6 tips om verhalen te vertellen met je foto's

maandag 30 maart 2020, 20:10 door Huub Keulers | 15.709x gelezen | 4 reacties

Verhalen zijn een integraal onderdeel van de menselijke cultuur en verhalen vertellen is tijdloos. In de fotografie wordt visueel concept vaak een 'foto-essay' of 'storytelling' genoemd.

Het is een manier om als fotograaf een verhaal te vertellen met één of een reeks foto's. Wat maar weinig mensen beseffen, is dat er een verschil is tussen fotografie en visuele verhalen door middel van fotografie.

Als we storytelling als een kunst beschouwen, dan moet het in feite besmettelijk zijn, waar het de kijker infecteert met gevoelens die hij of zij heeft meegemaakt. De zin 'een foto zegt meer dan duizend woorden' rechtvaardigt de kunst van het visueel vertellen, maar dit betekent natuurlijk nog niet dat alle foto's een verhaal vertellen.

Bijschriften kunnen ook een integraal onderdeel van een fotoverhaal zijn dat de kijker moet helpen elke afbeelding te begrijpen. Dat gezegd hebbende, is het belangrijk om te onthouden dat ondertitels weliswaar uw begrip van een foto kunnen vergroten, maar dat de foto zelf het verhaal zou moeten vertellen - nooit andersom.

Hieronder beschrijf ik enkele tips voor jouw eigen fotoverhaal.

1. Plan, plan en plan nog wat meer

Planning is een essentieel onderdeel van het proces voor visuele verhalen. De documentaire fotograaf Kaushik Ghosh, zei ooit: Wat je geest niet weet, kunnen je ogen niet zien.

Dit is waarschijnlijk het meest geschikt bij het plannen van je fotoverhaal. Je moet ruim van tevoren plannen om het verhaal te visualiseren. Als je deze stappen van tevoren uitvoert, krijg je de foto die je nodig hebt voor je verhaal.

Je plan moet het selecteren van het onderwerp, onderzoek over het onderwerp, het verduidelijken van je onderwerp en tenslotte het plannen van je foto's omvatten. Denk na over het type foto's dat je wil maken om de boodschap over te brengen. Bij een serie moet je visuele verhaal een openingsshot, een middenstuk een slotshot hebben.

Vaak kun je tijdens een opname de foto's mogelijk niet in de bovengenoemde volgorde vastleggen. Als je deze volgorde echter in gedachten houdt, kun je ze naderhand in de juiste volgorde plaatsen. Het bewerken van je beeldverhaal betekent in wezen het selecteren van de foto's, niet de nabewerking in beeldbewerkingssoftware - dat komt later.

Je foto's kunnen niet gemaakt worden zonder inzicht in het licht, de compositie en de keuze van fotoapparatuur voor het door jou gekozen onderwerp. Een ander belangrijk aspect zou de beslissing moeten zijn om het verhaal in kleur of monochroom weer te geven.

Wanneer je een reeks afbeeldingen bewerkt, is het een goede gewoonte om je bewerkingsproces consistent te houden.

Deze foto had ik al in mijn hoofd voordat ik naar Antwerpen afreisde om het WK Acrogymnastiek te fotograferen. Ik wilde per se een beeld hebben dat vertrouwen, steun en teamgevoel uitstraalde. Om dit te realiseren wist ik ook dat ik vanaf een punt moest fotograferen waar ik de sporters de vloer kon zien verlaten.
Toen het jongste teamlid van dit trio, aan het einde van de oefening een fout maakte en zeer teleurgesteld was, wist ik dat het shot niet lang op zich zou laten wachten.

2. Vertrouw op je instinct

Vorig jaar liep ik met mijn camera door de Belgische stad Luik voor een verhaalproject over 'Verkeersveiligheid'. Er klonk een constant geluid van claxons terwijl ik me een weg probeerde te banen door de stad. Mijn geest was in de vijfde versnelling, net als mijn hart: het was een totale zintuiglijke overbelasting.

