Stockfotografie voor fotografen; dief van eigen portemonnee?
zaterdag 5 januari 2019, 14:41 door Wilmar Dik | 8.717x gelezen | 24 reactiesEr zijn een heleboel inspirerende verhalen te vinden over succesvolle fotografen die goed geld lijken te verdienen met het maken en verkopen van stockfotografie.
Dat de meeste van deze verhalen zijn geschreven door stockbureaus zelf, of door partijen die worden gesponsord door een stockbureau, is geen toeval.
Als je iets dieper duikt in de wereld van stockfotografie, dan kom je er vrij snel achter dat het een bijzonder goed verdienmodel is… voor de stockbureaus zelf.
Stockfoto's gebruiken
Over het gebruik van stockfotografie en hoe goed, fout, of voordelig dat is, is al veel over geschreven. Ik wil daar in dit blog artikel ook niet teveel over uitwijden.
Ik begrijp heel goed dat als je een mooie foto van de Eiffeltoren nodig hebt, je voor een paar euro een stockfoto koopt en niet zelf een fotograaf inhuurt om in Parijs een mooie foto te maken.
Veel stockfoto's worden zo gemaakt dat ze door zoveel mogelijk verschillende partijen kunnen worden ingezet. Denk aan een callcenter medewerker met een headset op, of mensen die in pak vergaderen.
Er zijn geen bedrijfslogo's of bedrijfskleding in beeld, waardoor de foto's door elk willekeurig bedrijf gebruikt kunnen worden. Deze foto's zijn dertien in een dozijn en daar kun je je als fotograaf niet echt mee onderscheiden.
Veel fotografen besluiten daarom om specifiekere, uniekere stockfoto's te maken. Op zich geen gek idee. Er is behoefte aan dit soort foto's bij zowel stockbureaus als bedrijven en het lijkt een leuke manier om wat extra geld mee te verdienen.
Daarom heb ik me in mijn begintijd als fotograaf gestort op het maken van een heleboel stockfoto's en heb daarvan een hoop verkocht via stockbureaus. Een leuk zakcentje. Totdat ik ging inventariseren wat het me nu daadwerkelijk heeft opgeleverd.
Opbrengsten van een stockfoto
Als ik naar mijn sales rapporten kijk van de foto's die ik bij een groot stockbureau heb staan, dan zie ik dat mijn totale sales neer komt op een bedrag van ongeveer 100.000 euro. Een flink bedrag!
Een stockfotobureau zou dit zó als succesverhaal overnemen. Maar dan is het verhaal nog niet compleet.
Van dit bedrag heb ik zelf ongeveer 50.000 euro gekregen, de rest ging naar het stockbureau. Nog steeds een flink bedrag.
Dit bedrag is het resultaat van het uploaden van stockfoto's over een periode van 16 jaar. Dat komt neer op gemiddeld ongeveer 3.100 euro per jaar. Nog steeds een leuke bijverdienste toch?
In die periode van 16 jaar heb ik ongeveer 42.000 stockfoto's geüpload. Dat komt neer op een gemiddelde opbrengst van ongeveer 1,20 euro per foto die ik heb geüpload (50.000 euro / 42.000 foto's).
Als je dat afzet tegen de tijd die het kost om de foto's te maken, de reiskosten, de beeldverwerking en de investering in professionele apparatuur, dan verandert het positieve plaatje waar we mee begonnen aanzienlijk.
En dan heb ik het nog niet eens over de tijd die het kost om de foto's te uploaden en te voorzien van keywords, titels, licentieformuleren, et cetera. Al met al blijkt dat je aan het einde van de rit voor een paar Euro per uur hard aan het werk bent.
Wil je het niet van mij aannemen? Kijk zelf eens of stockfotografie voor jou interessant is. Houd goed de uren bij die het je kost om de foto's te maken, je reiskosten, beeldverwerking, uploaden van de foto's, en ze te voorzien van alle benodigde informatie.
Bekijk dan na een paar jaar wat die foto's je hebben opgeleverd en deel dat door het aantal uren dat het je gekost heeft om de foto's online te krijgen.
