Wanneer maak je welk soort panorama?

maandag 18 september 2023, 22:11 door Nando Harmsen | 1.958x gelezen | 10 reacties

Een panorama stelt je in staat om veel in beeld te krijgen. Meer dan wat je met je grootste groothoek kan vastleggen. Je kunt het ook gebruiken om hoge resolutie beelden te maken. Of je snijdt gewoon een normale foto in panorama formaat. Keuze te over, maar hoe kies je wat je moet gebruiken?

Het kiezen lijkt makkelijk. Toch merk ik dat er veel onduidelijkheid is over de juiste keuze. Met dit artikel geef ik een richtlijn zodat je makkelijker de juiste keuze kan maken.

Zonsondergang aan de Opaalkust. Een panorama was nodig om de beeldhoek te krijgen die ik wilde hebben.
Een panorama maken kost tijd en energie. Doe je het goed, dan heb je bovendien wat extra spullen nodig. Het onderwerp dat je fotografeert heeft ook invloed op de keuze die je het beste kan maken.

Soms heb je de tijd niet, of niet de zin om er veel tijd in te steken. Andere keren leidt een manier niet tot het gewenste resultaat. Het kan ook zijn dat je nooit gebruik zal maken van de mogelijkheden die het resultaat je biedt.

Het Noorderlicht boven een fjord in Noorwegen. Dit is ruim 180 graden, en je ziet in deze niet gecropte foto duidelijk dat er 5 foto's zijn gemaakt om de gewenste beeldhoek te krijgen.
Eerst een paar wetenswaardigheden. Een panorama met meerdere foto's levert altijd een veel grotere resolutie op dan wat je camera normaal fotografeert. Dit verschil is met twee foto's niet zo groot. Met vier of meer foto's wordt de resolutie al snel enorm.

Je moet je vooral eerst afvragen of je die enorme resolutie wel nodig hebt. Het heeft geen zin om een 250 megapixel foto te produceren als je die nooit groter dan 30 x 40 cm afdrukt. Of als je die alleen voor je online portfolio gebruikt.

De bekende rotsen in Etretat tijdens zonsondergang. Dit kon ik in een enkele foto vastleggen. Een panoramauitsnede was voldoende.
Het hangt ook af van de resolutie die je camera heeft. Is die 12 megapixels of is die 60 megapixels. Dat maakt al heel veel verschil. In het eerste geval levert de panorama van 6 foto's een prachtige resolutie op van 50 tot 60 megapixels. Met de andere camera gaat dat in de honderden megapixels lopen.

Dan is er de beeldhoek waar je mee te maken hebt. Wil je meer in beeld dan je grootste groothoek kan opleveren, dan is het heel duidelijk. Een panorama van meerdere foto's is dan nodig. Anders krijg je het immers niet in beeld.

Een oude brug over dit kanaal kon ik alleen fotograferen met vier losse beelden. Ik had niet voldoende groothoek om dit in een foto vast te leggen.
Heb je echter genoeg aan de beeldhoek die je grootste groothoek geeft? Dan is het niet nodig om een panorama te maken. Ten minste, als de resolutie van je camera voldoende is. Heb je daar te weinig aan, dan zal een panorama van meerdere beelden weer wel nodig zijn.

Om alles op een rijtje te zetten, hier zijn de richtlijnen.

Wil je meer beeldhoek dan je grootste groothoek? Maak meerdere foto's en voeg ze samen.
Heb je meer resolutie nodig dan je camera je geeft? Maak meerdere foto's en voeg ze samen.
Heb je voldoende groothoek en is de resolutie van je camera voldoende? Overweeg een panorama uitsnede.
Heb je voldoende groothoek en is de resolutie van je camera niet voldoende? Maak meerdere foto's en voeg ze samen.

Beweging van je onderwerp kan tot grote problemen zorgen bij het samenvoegen van foto's voor een panorama. Zoals hier met de boot te zien is.
Dan is er nog een extra ding om rekening mee te houden. Wanneer je een onderwerp fotografeert dat in beweging is, dan kan een panorama uit meerdere foto's een lastige opgave zijn. Soms is het zelfs onmogelijk. In dat geval is er maar een oplossing. Een panorama uitsnede van een enkele foto.

Hoe maak jij het liefste een panorama? Maak jij altijd meerdere foto's die je samenvoegt voor een maximale resolutie? Of maak je panorama uitsnedes? Laat het weten in een reactie onder dit bericht.

Cursus panorama fotografie

Panoramafotografie geeft mooie weidse beelden. Je kunt zelfs helemaal rond fotograferen zodat je 360 graden in beeld brengt. Hoe gaat je daarmee te werk, welke apparatuur heb je nodig, waar moet je op letten. Dit alles wordt uitgebreid behandeld in een boeiende cursus op Photofacts Academy.

» Volg de Cursus Panoramafotografie

Over de auteur

Nando Harmsen fotografeert al meer dan 40 jaar. Zijn specialisme ligt bij bruidsreportages en landschapsfotografie. Daarnaast geeft Nando lezingen, workshops, masterclasses, fotoreizen, en maakt regelmatig reviews van nieuwe en leuke apparatuur.

