Startrail fotografie; het universum vastleggen
vrijdag 5 juni 2009, 23:53 door Peter van Veen | 9.375x gelezen | 5 reactiesAfgelopen week ben ik met Peter Biesheuvel aan de slag geweest om een mooie startrail te fotograferen. Soms zie je van die prachtige foto's hiervan, waarbij de sterrenhemel wordt omgetoverd in een grote schijf van draaiende sterren. Dat wilden wij ook wel eens uitproberen.
Spulletjes bij elkaar gezocht (Nikon D50 met Sigma 18-50mm kitlens, statief en afstandbediening) en tegen elf uur 's avonds naar een locatie in de Biesbosch gegaan waar we wat hoger dan de omgeving zouden staan. Gelukkig stonden we wel enigszins beschut, want dat is best prettig als je een uurtje daar moet staan!
Grootste uitdaging was voor mij om de poolster te vinden. In het noorden was een van de 'handigste' tips die iemand mij gaf. Gelukkig wist andere Peter wel waar die te vinden was. Het bleek echter behoorlijk licht te zijn, zelfs rond die tijd, zodat de poolster slechts bij benadering te vinden was.
Afijn, statief opgezet, camera erop geplaatst en op de (vermoedelijke) poolster gericht. Persoonlijk fotografeer ik bijna altijd in de diafragmavoorkeuzestand, dus ook nu. Diafragma had ik ingesteld op f/11 omdat de lens dan ongeveer op zijn best presteert en de sluitertijd lang genoeg kan zijn.
Sluitertijd, dat was een lastig ding. Theoretisch kun je die gewoon een uur lang openzetten, maar dan heb je veel last van ruis. Het is een betere optie om veel opnamen te maken met een kortere sluitertijd en die dan later met Photoshop (of iets dergelijks) te combineren.
In de praktijk die volgde heb ik sluitertijden gehanteerd die tussen 5 en 10 minuten liggen. Ik heb de bulb-optie geselecteerd en met de afstandbediening de sluiter opengezet. En dan na verloop van tijd keek ik eens op mijn horloge en met een klikje op de afstandbediening ging de sluiter weer dicht. Heel eenvoudig allemaal.
Eén probleempje deed zich later in de nacht nog voor. Ik had voor deze ene keer mijn rugzak met alle spulletjes eens thuisgelaten. Scheelt een boel sjouwwerk. Echter, na zes opnamen wilde de sluiter niet meer open. Check check, en wat blijkt? Accu leeg. Waar is m’n tweede accu? Oeps.. In mijn rugzak. En die ligt nog thuis. Les voor de volgende keer!
De Pentax van Peter hield het iets langer uit. Helaas kon hij de bulb-functie alleen gebruiken als hij de ontspanknop ingedrukt bleef houden. En daar krijg je wel een lamme hand van hoor. Niet echt een optie dus. Hij koos voor sluitertijden van 30 seconden met een (ik meen) zelfde diafragma, f/11. Achteraf bleek dat een misrekening, de tijd bleek veel te kort om bij dit diafragma nog wat licht door te laten.
De zes foto's heb ik als laag ingeladen in Photoshop. De tweede tot en met zesde laag heb ik de blending option 'lighten' gegeven. Eerder nog de optie 'screen' gebruikt, maar dat gaf toch een minder resultaat. Verder nog wat geschoven met contrast, helderheid, levels, etc.
In plaats van alle foto’s één voor één te stapelen in Photoshop kun je ook een gratis tool downloaden op startrail.de (alleen voor Windows). Dit programmaatje automatiseert de meeste taken die nodig zijn voor een fraaie startrailfoto.
Uiteindelijk is dit het resultaat geworden:
De boom heb ik bewust in beeld gebracht om een rustpunt en tevens een voorgrond in de compositie aan te brengen. Bovendien lijkt me een foto met alleen maar de startrail een beetje saai.
Wat hebben we geleerd?
- Zorg voor je materiaal, in dit geval voldoende accu's.
- Houd volgende keer de sluitertijd op 30 seconden in combinatie met continuous shooting.
- Bepaal daarbij een correct diafragma waarbij er in ieder geval sterren te zien zijn.
- Zorg voor warme kleding en een stoeltje, lang stilstaan is ook in de zomernacht een beetje fris.
- Een hapje en drankje zijn op zo'n moment ook niet te versmaden.
- Een zaklamp om je instellingen en dergelijke te kunnen controleren.
Kortom: leuk om eens te doen, voor herhaling vatbaar!
Wil jij ook gave foto's maken?