De rol van stockfotografie
Er valt wat te zeggen voor de standaard cliché stockbeelden. Denk aan de voorbeelden van de Eiffeltoren en de callcenter medewerker die ik hierboven noemde. Voor partijen die een standaard foto nodig hebben voor bijvoorbeeld een blogartikel, is stock een snelle en goedkope manier om hun content visueel aantrekkelijker te maken.
Als ze voor elk artikel opnieuw een fotograaf moet inhuren, dan zullen de kosten snel oplopen en zullen ze al snel denken: dan maar geen foto.
Anders ligt het bij uniek en specifiek beeld. Ook dit soort foto's zie je op de websites van stockbureaus staan. Foto's die een groot bedrijf voor een habbekrats kan plaatsen op hun website of in drukwerk.
Het is niet zo dat ze geen marketing en communicatiebudgetten hebben voor fotografie, maar waarom zouden ze een fotograaf inhuren als ze dezelfde soort foto ook voor bijzonder weinig kunnen kopen bij een stockbureau?
Ik begrijp de behoefte van fotografen om mooie en specifieke (duidelijk in Nederland gemaakte) stockfoto's te willen verkopen. Zo onderscheid je jouw beelden van het wereldwijde aanbod en is de kans groter dat je er een aantal verkoopt.
Maar op de langere termijn is het niet gunstig voor de fotografiemarkt en daar ondervind je zelf de negatieve gevolgen van. Wat elke fotograaf zichzelf zou moeten afvragen is: Wil ik op de korte termijn net aan mijn boodschappen kunnen betalen, of op de langere termijn kunnen leven van fotografie?
Ik lever geen foto's meer aan stockbureaus
Mijn stockfoto's staan nog maar te koop bij één stockbureau, maar ik lever al een aantal jaren geen nieuwe foto's meer aan. Elk uur die je daar insteekt is gemiddeld niet rendabel te krijgen en ik richt me daarom liever op betaalde opdrachten.
Maar hoe kom je dan aan EXPOSURE!?!
Als een bedrijf jouw foto's via een stockbureau heeft aangeschaft en ze zien jouw naam daarbij staan, dan zullen ze je vast een keer inhuren voor fotografie! Want als je werk maar vaak genoeg onder ogen komt van een heleboel partijen, dan rolt daar vast een keer een klus uit. Toch?
Zonder te Googlen: Enig idee wie de Eurobiljetten heeft ontworpen? Ik ook niet. En meer exposure dan dat kun je als ontwerper niet krijgen. Hopelijk is hij of zij wel betaald voor de opdracht.
Photofacts Academy 11 jaar - Winactie!
Wil jij ontdekken hoe je de mooiste foto's kunt maken? Bekijk dan onze online fotografie cursussen. Meer dan 100 cursussen over fotografie, nabewerking en creativiteit.We bestaan deze week 11 jaar. Dat vieren we met een gave winactie. Word nu lid van Photofacts Academy en ontvang 70 euro korting, ons gloednieuwe boek de Compositiebijbel én maak kans op meer dan 16.000 euro aan prijzen!
Direct aanmelden met korting + gratis boek + winactie
Over de auteur
Wilmar Dik is beroepsfotograaf sinds 2008. Ook schrijft hij in diverse media over fotografie en is hij betrokken bij DuPho. Bij NVJ is hij vertegenwoordiger beleidsteam Werkvoorwaarden namens ledengroep NVF/Beeldmakers. Werk van Wilmar:mensen.photo, Reclamebeeld, Portfolio fotograaf en Tasfilms.nl.
24 reacties
-
Frans Jonker schreef op zondag 6 januari 2019 om 10:26 | reageer
Ik ben het totaal met je eens.
-
Michael schreef op zondag 6 januari 2019 om 11:26 | reageer
Duidelijk.
