Een statief in de studio?

vrijdag 21 februari 2020, 23:32 door Leen Koper | 5.117x gelezen | 4 reacties

'Vroeger,' in mijn tijd dat ik werkzaam was als beroepsfotograaf, maakte ik nagenoeg al mijn studio-opnamen vanaf statief. Een lekker zwaar zuilstatief met bijpassend zware balhoofden.

Zodat je camera, eenmaal ingesteld, ook onwrikbaar vaststond. Waarvan je weg kon lopen om desnoods even rustig koffie te zetten en als je dan terug kwam was er niets veranderd, zelfs geen millimeter. Een statief waar je op kon vertrouwen en lekker, leunend, op rusten om even rustig te overleggen met degene die op de foto.

Zoiets als onderstaand Cambo statief, op dit plaatje met een technische camera, bijvoorbeeld is heerlijk om even op te rusten.

Alleen de tijd schreed voort. Zo'n zwaar statief gebruiken raakte uit de mode. Men begon uit de hand te fotograferen. Immers, met de korte flitstijden van een, steeds goedkoper wordende en dus ook voor grote groepen bereikbaarder flitsinstallatie, is het stilhouden van de camera nooit een punt geweest.

Dus fotografeert de overgrote massa gewoon met de camera uit de hand; dat lijkt logisch ook. Waarom zou je dat niet doen? Zo'n statief is immers alleen maar lastig...

Eigenwijs...

Alleen, eigenwijs als ik ben, zou toch een pleidooi willen houden voor het gebruik van een statief in de studio. Degenen die tijdens een sessie direct binnen een uurtje ruim 700 bestanden volschieten kunnen nu wel ophouden met lezen.

Maar degenen die zorgvuldiger te werk gaan hebben hier misschien iets aan, al was het alleen maar om eens rustig te overwegen. Naar mijn mening schiet je een portret weloverwogen, zeer zorgvuldig uitgekaderd, en maak je slechts maar een paar opnamen kort achter elkaar, alleen om zaken als knipperen met de ogen voor te zijn.

Eerst dan ga je, even zorgvuldig, door naar de volgende opname. Hoe vaak gebeurt het in de praktijk niet, dat een paar haren ineens nèt voor het gezicht komen te hangen; hoe vaak lukt het niet, dat net een heel kleine noodzakelijke verandering van de pose echt niet uit te leggen valt, terwijl het toch maar een kleinigheid is die het verschil maakt?

Dat zijn normale praktijken die elke studiofotograaf regelmatig tegenkomt. Kortom, je moet je camera neerleggen en gewoon regelmatig achter je camera vandaan komen om kleine correcties aan te brengen.

Steeds weer opnieuw kaderen...

En, net als je het dan voor elkaar hebt, dan moet je weer de camera in de hand nemen en weer exact hetzelfde beeld zien te krijgen op je matglas of je display dat je daarvoor had.

En, heb je dat eenmaal voor elkaar, dan zie je dat juist die paar haren net dan weer terugvallen of het hoofd intussen met weer ietsje veel te gekanteld is naar je zin en je kunt weer opnieuw beginnen. Als je als fotograaf een beetje zorgvuldig te werk gaat, dan zal dit soort zaken uitermate herkenbaar zijn.

Kortom, als je je camera intussen op je statief laat staan, dan heb je het probleem met uitkaderen van je portret niet meer. Alles staat nog exact hetzelfde als toen je het achterliet. Je kunt zo je opname maken, zoals hij bedoeld is, voor je je wijzigingen aanbracht.

Is dat nou niet lastig als je wat meer of minder er op wilt hebben? Dan zou je iedere keer je statief moeten verplaatsen. Je kunt natuurlijk altijd nog in- en uitzoomen als je een zoomlens gebruikt, maar anders, bij een vaste brandpuntsafstand, dan heb je een probleem. Probleem? Welnee.

Cameradolly

Daar is nou net een onontbeerlijk hulpmiddel voor uitgevonden: de cameradolly! Door de wielen er onder kun je hem met de geringste moeite rijden waar je ook maar wilt.

Zo'n dolly bevestig je onder alle drie je statiefpoten (vooral stevig bevestigen, anders schiet hij regelmatig uit de bevestiging en dat is nou echt niet wat je wilt) en je kunt door het te verrijden, gaan en staan, met de geringste moeite, waar je maar wilt, alleen maar beperkt door de muren van je studio.

Een redelijke dolly koop je al voor zo'n 50 euro, maar ook duurder kan natuurlijk altijd. En het kan natuurlijk geen kwaad, vooral als de statiefbevestiging wat steviger is. Bovendien, bij een beetje fatsoenlijke dolly kun je nagenoeg altijd de wielen, door een klein trapje op de rem, de wielen vastzetten en je positie fixeren.

Het enige waar je nog vooraf aan moet denken is de hoogte-instelling van je statief. Buiten gebruik je het meestal met de middenzuil zo weinig mogelijk uitgeschoven teneinde trillingen door de wind en dergelijke te voorkomen.

Maar in de studio staat normaal gesproken geen wind en daarnaast, beweging van de camera bij het afdrukken telt niet meer, met als vroeger het geval was, door de korte duur van het flitslicht. Zet je statief dus met de poten in de laagste stand die je denkt nodig te hebben en schuif je middenzuil uit als je hoger moet uitkomen voor je opname.

Zo hoef je alleen maar de hoogte van deze middenzuil aan te passen voor bereiken van het gewenste standpunt. En dat is maar een eitje.

Zo heb je voor een redelijk bedrag eigenlijk nagenoeg alle voordelen van een echt zuilstatief, vooropgesteld dat je natuurlijk al een redelijk, vooral stevig statief bezat. Maar ja, hebben we dat niet allemaal allang als serieus fotograaf?

Wil jij ook gave foto's maken?

Probeer twee weken gratis onze online cursussen over fotografie. Je krijgt direct toegang tot meer dan 100 cursussen. Na twee weken vervalt je proeflidmaatschap automatisch. Je zit dus nergens aan vast.

14 dagen gratis fotografiecursussen kijken

Over de auteur

Leen Koper woont en had tot voor kort een fotostudio in Zierikzee. Na ruim 40 jaar als fotograaf gewerkt te hebben, houdt hij zich nu voornamelijk bezig met landschapsfotografie. Als beroepsfotograaf heeft hij in de loop der jaren vele internationale prijzen gewonnen en gaf les en ook regelmatig seminars in Engeland, België, Frankrijk, Duitsland en Oostenrijk.

4 reacties

Deel jouw mening

Let op: Op een artikel ouder dan een week kan alleen gereageerd worden door geregistreerde bezoekers.
Wil je toch reageren, log in of registreer je dan gratis.

Ook interessant

• 

  Waarom ik nooit een statief gebruik

  door Elvira Smit

• 

  Flitsfotografie tip: Studiofotografie is een goed startpunt

  door Elja Trum

• 

  Flitsfotografie tip: Maak je eigen studio thuis

  door Elja Trum

• 

  Studioportretten met twee flitsers

  door Elja Trum

• 

  Een tip voor gebruik van teleobjectieven op een balhoofd

  door Nando Harmsen

• 

  Flitsfotografie tip: Lichtverloop in je achtergrond

  door Elja Trum

Toon alle artikelen binnen Tips en Truuks