Probeer twee weken gratis onze online cursussen over fotografie. Je krijgt direct toegang tot meer dan 100 cursussen. Na twee weken vervalt je proeflidmaatschap automatisch. Je zit dus nergens aan vast.14 dagen gratis fotografiecursussen kijken
Over de auteur
Peter is Moor Fotografie. Hij helpt mensen beter leren fotograferen zonder de automaat. Liefhebber van Table Top Strobist Fotografie. Schrijver van diverse eBooks over fotograferen. Leert mensen bij door workshops over o.a. Lightroom, Strobist, Macro, HDR en Herfst.
5 reacties
-
aradilon schreef op zaterdag 6 juni 2009 om 00:21 | reageer
Waarom heb je niet gewoon de auto iso afgezet ? Dan zou je toch minder ruis moeten hebben, had al gehoord van dit artikeltje op twitter (@PetervanVeen), en kon niet wachten, dit soort experimentele fotografie is iets wat iedereen zou moeten proberen just for the fun of it.
Coole foto's ook! -
Vaans schreef op zaterdag 6 juni 2009 om 01:49 | reageer
Leuk artikel: staat ook nog op mijn lijstje om een keer te gaan doen. Ik ben alleen nog altijd op zoek naar dat onderwerp op de voorgrond. Want die moet het doen (ik ben het met je eens dat alleen een startrail veel te saai is).
En ik kan maar geen onderwerp vinden :-(
Waar ik nu benieuwd naar ben is de totale belichtingstijd in jouw voorbeeld. Dus de tijd tussen de start van de eerste opname en het einde van de laatste opname. Dan kan ik me een beetje een beeld vormen van hoe snel die sterren zo'n patroon trekken. -
Casper de Graaf schreef op zaterdag 6 juni 2009 om 19:40 | reageer
Leuk geschreven artikel en erg leerzaam. Wil het zelf ook ooit eens doen, wie weet snel als het eens een heldere zomeravond is.
-
Peter van Veen schreef op zondag 7 juni 2009 om 00:30 | reageer
@aradilion: autoiso staat bij mij niet aan, ik weet niet eens of mijn D50 dat wel heeft.
@Vaans: een leuk voorgrondonderwerp lijkt me een viaduct of iets dergelijks, waardoor je een belichte voorgrond krijgt door de passerende auto's. Ik zal eens checken wat de totale belichtingstijd is. Ik schat zo uit de losse pols ruim 35 minuten.
@Casper: in de zomer is het meest comfortabel qua temperatuur, maar de hemel blijft toch erg licht en de poolster is slecht zichtbaar. Wij gaan een nieuwe poging doen ergens in het najaar, dan zijn de omstandigheden wat beter. -
Peter Biesheuvel schreef op maandag 8 juni 2009 om 13:58 | reageer
Leuk artikel Peter, was gezellig in ieder geval om dit samen te doen. Denk wel dat het pas weer najaar wordt voordat we weer een "clean shot" op de poolster kunnen maken. Maar goed. Er zijn nog zo veel andere onderwerpen om vast te leggen
.
Mijn Camera stond ook op F/11 trouwens.
Deel jouw mening
Let op: Op een artikel ouder dan een week kan alleen gereageerd worden door geregistreerde bezoekers.Wil je toch reageren, log in of registreer je dan gratis.
Ook interessant
-
Flitsfotografie tip: Maak overdag een nachtfotodoor Elja Trum
-
Ga op pad voor sterrensporendoor Nando Harmsen
-
Wat doe je met al die vallende sterrenfoto's zonder vallende ster?door Nando Harmsen
-
Cursus Industriële Nachtfotografie met Tony Vingerhoetsdoor Elja Trum
-
De volle Maan op een creatieve manier fotograferendoor Nando Harmsen
Photofacts wordt mede mogelijk gemaakt door
Ontvang wekelijks fotografietips in je inbox
44.431 fotografie enthousiastelingen ontvangen de tips al!
Meer over de wekelijkse mail. Of blijf op de hoogte via 
Facebook.
Elja Trum
Photofacts; alles wat met fotografie te maken heeft!
Wil je graag mooiere foto's maken en op de hoogte blijven van ontwikkelingen binnen de fotografie? Photofacts plaatst leerzame artikelen die gerelateerd zijn aan fotografie. Variërend van product-aankondiging tot praktische fotografietips of de bespreking van een website. Photofacts bericht dagelijks over fotografie en is een uit de hand gelopen hobby project van Elja Trum. De artikelen worden geschreven door een team van vrijwillige bloggers. Mocht je het leuk vinden om een of meerdere artikelen te schrijven op Photofacts, neem dan contact op.Meer over PhotofactsGratis eBook: Fotograferen van Kinderen
Mis dit niet: Tips voor adembenemende familiekiekjes!
Ontdek 25 praktische tips waardoor je prachtige foto's van je (klein)kinderen kunt maken. Je krijgt van mij ook wekelijks nieuwe fotografietips per mail.