Ik ben nog wel benieuwd wat je geplaatste foto's nu nog opleveren, nu je geen nieuwe foto's meer plaatst. Dat zal nog steeds niet super royaal zijn, maar wel terugkerend passief inkomen, waar geen uren / werk meer tegenover staat. -
Wilmar schreef op maandag 7 januari 2019 om 13:01 | reageer
@Michael: Bedankt voor je reactie, Michael. Sinds 2010 neemt het aantal foto’s dat ik verkoop met circa 10% tot 20% per jaar af. Dat kan verschillende redenen hebben. Veel foto’s zijn niet tijdloos. Neem bijvoorbeeld een foto van een skyline van een stad. In een aantal jaar tijd is de stad al zo veranderd dat de foto verouderd is en amper meer verkoopt. Daarnaast neemt het aanbod van stockfoto’s behoorlijk toe: Goede camera’s worden steeds betaalbaarder voor hobbyisten, die ook hun foto’s aanbieden bij stockbureaus.
Dat de geplaatste foto’s geen tijd meer kosten klopt ook niet helemaal. Contracten worden door stockbureaus nog wel eens aangepast en ik moet me daarin verdiepen en over en weer emailen met het stockbureau. Bovendien moet ik erop toezien dat die contracten door de stockbureaus worden nageleefd. In mijn ervaring is dat niet altijd het geval en moet ik er weer achteraan. -
Donald Willemsen schreef op dinsdag 8 januari 2019 om 10:39 | reageer
Ik ben het volledig eens met Wilmar. Het loont de moeite niet, omdat de stockbedrijven de dikke winsten maken. Bovendien moeten de foto's ook nog eens aan een aantal voorwaarden voldoen voor wat betreft bijvoorbeeld kleurverzadiging e.d. Voldoet een foto daar niet aan, dan wordt de foto niet geaccepteerd. Als je echt goudgeld wilt verdienen aan foto's, dan moet je zelf een stockbedrijf beginnen. Wilmar geeft het zelf aan: gemiddelde omzet per jaar 3.100€. Daar kan je dus niet van leven, laat staan dat je kostendekkend werkt.
-
Mieke schreef op dinsdag 8 januari 2019 om 12:55 | reageer
Ik snap je mening dat het niet loont om specifiek voor stockfoto's foto's te gaan maken.
Maar wat nou als je foto's maken gewoon leuk vind. Het sowieso wel gedaan zal hebben, verkoop of niet... En je dus de uren/reistijd enzo niet mee moet nemen als kost (omdat je die niet per se voor de stockfoto doet). Dan hou je dus alleen de tijd over die je steekt in het uploaden en de tags...
Als hobbyfotograaf zie ik daarom best nog wel een reden om mijn (toch al te maken) foto's aan te leveren bij een stocksite... -
-
Walter Frisart schreef op dinsdag 8 januari 2019 om 15:02 | reageer
Ik had al zo'n onderbuikgevoel. Prettig dat dat nu bevestigd wordt. Dank je wel.
Ik blijf gewoon foto's maken voor partijen die er direct belang en profijt van hebben. -
-
Donald Willemsen schreef op dinsdag 8 januari 2019 om 15:21 | reageer
@Erika, gebruik sociale media. Laat daar werk van je zien. Maarrrrr, vergeet één ding niet: Met de intrede van de digitale fotografie denkt iedereen dat hij/zij een goede fotograaf is. Zo zijn er nu talloze (hobby-, semi-professionele) fotografen en beeldbewerkers die een graantje mee willen pikken. Gevolg is dat de prijzen dalen en de hoogopgeleide vakfotograaf heeft het nakijken. Om aan de bak te komen zal je je dus moeten onderscheiden van de massa tegen eerlijke prijzen.
-
Alain schreef op dinsdag 8 januari 2019 om 15:48 | reageer
Hoe zit het tegenwoordig met betaalde opdrachten?
