Fotograferen met een vintage lens, of een manual lens
vrijdag 25 oktober 2024, 13:31 door Nando Harmsen | 1.032x gelezen | 12 reactiesIk heb een vintage lens gekocht. Eentje uit de jaren zestig met een M42 schroefvatting. Het is leuk om daarmee te fotograferen, maar je moet wel wat dingen in het oog houden. Ook met moderne manual objectieven.
Enkele jaren geleden kocht ik een ultra groothoekobjectief. Dit was de Laowa 12mm f/2.8 Zero-D, een volledig manueel objectief. Ik gebruik deze nog steeds, want het is een fantastisch objectief wanneer je extreem veel in beeld wilt hebben.
Ik had even wat problemen bij het eerste gebruik. Er zijn geen elektronische contacten waardoor de camera denkt dat er geen objectief gemonteerd is. Je moet dus een instelling in het menu wijzigen. Althans, dat is bij Canon het geval.
Nu heb ik een Meyer-Optik Görlitz Trioplan 100mm f/2.8 uit 1954 gekocht. Dit objectief staat bekend om de kenmerkende soap-bubble bokeh. Ik heb ook een set antieke tussenringen, zodat de minimale scherpstelafstand wat kleiner is.
De Meyer-Optik Trioplan en de tussenringen hebben beiden een M42 schroefdraad. Een adapter is nodig om dit objectief op mijn Canon EOS R5 te gebruiken. Er zijn geen elektronische contacten, dus ook dit objectief wordt niet gezien door de camera.
Verloop van M42 naar Canon EF en RF
Om een objectief met M42 schroefdraad op een moderne camera te monteren is een verloopring nodig. Ik had er nog een liggen; een M42 naar Canon EF. Dit is een simpele ring waar je het objectief met M42 draad in schroeft.
Op dat moment kan je zonder problemen het objectief op de camera monteren. Echter, nu heb ik een Canon mirrorless camera, waardoor ik een EF naar RF adapter erbij moet gebruiken. Er zijn echter ook M42 naar RF adapters verkrijgbaar.
Je hebt verloopadapters voor Canon, Nikon, Sony en Olympus. Er zijn er volgens mij ook voor Fujifilm en Leica-mount. Let wel op met de aanschaf. Voorkom het kopen van de goedkoopste verloopring. Zorg dat je een goede kwaliteit hebt zonder speling.
Fotograferen zonder objectief
Ik noemde het al in het begin van het artikel. De camera ziet niet dat er een objectief gemonteerd is. Dat betekent dat je de optie 'fotograferen zonder objectief' in het menu moet inschakelen. Alleen dan kan je fotograferen met een objectief zonder elektronische contacten.
Ik weet dat dit bij Canon is. Controleer dit voor je eigen camera. Het is namelijk iets wat je makkelijk vergeet. Daardoor kan je voor raadsels komen te staan als je camera weigert te fotograferen.
Handmatig scherpstellen
Als er geen elektronische contacten zijn, is er ook geen autofocus mogelijk. Maar dat wist je, want je hebt gekozen voor een manueel objectief. Dus moet je met de hand scherpstellen.
Met een digitale spiegelreflex kan dat lastig zijn. Die zijn in feite ook niet gemaakt voor handmatig scherpstellen. Je moet het op het oog doen, of bij ultra-groothoekobjectieven gebruik maken van de hyperfocale afstand.
Mirrorless camera's hebben meer hulpmiddelen. Sommige hebben een afstandsschaal op het scherm, maar die werkt niet. De camera denkt immers dat er geen objectief gemonteerd is. Focuspeaking kan echter wel werken.
Met focuspeaking krijg je een gekleurd randje om beeldelementen die scherp in beeld zijn. Schakel dit in en je krijgt een mooi hulpmiddel ter beschikking.
Hou er rekening mee dat sommige mirrorless camera's geen focuspeaking laten zien zonder objectief. In dat geval moet je op het oog scherpstellen. Het beeld op het LCD-scherm vergroten kan dan ook helpen.
Diafragma
Bij handmatige objectieven wordt de diafragma-opening kleiner als je die dichtdraait. Moderne objectieven met elektronische contacten doen dat niet, tot je de foto maakt. Daardoor blijft het beeld altijd helder, ook al stel je een klein diafragma in.
Als er geen communicatie tussen camera en objectief is, dan zal het diafragma dichtdraaien altijd een donker beeld opleveren. Dan kan het lastig zijn om iets door je zoeker te zien, of om handmatig scherp te stellen.
Met een spiegelreflex kan je dan gebruik maken van liveview waarvan de belichtings-simulatie ingeschakeld is. Voor mirrorless camera's is dat in principe standaard ingesteld. Zo blijft het beeld helder, ook al draai je het diafragma dicht.
