de breedste groothoek niet breed genoeg is. Dit beeld is bijna 270 graden breed, driekwart rond.
Het beste resultaat behaal je met een statief en een roterende statiefkop. Stel je camera perfect horizontaal in, en maak foto's met ongeveer 30 procent overlap. Dat is voldoende om foto's naadloos aan elkaar te plakken. Stitchen is het Engelse woord daarvoor.

Wanneer alles in je foto ver genoeg van je af bevindt lukt dat perfect. Je kunt zo alles van links naar rechts - of andersom - vastleggen en aan elkaar stitchen.

Software is in staat om dit heel snel en eenvoudig voor je te doen. Maar wanneer er elementen in een foto heel dichtbij zijn, dan passen de foto's niet zo goed op elkaar.

[cenger]Wanneer je veel elementen op de voorgrond hebt, kan het parallax probleem optreden. De foto's passen niet exact op elkaar. Deze foto is 360 graden rond gefotografeerd.

Het parallax probleem

Het klinkt bijna als een titel van een Dan Brown roman: het parallax probleem. Niets is minder waar. Parallax is wat ontstaat als we vanaf iets verschillende standpunten naar iets kijken.

Met onze ogen doen we niets anders, en juist deze parallax verschillen stellen ons in staat om in drie dimensies te zien.

Leg je camera eens op tafel en kijk er naar. Hou je linkeroog dicht en let op wat je achter de camera ziet. Sluit dan je andere oog (zorg wel dat je het linkeroog weer opent) en zie wat er gebeurd. Je camera heeft een iets andere positie ten opzichte van je achtergrond. Dat is parallax.

Zet nu je camera op statief, plaats deze perfect horizontaal, en zorg dat je een onderwerp dichtbij in beeld hebt tegen een achtergrond die iets verder weg is.

Zet je liveview aan, en kijk hoe het onderwerp ten opzichte van de achtergrond van positie verandert als je de camera roteert. Dat is parallax.

Parallax zorgt ervoor dat je elementen niet hetzelfde uitlijnen als je de camera roteert.

Parallax fouten

Het verschuiven van een voorgrond element ten opzichte van de achtergrond wordt een probleem als je foto's aan elkaar wilt plakken. Soms lukt het de software om dit enigszins te corrigeren, maar meestal is dat moeilijk of zelfs onmogelijk. Dan heb je stitch fouten. In het Nederlands heet dit parallax fouten.

Om dit naadloos te doen, moet de voorgrond exact op dezelfde plek blijven ten opzichte van de achtergrond. Met andere woorden, de achtergrond mag niet verschuiven als je de camera roteert. Hiervoor moet je het rotatiepunt exact op de juiste plek leggen. Dit wordt het nodal point genoemd.

Het nodal point zit ergens in het objectief. Dat is de plek waar je moet roteren.

Roteren om het nodal point

Zet je de camera op statief, dan roteert de camera op de de plek van de sensor. Daarvoor in de plaats moet je de camera rond het nodal point roteren. Dit is een punt dat ergens in je objectief zit. Heb je dat punt gevonden, dan worden parallax fouten voorkomen.

Je hebt dus een hulpmiddel nodig om je rotatiepunt onder je objectief te krijgen. Dit hulpmiddel heet een nodal slide. Wil je perfecte panorama's maken? Dan is een nodal slide onmisbaar.

Met een nodal slide roteer je rond het nodal point en voorkom je parallax.

Waar vind je het nodal point?

Waar het nodal point ligt is afhankelijk van je objectief, en van je brandpunt. Je zult dit proefondervindelijk moeten uitproberen. Je hebt dan wel een nodal slide nodig, uiteraard.

Zet daarvoor twee onderwerpen in lijn met elkaar, net zoals ik dat in mijn voorbeeldfoto's gedaan heb. Ga dan de camera roteren, en verschuif de camera naar voren of achteren tot de twee onderwerpen ongeacht de rotatie perfect achter elkaar blijven.

Roteren om het nodal point voorkomt parallax. Vergelijk dit met het eerdere drieluik die zonder nodal slide geroteerd is.
De meeste nodal slides hebben een schaalverdeling. Schrijf voor je objectief en brandpunt op waar het nodal point ligt. Zo kun je op locatie direct alles perfect instellen en voorkom je dat de foto's niet exact uitlijnen door parallax fouten.

Wil jij ook gave foto's maken?

Probeer twee weken gratis onze online cursussen over fotografie. Je krijgt direct toegang tot meer dan 100 cursussen. Na twee weken vervalt je proeflidmaatschap automatisch. Je zit dus nergens aan vast.

14 dagen gratis fotografiecursussen kijken

Over de auteur

Nando Harmsen fotografeert al meer dan 40 jaar. Zijn specialisme ligt bij bruidsreportages en landschapsfotografie. Daarnaast geeft Nando lezingen, workshops, masterclasses, fotoreizen, en maakt regelmatig reviews van nieuwe en leuke apparatuur.

8 reacties

Deel jouw mening

Let op: Op een artikel ouder dan een week kan alleen gereageerd worden door geregistreerde bezoekers.
Wil je toch reageren, log in of registreer je dan gratis.

Ook interessant

• 

  Wanneer maak je welk soort panorama?

  door Nando Harmsen

• 

  Het grootste nadeel van een panorama

  door Nando Harmsen

• 

  Luminar NEO krijgt een panorama functie

  door Nando Harmsen

• 

  Tien tips voor panorama fotografie

  door Nando Harmsen

• 

  Een panorama fotograferen of een panorama uitsnijden

  door Nando Harmsen

• 

  Het verschil tussen een groothoekfoto en een panorama met teleobjectief

  door Nando Harmsen

Toon alle artikelen binnen Panorama