In België moe(s)t je aan de vestigingswet voldoen: met een diploma of getuigschrift, en een attest bedrijfsbeheer (boekhouding), kan je een BTW nr. krijgen. Dan pas mag je officieel aan de slag, en geld verdienen met je foto's. (en belasting en sociale bijdragen betalen :-( ) -
-
Erika schreef op dinsdag 8 januari 2019 om 16:04 | reageer
@ Donald Willemsen Onderscheidend ben ik denk ik wel met onderwater portretfotografie, maar een eerlijke prijs rekenen valt niet mee wanneer je niemand kan vinden die bereid is dat te betalen. Vandaar mijn vraag: Hoe kom je aan opdrachten? Ik plaats regelmatig foto's op fb, maar daar komen geen opdrachten uit
-
Donald Willemsen schreef op dinsdag 8 januari 2019 om 16:56 | reageer
@Alain, ook in België zijn de regels versoepeld. Je moet nog wel een BTW nummer hebben maar de boekhouding laat je over aan een boekhouder. Vestigingsdiploma is niet meer nodig. Daarnaast komt nog dat velen het in 'bijberoep' doen en dan mag je een bepaald bedrag belastingvrij bijverdienen. Je moet dan wel een hoofdberoep van 4/5 hebben.
-
Donald Willemsen schreef op dinsdag 8 januari 2019 om 17:01 | reageer
@Erika er wel voldoende vraag naar jouw soort fotografie? Zoek een reeds
gevestigde fotograaf om mee samen te werken, die ook onderwaterfotografie doet. -
-
Wilmar schreef op dinsdag 8 januari 2019 om 19:48 | reageer
@Mieke: Fotograferen is inderdaad super leuk Als je als hobbyfotograaf tijdens je vakantie een paar mooie foto’s hebt gemaakt, dan kan ik me voorstellen dat het leuk is om te kijken of je die foto’s via een stockbureau kunt verkopen. Dan gaat het meestal om mooie, maar wel vrij generieke beelden: foto’s van bijvoorbeeld een zonsondergang, de Eiffeltoren, een mooi landschap, een closeup van een bloem, etc.
Maar er zijn ook fotografen die stockfoto’s maken omdat ze denken (of hopen) dat het voor hen een goed verdienmodel is. Zij zoeken situaties op waar de gemiddelde particulier niet komt, om stockfoto’s te maken. Die foto’s kunnen vervolgens door grote commerciele bedrijven voor een paar Euro bij een stockbureau worden aangeschaft. Die fotografen spekken de stockbureaus, doen zichzelf tekort, en verpesten de markt voor (semi)professionele fotografen. -
Wilmar schreef op dinsdag 8 januari 2019 om 20:02 | reageer
@Erika: Ik zie dat Donald je vraag al heeft beantwoord en een paar goede tips heeft gegeven. Daar wil ik nog het volgende aan toevoegen:
Als freelance fotograaf ben je óók ondernemer. Dat betekent dat je tijd moet steken in alles wat er bij ondernemerschap komt kijken, inclusief je eigen marketing, sales en het uitbreiden van je netwerk. Al ben je de beste fotograaf op aarde, als je je niet ontwikkelt als ondernemer, dan zal het geen brood op de plank brengen.
Ik heb je website bekeken, je maakt echt prachtige en unieke onderwater foto’s. Uit je website maak ik op dat je je vooral richt op particulieren. Als ik dat verder zou moeten speciferen, dan gok ik dat de klanten waar jij je op richt zijn: zwangere vrouwen en gezinnen die op zoek zijn naar bijzondere en unieke privéfoto’s én bereid zijn daar een paar honderd Euro voor te betalen. Dat is een wel hele kleine niche.
Heb je je portfolio wel eens laten zien aan Reclamebureaus, mode magazines, parfum merken of andere commerciele partijen? Als je van onderwaterfotografie je full time beroep wil maken, dan moet je nadenken over welke doelgroepen een commerciele behoefte hebben aan dat soort foto’s en dat zijn niet de particulieren waar je je nu op richt.