10 reacties

Trudy schreef op dinsdag 19 september 2023 om 11:29 | reageer
Nando, je berichten vind ik steeds erg informatief. Heldere uitleg en tips, met goede (en mooie) voorbeeldfoto's. Voor mij als gevorderde werken ze als opfrisser, maar ik denk dat ook beginners er veel aan hebben. Complimenten!

Nando schreef op dinsdag 19 september 2023 om 12:05 | reageer
Dank je wel, Trudy

Donald Willemsen schreef op dinsdag 19 september 2023 om 12:01 | reageer
Een prima artikel Nando, maar volgens mij heb je een ding niet genoemd. Dat is het verschil in beeldhoek bij een fullframe of cropcamera. Op een cropcamera komt een brandpuntafstand van 18mm overeen met 29mm op een fullframe. Dat verschil lijkt klein, maar is het niet.
Zelf heb ik nog 10-18mm lens ter beschikking en een prime van 7,5mm. Omdat ik een cropcamera (R7) heb, moet ik natuurlijk rekening houden met de cropfactor. De 7,5mm komt dan overeen met een beeldhoek van 12mm op een fullframe. Groot nadeel is dan wel de enorme vertekening. Rechte lijnen horizontaal en verticaal worden gebogen en die krijg je in de nabewerking niet zomaar recht. Daarnaast wordt dan ook alles verkleind weergegeven.
Uiteindelijk blijf ik dan toch met een moeilijk keuze zitten. Wat is wijsheid?

Nando schreef op dinsdag 19 september 2023 om 12:08 | reageer
Beste Donald,
Een cropfactor is niet belangrijk. Jouw camera en objectief hebben een beeldhoek en daar maak je gebruik van. Omrekenen naar iets anders heeft geen meerwaarde, en je hebt er niets aan.
Het is heel simpel, is de beeldhoek die je hebt met jouw objectief te weinig? Dan kan je een panorama maken.

Van Loon anToon schreef op dinsdag 19 september 2023 om 18:14 | reageer
Bij de analoge camera's bestond er een spleetcamera die panorama's nam. Met van die lange negatieven.
Zou er nergens een briljante geest dit ook kunnen voorzien voor deze digitale tijd ?
Zelf maak ik veel pano's horizontaal en verticaal. Meestal uit de hand.
Je teksten zijn altijd duidelijk en je fotografie nog duidelijker.

Nando schreef op woensdag 20 september 2023 om 09:49 | reageer
Inderdaad. Ik was dat soort camera's vergeten. In feite is de digitale spleetcamera er al. Het is je camera van links naar rechts bewegen zoals ik in de cursus ook laat zien. Zelfs je smartphone camera heeft die digitale variant van de spleetcamera.
Dank je wel voor je leuke reactie.

Mac schreef op woensdag 20 september 2023 om 08:35 | reageer
@Donald,

zoals nando al aangeeft maakt crop of FF niks uit. Als je door zoeker (of scherm) kijkt, dan zie je wat je ziet en daar moet je het mee doen.

Zeker als je panorama's maakt door te stitchen is het beste om een niet te grote beelhoek te hebben ivm vervorming. Je kan het beste verticaal foto's maken en die stitchen.

Natuurliefhebber schreef op woensdag 20 september 2023 om 08:36 | reageer
Dag Nando, na het zien van jou cursus over panorama fotografie ben ik deze week aan de slag gegaan met mooie panorama foto's als resultaat. Dank voor je zeer goede en duidelijk uitleg!

Nando schreef op woensdag 20 september 2023 om 09:47 | reageer
@natuurliefhebber:
Fijn om te horen dat je mooie resultaten hebt gekregen. Het is goed te horen dat ik je daarmee heb kunnen helpen. Graag gedaan

Donald Willemsen schreef op woensdag 20 september 2023 om 10:22 | reageer
@Mac, bedankt voor de tip. De theorie is me bekend.

Deel jouw mening

Let op: Op een artikel ouder dan een week kan alleen gereageerd worden door geregistreerde bezoekers.
Wil je toch reageren, log in of registreer je dan gratis.

Cursus Natuurfotografie in Nederland met Rob Dijkstra

Ontvang wekelijks fotografietips in je inbox

44.346 fotografie enthousiastelingen ontvangen de tips al!
Meer over de wekelijkse mail. Of blijf op de hoogte via Facebook. Aanmelding beveiligd met Google reCaptcha.

Elja Trum

Photofacts; alles wat met fotografie te maken heeft!

Wil je graag mooiere foto's maken en op de hoogte blijven van ontwikkelingen binnen de fotografie? Photofacts plaatst leerzame artikelen die gerelateerd zijn aan fotografie. Variërend van product-aankondiging tot praktische fotografietips of de bespreking van een website. Photofacts bericht dagelijks over fotografie en is een uit de hand gelopen hobby project van Elja Trum. De artikelen worden geschreven door een team van vrijwillige bloggers. Mocht je het leuk vinden om een of meerdere artikelen te schrijven op Photofacts, neem dan contact op.Meer over Photofacts

Wanneer maak je welk soort panorama?