In de verte zag ik een groepje kinderen op het trottoir stilstaan. Ik liep snel dichterbij omdat ik het gevoel had dat dit wel eens interessant zou kunnen zijn. Aan de overkant van de straat zag ik een groep scholieren, gekleed in veiligheidshesjes te midden van de chaos.

Ik probeerde mijn rust te vinden bij mezelf te denken 'dit is een schot', dus ik ging dichterbij, richtte mijn camera en klikte op de ontspanknop.
Het volgende moment zag ik echter de verbogen lantaarnpaal waar hoogstwaarschijnlijk een auto tegenaan was gebotst. Ik bedacht me geen moment en kaderde zowel de paal, kinderen en begeleiders in één beeld.

Dit is een voorbeeld dat ik op mijn instinct vertrouwde. Het is belangrijk om op je instinct te vertrouwen om een foto te maken. In dit geval rust vinden in de chaos en vastleggen ondanks de drang om door de menigte te bewegen zonder een enkele foto te maken.
Fotografie heeft de mogelijkheid om momenten in de tijd vast te leggen waar we misschien nooit aan hebben gedacht tot we de camera oppakten. Dit zijn de momenten die ons als fotografen inspireren en die ons kunnen helpen onze eigen unieke visie te creëren.

Als je iets in het bijzonder opmerkt en denkt dat het een goed fotomoment is, probeer dan de situatie niet te veel te beoordelen, vertrouw eerder op je instinct en kijk hoe het zich voor je ogen ontvouwt. Maar wees veilig in het proces - gezond verstand en respect moeten nog steeds in je gedachten zijn.

3. Maak sterkere afbeeldingen

Misschien heb je een aantal schitterende foto's die technisch perfect zijn; er zijn echter twee specifieke elementen die een sterk beeld nog sterker maken voor een fotoverhaal.

Ten eerste moeten de afbeeldingen een gevoel overbrengen om een emotionele impact op je kijker te hebben. Niet alle foto's moeten een menselijk element bevatten om emotioneel ontroerend te zijn; het kan van alles zijn, van een landschap, stilleven tot een dier. De beelden moeten een sterk emotioneel gevoel oproepen in de psyche van de kijker.

Ten tweede moeten de afbeeldingen zorgvuldig 'gelaagd' zijn met betekenis. Op deze manier trek je de aandacht van de kijker. Dit is meestal het moeilijkste proces om een verhaal met foto's te vertellen.

Het is mogelijk dat je niet bewust beelden met meerdere betekenislagen kunt maken, maar let altijd op deze gelaagde foto's tijdens het fotograferen, selecteren en ordenen van de afbeeldingen voor het verhaal.

De foto hierboven toont ook meerdere lagen. Van de ene kant zie je de lege rolstoel met aan de rechterkant het bord met enkele benen zichtbaar. Is de bezitter verlamd of heeft deze een been gebroken?
In de achtergrond zie je een aantal jongeren in de kermisattractie zitten. Is deze rolstoel van een van hen? De foto straalt van de ene kant plezier uit maar heeft ook iets triest.

4. Single shot of een serie?

Vaak is het een discussiepunt op forums, op social media of binnen fotoclubs, of men betere verhalen vertelt met een enkele foto of met een serie foto's. In dit opzicht is het goed om te onthouden dat een enkel beeld vaak slechts een 'halve waarheid' is, omdat het je nooit de basis van een verhaal vertelt, namelijk 'Waarom?'.

Maar wat betekent dit? Als we het over foto's hebben, is een beeld misschien gedeeltelijk waar, maar het is slechts een deel van de hele waarheid en een momentopname van het grotere geheel. Niet alle afzonderlijke afbeeldingen vertellen een verhaal.

Men moet niet vergeten dat een fotostory niets anders is dan de compilatie van meerdere afzonderlijke foto's – en samen vormen ze het visuele verhaal. Elk afzonderlijk beeld is een hoofdstuk in het verhaal en elk hoofdstuk ontvouwt zich naar het hoogtepunt.

