Doordachte compositie dankzij een statief

woensdag 30 juni 2010, 23:48 door Peter van Veen | 10.123x gelezen | 9 reacties

Je hoort het zo vaak; wil je scherpe foto's maken, gebruik dan altijd een statief. Maar misschien is dat helemaal niet voldoende om je te bewegen een statief te gaan gebruiken. Nou, dan heb ik hier nog een goede reden: Het forceert je om meer bezig te zijn met het bepalen van de compositie.

Wanneer je uit de hand fotografeert loop je al gauw het risico om min of meer wat raak te schieten als je een onderwerp in het oog krijgt. Klik en klak, een paar foto's. Je checkt even het display op je camera: de foto's zien er goed uit en zijn scherp. En hup, weer verder, volgende onderwerp.

Maar voegen we aan dit verhaal een statief toe, dan ziet het er wat anders uit. Alleen al het feit dat je even bezig bent met het draaien aan de knoppen van je statiefkop voordat de camera goed staat. Dat vergt tijd. En in die tijd heb je ook een moment om na te denken. Het is ook goed mogelijk dat je dan dingen ziet, waar je in eerste instantie overheen keek. En waardoor je de compositie alsnog anders bepaalt.

Die extra, gedwongen tijd. Daar zit veel in. Je wordt op een natuurlijke manier geforceerd om meer na te denken over het bepalen van je compositie. De vlugge manier van fotograferen is natuurlijk ook een beetje het gevolg van de digitale revolutie: een foto meer of minder kost niks extra meer. Nadeel daarvan is dat je relatief meer mindere foto's krijgt en minder goede foto's.

Ik weet uit eigen ervaring wel hoe moeilijk het in de praktijk is om ruim de tijd te nemen voor het maken van een foto. Maar doe je dat niet, dan loop je het risico dat veel van je foto's in de categorie snaphots gaan vallen. Natuurlijk kan het zo zijn dat je daar geen moeite mee hebt en alleen maar lekker wilt rondlopen en fotograferen.

Maar wil jij je fotografie naar een hoger plan tillen, neem dan eens de tijd om zorgvuldig tot een compositiebepaling te komen. En kijk dan achteraf eens terug naar de verhouding van het aantal snapshots tussen je betere foto's.

Een statief kun je altijd wel kwijt

Wil jij ook gave foto's maken?

Probeer twee weken gratis onze online cursussen over fotografie. Je krijgt direct toegang tot meer dan 100 cursussen. Na twee weken vervalt je proeflidmaatschap automatisch. Je zit dus nergens aan vast.

14 dagen gratis fotografiecursussen kijken

Over de auteur

Peter is Moor Fotografie. Hij helpt mensen beter leren fotograferen zonder de automaat. Liefhebber van Table Top Strobist Fotografie. Schrijver van diverse eBooks over fotograferen. Leert mensen bij door workshops over o.a. Lightroom, Strobist, Macro, HDR en Herfst.

9 reacties

Elja Trum schreef op donderdag 1 juli 2010 om 00:03 | reageer
Sta ik hier mooi op de foto met een statief terwijl ik die feitelijk nauwelijks gebruik. En het is ook niet mijn eigen statief.

Meestal vind ik werken zonder statief wel prettiger namelijk. Ik wil juist graag snel een compositie kunnen bepalen en vooral wijzigen. Een paar centimeter naar links of rechts kan een behoorlijk verschil maken. Niet alle statieven zijn echter even gemakkelijk te verstellen.

Dat is overigens ook een belangrijke reden om een fatsoenlijk statief te kopen; goedkope modellen werken in de praktijk vaak niet lekker en daardoor gebruik je ze niet. Investeer dus in een goed statief; licht, stevig en gemakkelijk verstelbaar. Een goede statiefkop is daarbij heel belangrijk!

tonv schreef op donderdag 1 juli 2010 om 02:45 | reageer
Of het gebruik van een statief een meerwaarde is hangt sterk af van het soort fotografie. In de meeste gevallen maak ik levendiger en creatiever foto's zonder. In mijn beleving geeft hand holdable fotograferen een dynamischer benadering en een statief passiever. Met een geoefende hand moet dat ook geen probleem vormen. Bijv. fashion doe je per definitie uit de hand.

Dat neemt niet weg dat bijv. architectuur-, landschap- of nachtfotografie het domijn is van het statief. Maar dan nog kies ik voor het statief ingegeven door zo laag mogelijke ruis en niet zozeer door compositorisch betere shots. Wel onderstreep ik dat veel mensen niet meer nadenken bij het maken van een foto, iets dat bij gebruik van 'n statief natuurlijk heel anders ligt.

Fotograferen met een statief kan bijdragen aan bewuster fotograferen. Maar fundamenteel begint dat bij de manier van kijken of observeren. Het is de kunst eerst beelden te vangen op je netvlies die je daarna weet vast te leggen met je gereedschap. Veel fotografen gebruiken hun camera als een machine gun; veel schieten dan zitten er altijd wel een paar klappers bij.

baarr schreef op donderdag 1 juli 2010 om 06:42 | reageer
Ik denk ook dat het zeker wel een meerwaarde heeft, maar vreemd genoeg gebruik ik nauwelijks een statief. Ik heb die bewegingsvrijheid nodig zodat ik vlug de camera een tikje linksom of rechtsom kan draaien zodat ik direct zie wat dat met de compositie doet. De keren dat ik een statief gebruik is bij landschap- en macro fotografie, dat is dan voornamelijk omdat je dan vaak met een klein diafragma werkt en een grote sluitertijd krijgt.