En alsjeblieft niet gratis werken voor exposure. Je hebt veel tijd geinvesteerd in het ontwikkelen van jouw unieke stijl, jouw vaardigheden. Je hebt geld geinvesteerd in je apparatuur. Je hebt mooi werk in je portfolio, dus voor het bouwen aan je portfolio hoef je het ook niet te doen. Partijen die niet bereid zijn om voor jouw werk te betalen, waarderen en verdienen je werk niet. Als je voor hen gratis foto’s maakt dan is dat voor de exposure van hun éigen product of dienst, want dát staat op de voorgrond in het artikel waarbij ze jouw foto plaatsen, niet jouw naam. Die staat er namelijk in miniscule lettertjes als voetnoot bij, wat geen mens zal opvallen. -
Erika schreef op woensdag 9 januari 2019 om 10:49 | reageer
@ Wilmar Dankjewel dat je zo uitgebreid reageert op mijn vraag! En ook dat je de tijd genomen hebt om mijn website te bekijken. Je slaat de spijker precies op de kop wat betreft mijn doelgroep. Ik heb er nooit aan gedacht om mijn portfolio te laten zien aan commerciele partijen en heb geen idee waar ik dan moet beginnen. Maar ik verwacht dat ik met wat speurwerk op internet best wat commerciele partijen kan vinden die interesse kunnen hebben in mijn fotografie. Dus echt super bedankt voor de tip. Daar kan ik wat mee!
Verder ben ik het helemaal met je eens wat betreft stockfotografie. Dat heb ik ook jarenlang geprobeerd en het levert heel weinig op voor de uren die je er in investeert. Ik dacht dat het aan mij lag. Dus het is fijn te lezen dat anderen diezelfde ervaring hebben.
Ik heb veel gratis werk gedaan, voor exposure en voor het opbouwen van mijn portfolio, maar ik ben het nu wel zat. Vandaar dus ook mijn vraag. Heel fijn dat er mensen zijn zoals jij en Donald die de moeite nemen daarop te reageren. -
August schreef op woensdag 9 januari 2019 om 10:49 | reageer
Als je fotografeert uit hobby tijdens je reizen dan is dit een heel ander plaatje. Je bent dan bezig met je hobby en je reizen worden nog voor een stukje terugbetaald. Voor 3.100 Euro per jaar kan je al eens een mooie reis maken naar bv. Canada of andere leuke bestemmingen.
-
John schreef op woensdag 9 januari 2019 om 11:07 | reageer
Ben benieuwd welk stockbureau enigszins acceptabel is om foto's te plaatsen?
-
Erika schreef op woensdag 9 januari 2019 om 11:33 | reageer
@ John Geen een dat lijkt me duidelijk uit dit verhaal. Als je specifiek voor stockbureaus gaat fotograferen ben je er veel teveel tijd aan kwijt voor wat je ervoor terug krijgt. Als je hobbymatig fotografeert zijn er voor jou 100 anderen die precies dezelfde foto hebben gemaakt en is de kans dat je verkoopt via een stockbureau heel klein. Dus ook dan lijkt het me de moeite niet.
Zelf heb ik heel lang met Alamy en DreamsTime gewerkt. Je kunt ook Getty proberen. -
Wilmar schreef op woensdag 9 januari 2019 om 12:44 | reageer
@John: Ik ook
@August: die 3100 Euro per jaar moet wel in de nodige context worden geplaatst: het is een gemiddelde over een periode van 16 jaar, waarvoor ik ongeveer 42.000 stockfoto’s heb moeten uploaden. De geuploade foto’s zijn slechts een selectie, ik heb nog veel meer foto’s gemaakt. Het is dus niet zo dat ik ontspannen een handjevol mooie plaatjes heb gemaakt tijdens mijn vakantie. Ik heb er enorm veel tijd in gestoken, en geld geinvesteerd in apparatuur.
Reisfotografie is voor mij nog steeds een hele leuke hobby, maar ik doe het niet meer met de illusie dat ik via stockverkoop mijn reis kan terugverdienen. Tegenwoordig plaats ik mijn foto’s liever op mijn reisfotografie website (
www.reisfotografie.com ) of print ik ze uit op canvas voor thuis of voor vrienden. Dat vind ik een stuk leukere vrijetijdsbesteding dan stockfoto’s verkocht proberen te krijgen. -
Tromp Willem van Urk schreef op vrijdag 25 januari 2019 om 20:13 | reageer
Dag Wilbert,
Als je als professionele fotograaf (fulltime) van stockfotografie zou willen leven, dan heb je gelijk! Maar als (hobby)fotograaf die het leuk vindt om op een andere manier met zijn foto's bezig te zijn kan het wel gewoon een aardige bijverdienste zijn.