Aan de andere kant stelt een reeks foto's de hersenen in staat om elk beeld als geheel te verwerken. Een reeks afbeeldingen benadrukt verschillende ideeën, terwijl een enkele afbeelding meestal slechts één idee benadrukt. Houd er rekening mee dat de eerste en laatste foto's in een serie de belangrijkste zijn.

Dit worden 'doelfoto's' genoemd: het type foto dat de serie opent en sluit om de aandacht van een kijker te trekken. Het verschilt niet van het beoordelen van een boek op de omslag - een sterk openingsschot zal mensen stoppen en hen van begin tot eind in het verhaal vasthouden.

5. Ben origineel

Originaliteit in de fotografie lijkt voor sommige fotografen secundair te worden. Het is niet altijd gemakkelijk om iets unieks te maken met het enorme aantal foto's dat tegenwoordig wordt gemaakt. Het is echter een goede gewoonte om naar originaliteit te streven.

Waarom? Nou, het is echt niet bevredigend om het werk van iemand anders te kopiëren. We hebben allemaal wel een keer het idee van iemand anders gekopieerd of zijn geïnspireerd door een afbeelding die we online of in een tijdschrift hebben gevonden.

Het is een menselijke eigenschap, maar om je te onderscheiden van de massa moet je hier bij het fotograferen rekening mee houden, vooral als je wilt opvallen.

Een foto die opvalt omdat je ze niet zo snel zult zien. Ik heb deze genomen in een museum in Maastricht. Deze scene viel me vooral op omdat dit stel geruime tijd naar een paar lege vlakken staarden. De loopstok en de rode jas maken het plaatje compleet.

6. Ben niet bang om te falen

Faalangst hangt samen met angst voor afwijzing en kritiek van anderen, evenals uitstelgedrag. Stop met zo te denken en bevrijd jezelf van die negatieve gedachten. Het is volkomen normaal en gezond om te falen.

De meeste succesvolle mensen hebben in eerste instantie mislukkingen meegemaakt; het maakt deel uit van verbetering en de toegangspoort tot succes. Hetzelfde principe geldt voor fotografie. Falen zal je helpen de formule te begrijpen die het beste bij je past en zal uiteindelijk zijn vruchten afwerpen. Ga, schiet, faal en groei!

Wil jij ook gave foto's maken?

Probeer twee weken gratis onze online cursussen over fotografie. Je krijgt direct toegang tot meer dan 100 cursussen. Na twee weken vervalt je proeflidmaatschap automatisch. Je zit dus nergens aan vast.

14 dagen gratis fotografiecursussen kijken

Over de auteur

Huub Keulers is een enthousiasmerende veelzijdige freelance fotograaf woonachtig in Elsloo (Li). Hij is gespecialiseerd in sport-, bedrijfs-, straat-, honden en portretfotografie. Daarnaast is Huub auteur van diverse educatieve fotografieboeken en verzorgt hij allerlei fotoworkshops, masterclasses en lezingen.

4 reacties

Deel jouw mening

Let op: Op een artikel ouder dan een week kan alleen gereageerd worden door geregistreerde bezoekers.
Wil je toch reageren, log in of registreer je dan gratis.

Ook interessant

• 

  Nieuwe cursus: Verhalende Portretfotografie

  door Elja Trum

• 

  Meer verhaal in je foto's met 5 praktische tips

  door Elja Trum

• 

  Visual Storytelling: maak indruk met jouw foto's

  door Laura van der Burgt

• 

  Gratis ebook over verhalende portretfoto's + leuke kortingsactie

  door Elja Trum

• 

  Een nog betere fotograaf worden

  door Huub Keulers

• 

  Maak je foto interessanter door er een verhaaltje in te vertellen

  door Elja Trum

Toon alle artikelen binnen Tips en Truuks