Hoe bevalt de Meyer-Optik Trioplan?
Ik heb nog niet heel veel kunnen fotograferen met de Meyer-optik Görlitz Trioplan 100mm f/2.8. Maar dat staat zeker in de planning. De resultaten die ik nu heb vind ik heel erg aantrekkelijk. Ik combineer het gebruik vaak met een dubbele belichting om de soap-bubble bokeh prominent in beeld te krijgen.
Je moet natuurlijk wel van dit soort bokeh houden. Het is vaak een kwestie van you love it, or you hate it. Ik vind het fantastisch. Ik denk er nu ook over om eens te kijken naar een objectief met een swirl-bokeh, zoals bij de Helios 44-2.
Wist je dat er door TTartisan M42 objectieven gemaakt worden die moderne versies van deze oude vintage objectieven zijn? Ze zijn goedkoper, hebben een moderne bouwkwaliteit, en de verbeterde coatings en beeldkwaliteit.
Maar het blijven moderne objectieven. Fotograferen met een 70-jaar oud objectief heeft toch wel zijn charme. Ach ja, je houdt ervan, of je houdt er niet van. Eén ding is zeker, je bent met dit soort objectieven wel intensiever met fotografie bezig, merk ik. Ik geniet ervan.
Heb jij ook handmatige objectieven in het gebruik? Welke gebruik je en waarom? Laat het weten in een reactie onder dit bericht. Ik kijk uit naar je ervaring.
Photofacts Academy 11 jaar - Winactie!
Wil jij ontdekken hoe je de mooiste foto's kunt maken? Bekijk dan onze online fotografie cursussen. Meer dan 100 cursussen over fotografie, nabewerking en creativiteit.
We bestaan deze week 11 jaar. Dat vieren we met een gave winactie. Word nu lid van Photofacts Academy en ontvang 70 euro korting, ons gloednieuwe boek de Compositiebijbel én maak kans op meer dan 16.000 euro aan prijzen!
Direct aanmelden met korting + gratis boek + winactie
Over de auteur
Nando Harmsen fotografeert al meer dan 40 jaar. Zijn specialisme ligt bij bruidsreportages en landschapsfotografie. Daarnaast geeft Nando lezingen, workshops, masterclasses, fotoreizen, en maakt regelmatig reviews van nieuwe en leuke apparatuur.
12 reacties
-
Donald Willemsen schreef op vrijdag 25 oktober 2024 om 14:00 | reageerNando, wat een tof inspirerend artikel heb je geschreven. Creatief bezig zijn met vintage lenzen lijkt me enorm leuk. Goed ook dat je wijst op bepaalde zaken met betrekking tot een instelling in het menu van de camera. In mijn geval is dat de Canon R7. Fotograferen zonder lens moet je instellen als je een lens gebruikt zonder elektronische communicatie. Je schreef over de Laowa 12mm groothoek die volledig handmatig werkt. Zo heb ik een 7,5mm super groothoek van Ttartisan. Deze lens heeft wel een RF vatting maar geen communicatie contactpunten met de camera. Ik vind het een tof lensje.
Dan nog even een klein foutje in de tekst:
Citaat: 'Als er een communicatie tussen camera en objectief is, dan zal het diafragma dichtdraaien altijd een donker beeld opleveren. ' einde citaat. 'een communicatie moet zijn: 'geen communicatie'.
Dank voor het inspirerend verhaal -
-
Gina Heynze schreef op vrijdag 25 oktober 2024 om 17:07 | reageerKan er alleen maar aan toevoegen dat het werken met een vintagelens heel erg leuk is. Heb er nu een paar en ze hebben allemaal hun eigen charmes. Ik ben nu op zoek naar een Trioplan 50 of 100 dus als er iemand is die dit leest en er eentje heeft liggen.....
-
-
jeepee schreef op zaterdag 26 oktober 2024 om 19:57 | reageer
Ik heb verschillende vintage lenzen van de jaren 50 tot begin van deze eeuw. Ik beleef er enorm veel plezier aan, ik heb ook moderne lenzen maar vindt het resultaat te perfect en voor mij missen foto’s daardoor vaak karakter. Dit wellicht een interessante kijk: https://yannickkhong.com/blog/2016/2/19/the-lens-intention-diagram
-
-
Mac schreef op maandag 28 oktober 2024 om 08:38 | reageerIk heb ook een aantal oude lenzen, en aangezien ik met pentax fotografeer, is het een stuk makkelijker. Want door hun legacy, waar ze op voortbouwen, hebben ze allerlei hulpmiddeltjes ingebouwd om het makkelijker te laten zijn.