Joop Visbeek schreef op donderdag 1 juli 2010 om 09:46 | reageer
Ik denk ook zeker dat je met een statief vaak iets meer nadenkt over compositie e.d. in die zin heeft het zeker voordelen.

Zelf gebruik ik bijna altijd een statief voor productfotografie, meestal voor natuurfotografie, en eigenlijk nooit voor portretten.

PehrG schreef op donderdag 1 juli 2010 om 16:51 | reageer
Het statief van Peter van Veen (een Slick of Calumet?) is zeker handig door de mogelijkheid een laag standpunt in te nemen. Verder lijkt het me dat je materiaal moet kiezen waarmee je goed kunt werken. Ik werk zelf garag met statief en heb er verschillende, voor elk sooort fotografie (hoog, laag, studio, backpack, zeewater, land, portret). Het probleem van bewegingsruimte lijkt mij vooral in je hoofd te zitten. Mét statief heb ik evenveel bewegingsruimte als zonder. Het scheelt misschien dat ik als fotograaf geen haast heb.

Paul Oosterlaak schreef op donderdag 1 juli 2010 om 18:23 | reageer
Wat ook helpt, is een manuele focus lens nemen. Je kijkt dan langer door de zoeker naar je object en bent dan ook meer bezig met het object. Ander voordeel is dan ook dat je niet je zelf forceert om je onderwerp op de plek van je focuspunt te zetten (meestal in het midden). Met een superprecision matglas heb je namelijk heel het beeld tot je beschikking om je onderwerp te plaatsen. Ik gebruik zelf een paar oude minolta lenzen (58/1.2 en 45/2) op mijn 5D2 waarbij ik meestal meer nadenk over compositie dan normaal. Op perspectief let ik meestal wel automatisch, ook met AF.

tonv schreef op vrijdag 2 juli 2010 om 12:50 | reageer
@Paul Oosterlaak
In mijn optiek noem je een sterk punt wat kan bijdragen aan 'bewuster fotograferen'. Wanneer je manueel focused ben je genoodzaakt na te denken over het scherpstelpunt en laat je die beslissing niet over aan het AF- systeem. Die slaafsheid aan techniek creëert een bepaalde luiheid. Da's ondermeer de reden waarom ik het liefst met prime lenzen werk. Het dwingt je meer tot concentratie op framing en de juiste afstand tot het onderwerp

Johannes Klapwijk schreef op vrijdag 2 juli 2010 om 15:00 | reageer
Leuk artikeltje Peter: mijn mening: als je de tijd hebt: gebruik hem! Je foto's worden er beter van! Heb je geen tijd door een snel bewegend onderwerp of jaag je bijvoorbeeld je onderwerp weg door gekluns met de poten: niet doen. Ik werk 's ochtends altijd met statief en doe foto's zijn qua scherpte en compositie altijd het sterkste. Uit de hand moet ik veel meer schieten om goede scherpe foto's te maken en moet ik veel vaker bijsnijden voor een goede compositie.

Liesbeth van Asselt schreef op dinsdag 6 juli 2010 om 17:48 | reageer
Hoi Peter, ik heb inderdaad altijd een statief bij me om de door jou genoemde redenen. Maar eerlijk gezegd ontbreekt me soms wel het geduld om het statief ook daadwerkelijk neer te zetten. Zeker bij macrofotografie vind ik het een enorm gepruts! Middenzuil omkeren of b.v. horizontaal zetten, camera op de kop zetten die zich dan in een onmogelijke positie bevindt, brrrr..... Gelukkig heb ik een macrolens met VR!

Deel jouw mening

Let op: Op een artikel ouder dan een week kan alleen gereageerd worden door geregistreerde bezoekers.
Wil je toch reageren, log in of registreer je dan gratis.

Ontvang wekelijks fotografietips in je inbox

44.431 fotografie enthousiastelingen ontvangen de tips al!
Meer over de wekelijkse mail. Of blijf op de hoogte via Facebook. Aanmelding beveiligd met Google reCaptcha.

Elja Trum

Photofacts; alles wat met fotografie te maken heeft!

Wil je graag mooiere foto's maken en op de hoogte blijven van ontwikkelingen binnen de fotografie? Photofacts plaatst leerzame artikelen die gerelateerd zijn aan fotografie. Variërend van product-aankondiging tot praktische fotografietips of de bespreking van een website. Photofacts bericht dagelijks over fotografie en is een uit de hand gelopen hobby project van Elja Trum. De artikelen worden geschreven door een team van vrijwillige bloggers. Mocht je het leuk vinden om een of meerdere artikelen te schrijven op Photofacts, neem dan contact op.Meer over Photofacts

Doordachte compositie dankzij een statief