Tinder in plaats van stemwijzer?

woensdag 21 maart 2018, 11:44 door Wijnand Geuze | 3.414x gelezen | 2 reacties

Wanneer de campagneposters klaar hangen en de standpunten zijn uitgetypt is het stemmen geblazen. Maar beslissen wie jouw kostbare stem krijgt kan nog best lastig zijn. Gelukkig bestaat er voor twijfelaars de stemwijzer.

Ook kun je met een kritische blik door standpunten bladeren of je laten adviseren door je politiek verantwoorde beste vriend die (wél) elke dag het nieuws kijkt... Maar wat is nu eigenlijk het effect van dat trouwe kóppie van een lijsttrekker op de verkiezingen?

In dit blog neem ik jullie mee langs een aantal experimenten waarbij de invloed van portretfoto's bij verkiezingen onder de loep is genomen. Deze invloed blijkt een stuk groter te zijn dan veel van ons denken.

Zo kunnen verkiezingsuitslagen met behulp van campagnefoto's binnen een paar seconden nauwkeurig worden voorspeld. Visagie en de manier van kleden kunnen iemands competentieniveau sterk verhogen (of verlagen).

Zelfs Tinderen lijkt niet veel te verschillen van de normale gang van zaken bij verkiezingen. In ons idealisme neigen we het nog wel eens te onderschatten, maar uiterlijk doet ertoe, of we dat nu leuk vinden of niet. Academisch onderzoek brengt ons niet te verwaarlozen bewijs.

Een kwart seconde is genoeg

In een experiment op Princeton University onderzochten de psychologen Alexander Todorov en Charles C. Ballew II de invloed van portretfoto's van verkiezingskandidaten op de verkiezingsuitslagen.

Men liet deelnemers voor een kwart seconde kijken naar portretfoto's die gebruikt werden in de Amerikaanse verkiezingen.

De onderzoekers vroegen deelnemers de kandidaten te beoordelen op de mate van competentie. Vervolgens werden de resultaten vergeleken met de uiteindelijke verkiezingsuitslag. De conclusie?

In 70 procent van de gevallen wonnen de meer competent beoordeelde kandidaten de verkiezingen. Wonderbaarlijk genoeg was een-vierde van een seconde genoeg om dit op een zeer accurate wijze te voorspellen (Mlodinow, 2012).

Is het geen interessant gegeven dat er weken wordt gedaan over een proces dat binnen een paar seconden kan worden ingeschat?

Tinder voor raadsleden

Op Tinder wordt je naar rechts geswiped met een knap koppie en beland je in de afvalbak wanneer je profielfoto minder in trek is. Hoe zorg je er als raadslid nu dan voor dat mensen je partij naar rechts swipen?

Competentie als belangrijkste pijler

Voor een verkiezingsfoto is vooral de pijler competentie van belang. Natuurlijk is het fijn als een lijsttrekker vriendelijk is en een zekere mate van leiderschap bezit, maar bovenal moet hij natuurlijk goed zijn in wat hij doet; competent zijn dus.

Professor Rosenberg komt met een experiment dat bovenstaand principe niet alleen onderstreept, maar ook het belang van een goede foto aankaart.

210 vrijwilligers werd gevraagd om portretfoto's te bekijken en vervolgens aan te geven of de kandidaat op de foto volgens hen capabel was. Naast de foto kreeg men nog wat andere stukken informatie.

Al snel kwamen de onderzoekers tot de conclusie dat de foto in vergelijking tot de schriftelijke informatie van veel grotere invloed was op de stemming dan andere zaken.

Franklin D. Roosevelt zei tijdens zijn presidentschap: 'In politics, nothing happens by accident. If it happens, you can bet it was planned that way.'

Het laten maken van een goede verkiezingsfoto is een strategische zet in dit 'plannen'. Een logische vraag die bij Rosenbergs onderzoek opkwam was hoe men de beoordeling van zo'n foto kan beïnvloeden.

Om dit verder uit te diepen startten de onderzoekers een tweede experiment. Ze lieten visagisten dezelfde kandidaten op twee manieren opmaken: een 'flatterende' manier en een 'minder flatterende' manier.