ik heb ook nog een kleine correctie in je tekst. je schrijft dat de spiegelreflex niet gemaakt zijn om handmatig scherp te stellen. Dit zou moeten zijn, moderne speigereflexen. Ik heb thuis nog genoeg oude speigelreflexen waar je niet anders als handmatig mee kan scherpstellen. 9in mijn pentax kan ik zelfs matglas verwisselen, waardoor scherpstellen weer een stuk makkelijk gaat handmatig) -
-
Arjan Spaander schreef op dinsdag 29 oktober 2024 om 11:55 | reageerLang leve Pentax: meer dan 40 jaar geleden begonnen met een Pentax P50, daarna een K10D en nu een K3III. Maar nog steeds kan ik mijn eerste lenzen gebruiken. Voor de K10D zelf een matglas uit een oude camera op maat gemaakt zodat ik lekker met de hand kon scherpstellen.
-
Stefanie schreef op dinsdag 29 oktober 2024 om 14:16 | reageerIk heb het jaren zonder moeten doen dus ik zie het handmatige niet als een probleem, autofocus is vaak handig maar soms ook niet dus ik schakel ook met moderne lenzen vaak nog even over naar mf. Voor macro heb ik een 60mm 2x van Laowa, volledig handmatig, voor macro niet echt een handicap. En een tijdje terug heb ik een verloopje gekocht om mijn oude praktica lens (50mm 1.8) op mijn digitale canon te kunnen gebruiken maar nog niet verder mee gekomen dan een paar test foto's. Mijn camera doet niet moeilijk over analoge lenzen maar goed om te weten dat het bij sommige een instelling is om ze te kunnen gebruiken
-
Paul van Aken schreef op dinsdag 29 oktober 2024 om 21:33 | reageerMet een spiegelloze camera heb je natuurlijk het voordelen dat da afstand tot het beeld vlak geen belemmering vormt. Ik heb nog een enkel objectief met T vatting (wie kent ze nog?) die ik dus kan gebruiken op m'n D500. Een P draad objectief + adapter zal voor oneindig altijd te ver weg zitten.
Wonderbaarlijk genoeg kan een 50+ jaar oud 2,8 35mm objectief je met die adapter nog heel goed gebruikt worden zonder echt oubollige abberaties te genereren, ik heb dat ding 1971 gekocht voor mijn eerste spiegel reflex, een Zenith B, een hamer met ingebouwde foto mogelijkheid. -
Nando schreef op dinsdag 19 november 2024 om 14:34 | reageer
Een P-draad objectief is voor Canon geen probleem. De diameter van een M42 draad (hetzelfde als P-draad) is kleiner dan de EF-vatting.
Omdat Nikon vatting een kleinere diameter heeft wordt het inderdaad problematisch. Daar had ik nog niet eerder aan gedacht. Dank je voor de toevoeging.
Deel jouw mening
Let op: Op een artikel ouder dan een week kan alleen gereageerd worden door geregistreerde bezoekers.Wil je toch reageren, log in of registreer je dan gratis.
Ook interessant
-
Canon introduceert nieuwe 24mm, 50mm, 70-200mm en VR objectiefdoor Nando Harmsen
-
Canon introduceert de RF 28-70mm f/2.8 IS STMdoor Nando Harmsen
-
Review: Sony FE 1.4/85mm GM IIdoor Nando Harmsen
-
Nikon introduceert de Z 35mm f/1.4door Nando Harmsen
Photofacts wordt mede mogelijk gemaakt door
Ontvang wekelijks fotografietips in je inbox
44.432 fotografie enthousiastelingen ontvangen de tips al!
Meer over de wekelijkse mail. Of blijf op de hoogte via 
Facebook.
Elja Trum
Photofacts; alles wat met fotografie te maken heeft!
Wil je graag mooiere foto's maken en op de hoogte blijven van ontwikkelingen binnen de fotografie? Photofacts plaatst leerzame artikelen die gerelateerd zijn aan fotografie. Variërend van product-aankondiging tot praktische fotografietips of de bespreking van een website. Photofacts bericht dagelijks over fotografie en is een uit de hand gelopen hobby project van Elja Trum. De artikelen worden geschreven door een team van vrijwillige bloggers. Mocht je het leuk vinden om een of meerdere artikelen te schrijven op Photofacts, neem dan contact op.Meer over PhotofactsGratis eBook: Fotograferen van Kinderen
Mis dit niet: Tips voor adembenemende familiekiekjes!
Ontdek 25 praktische tips waardoor je prachtige foto's van je (klein)kinderen kunt maken. Je krijgt van mij ook wekelijks nieuwe fotografietips per mail.