Ikzelf ben dus ook al jaren bezig met stockfotografie, en ik vind het gewoon leuk. Dus gewoon als hobby naast mijn betaalde baan. Maar al mijn (dure) apparatuur heb ik er toch maar mooi van kunnen betalen.
En zo af en toe ben ik ook bezig in mijn studiootje om speciaal en alleen stockfoto's te maken. En dat met veel plezier! -
tinus10 schreef op donderdag 15 augustus 2019 om 16:23 | reageer
De liberalisering en vermarkting van onze samenleving en economie hebben een aantal beroepen dood gemaakt. Fotografie is er daar één van.
Ik heb in het verleden, voor het digitale tijdperk, ook beelden gehad in een beeldbank. Daar zijn o.a. ansichtkaarten van gemaakt. Dat was leuk. Zeker omdat fotografie toen nog als een vak werd gezien.
Ik begrijp het dat iemand met een éénmanszaak niet de financiële middelen heeft om duur fotomateriaal aan te schaffen voor een website. Dan heb ik er geen moeite mee wanneer die een beeld voor een paar Euro kopen en op hun site plaatsen.
Maar zij zijn niet de enige die er gebruik van maken. Ook bedrijven die het eigenlijk wel zouden kunnen (en moeten) betalen, maken er gebruik van.
De beroepsfotograaf is in deze markt volledig de nek omgedraaid.
Ik heb zelf een account gehad bij Shutterstock. Ik heb al mijn beelden van de site weggehaald en mijn account laten sluiten. Ik had het na 450 beelden uploaden en 1USD omzet na een maand snel gezien. Beter ten halve gekeerd dan ten volle verdwaald.
Want voordat je het weet heb je er zoveel tijd in gestoken dat je het zonde gaat vinden om het te stoppen. En dat zit je gevangen in de spiraal. Je hebt dan inmiddels duizenden beelden in de beeldbank zitten en om het te laten lopen moet je dan blijven uploaden, anders is alle moeite voor niks geweest.
Ik heb onlangs een programma gezien van een Boliviaan die op de zoutvlakte zouttegels aan het oogsten is. Zwaar werk in extreme omstandigheden.
Die Boliviaan krijgt 0,25 dollarcent per zouttegel. Hij kan er enkele tientallen tot honderden per dag oogsten.
Als stockfotograaf bij Shutterstock had ik deze maand 1 usd gescoord! Er waren 4 beelden van mij verkocht.
Ik denk dat ik maar ga emigreren naar Bolivia!
Deel jouw mening
Let op: Op een artikel ouder dan een week kan alleen gereageerd worden door geregistreerde bezoekers.Wil je toch reageren, log in of registreer je dan gratis.
Ook interessant
-
Geld verdienen met stockfotografie (video)
door Elja Trum
-
7 manieren om geld te verdienen als fotograaf in 2021
door Elja Trum
-
Starten met stockfotografie
door Tromp Willem van Urk
-
Stockfotografie, nog steeds interessant?
door Tromp Willem van Urk
-
Stockfotografie, welke foto's zijn geschikt?
door Tromp Willem van Urk
Ontvang wekelijks fotografietips in je inbox
44.432 fotografie enthousiastelingen ontvangen de tips al!
Meer over de wekelijkse mail. Of blijf op de hoogte via
Elja Trum
Photofacts; alles wat met fotografie te maken heeft!
Wil je graag mooiere foto's maken en op de hoogte blijven van ontwikkelingen binnen de fotografie? Photofacts plaatst leerzame artikelen die gerelateerd zijn aan fotografie. Variërend van product-aankondiging tot praktische fotografietips of de bespreking van een website. Photofacts bericht dagelijks over fotografie en is een uit de hand gelopen hobby project van Elja Trum. De artikelen worden geschreven door een team van vrijwillige bloggers. Mocht je het leuk vinden om een of meerdere artikelen te schrijven op Photofacts, neem dan contact op.Meer over PhotofactsGratis eBook: Fotograferen van Kinderen
Mis dit niet: Tips voor adembenemende familiekiekjes!
Ontdek 25 praktische tips waardoor je prachtige foto's van je (klein)kinderen kunt maken. Je krijgt van mij ook wekelijks nieuwe fotografietips per mail.