Een nieuwe groep vrijwilligers kreeg de foto's ter beoordeling te zien. De ene helft van de groep kreeg de aantrekkelijke foto's te zien en de andere helft de minder aantrekkelijke. De overige aangeboden informatie bleef gelijk.

De uitslag van het onderzoek was significant te noemen. De aantrekkelijke campagnefoto's ontvingen 56 procent van de stemmen, terwijl de minder complimenteuze foto's maar 44 procent ontvingen. Een ongunstige foto zorgde dus voor een daling van 12 procent (Wittman, 1995).

Wat betekent dit voor de verkiezingen?

Uit Rosenbergs onderzoek kunnen we opmaken dat meer dan een-tiende van de verkiezingsuitslagen gestuurd zou kunnen worden door foto's.

Todorov en Ballew II vullen deze inschatting aan met de conclusie dat je aan de hand van een foto de verkiezingsuitslagen voor 70 procent accuraat in kunt schatten.

De stelling dat campagnefoto's voor 70 procent de uitslagen beïnvloeden is wellicht nog een brug te ver, maar we kunnen zeker aannemen dat deze foto's een stevige vinger in de pap hebben.

Een portret kan je maken of breken als politicus, en dat in nog geen halve seconde als we de boeken erop nalezen. De invloed is gróót.

Als je een doordenker bent (zoals ikzelf) zou je zelfs kunnen filosoferen over het idee of een goede fotograaf invloed heeft op het uiteindelijke bestuur van ons land… Zou het?

Mijn advies?

Afsluitend heb ik voor jullie twee tips.
Één voor de stemmer en één voor de politicus:

Tip 1 (voor de stemmer)
Kijk verder dan de appelwangetjes, sterke kaaklijn of zware wenkbrauwen op een verkiezingsfoto. Er is meer dan dat.

Tip 2 (voor de politicus)
Laat een goede foto maken, want feit blijft: veel stemmers vinden tip 1 knap lastig!

Wil jij ook gave foto's maken?

Probeer twee weken gratis onze online cursussen over fotografie. Je krijgt direct toegang tot meer dan 100 cursussen. Na twee weken vervalt je proeflidmaatschap automatisch. Je zit dus nergens aan vast.

14 dagen gratis fotografiecursussen kijken

Over de auteur

Wijnand Geuze is portretfotograaf en oprichter van LINK Fotografie. Hij is gespecialiseerd in het maken van zakelijke portretten en professionele LinkedIn profielfoto's.

2 reacties

Nico Ot schreef op woensdag 21 maart 2018 om 13:50 | reageer
Bedankt voor de tip. Echt heel erg leerzaam.

LINK Fotografie schreef op woensdag 21 maart 2018 om 14:05 | reageer
Graag gedaan Nico, fijn dat je er iets van hebt geleerd

Deel jouw mening

Let op: Op een artikel ouder dan een week kan alleen gereageerd worden door geregistreerde bezoekers.
Wil je toch reageren, log in of registreer je dan gratis.

Van Beeld naar Kunst met Micky Hoogendijk

Cursus Naaktfotografie met Danyel Weideman

Ontvang wekelijks fotografietips in je inbox

44.338 fotografie enthousiastelingen ontvangen de tips al!
Meer over de wekelijkse mail. Of blijf op de hoogte via Facebook. Aanmelding beveiligd met Google reCaptcha.

Elja Trum

Photofacts; alles wat met fotografie te maken heeft!

Wil je graag mooiere foto's maken en op de hoogte blijven van ontwikkelingen binnen de fotografie? Photofacts plaatst leerzame artikelen die gerelateerd zijn aan fotografie. Variërend van product-aankondiging tot praktische fotografietips of de bespreking van een website. Photofacts bericht dagelijks over fotografie en is een uit de hand gelopen hobby project van Elja Trum. De artikelen worden geschreven door een team van vrijwillige bloggers. Mocht je het leuk vinden om een of meerdere artikelen te schrijven op Photofacts, neem dan contact op.Meer over Photofacts

Tinder in plaats van stemwijzer?

Een kwart seconde is genoeg

Tinder voor raadsleden

Competentie als belangrijkste pijler

Wat betekent dit voor de verkiezingen?

Mijn advies?