Het nut van een monopod
zondag 14 mei 2017, 16:32 door Huub Keulers | 15.088x gelezen | 10 reactiesIn Het boek 'Animal Farm' van George Orwell concluderen sommige dieren dat het hebben van vier poten beter is dan twee poten. In dit artikel gaan we bekijken waarom één poot in sommige gevallen beter is dan drie poten en waarom een monopod dus erg handig kan zijn.
Essentieel maar zwaar...
Een monopod is een essentieel stuk gereedschap dat iedere fotograaf in zijn/haar bezit moet hebben. Er zijn echter aspecten die je je moet bedenken bij de aanschaf. Ze zijn soms wat zwaarder, niet echt handig om mee te nemen en ze vertragen je bij het fotograferen.
Maar we weten ook dat hoe stabieler je je camera kunt houden, des te scherper kunnen je foto's worden. Ontmoet de monopod oftewel de éénpoot.
Kwaliteit
Met een monopod doe je zeker 20 tot 30 jaar zo niet een leven lang, als je er één van goede kwaliteit aanschaft. En ook dan kan er iets kapotgaan. Belangrijk is daarom dat je ook lang vervangende onderdelen kunt aanschaffen.
Bij kwaliteitsmerken als Manfrotto en Gitzo bijvoorbeeld zijn die nog heel lang en wereldwijd verkrijgbaar. Ter informatie: Manfrotto en Gitzo zijn sinds een tijdje al één bedrijf. Mijn advies: bezuinig niet op een monopod/statief.
Aanschaf, waar op te letten
Bij de aanschaf van een monopod, kijk je in meer of mindere mate naar zaken die ook van belang zijn bij een statief zoals stabiliteit, hoogte, gewicht et cetera.
Bij voorkeur wil je een minimumaantal poot-secties noodzakelijk voor de gewenste hoogte. Iedere uitgeschoven sectie is namelijk een bron voor eventuele instabiliteit.
Carbon-vezel
Identiek als met driepoot-statieven zijn de beste monopods van het carbon-vezel type welke sterkte, stabiliteit en laag gewicht combineren.
Let er bij de aanschaf van een monopod wel op dat het gewicht van je camera- en zwaarste lenscombinatie het maximale draaggewicht van je monopod niet overschrijdt.
Zware statiefkop
Ik ken mensen die een prachtige lichtgewicht monopod hebben aangeschaft maar daar een zware statiefkop op hebben bevestigd. Weg is je lichtgewicht voordeel van het carbon. Als het op een monopod aankomt dien je je te realiseren dat het geen complete vervanging van je statief is.
Momenten waar een monopod je niet zullen helpen om een scherpere foto te maken zijn nachtopnamen en serieopnamen zoals bij HDR-foto's. Waar een monopod wel degelijk het verschil kan maken is bij:
- Wildlife-, en sportfotografie waar je in de veel gevallen met een lange telelens werkt
- Reisfotografie met name als het licht wat minder wordt
- Macrofotografie.
Hoe gebruik je een monopod
Eén van de belangrijkste aspecten bij het gebruik van een monopod is hoe deze stabiel te houden. De beste methode om dit te bereiken is de volgende:
Ga met beide benen ongeveer 50 centimeter uit elkaar staan met de monopod voor je, zodat je lichaam en je monopod een driehoek vormen. Houdt de bovenkant van je monopod stevig vast maar niet te vast.
De sleutel tot stabiliteit is, hoe vreemd het klinkt, om niet zo vast als een boom te gaan staan. Door je spierspanning ga je namelijk net trillingen veroorzaken. Druk je monopod nu licht naar beneden om hem figuurlijk 'in-de-grond' vast te zetten.
Bij het gebruik van een telelens leg je je andere hand bovenop je lens en druk je deze lichtjes naar beneden. Je kunt ook op een iets andere manier staan of de monopod tegen je been te duwen zoals de afbeeldingen hieronder tonen maar zorg in ieder geval dat je stabiel staat en het prettig aanvoelt voor je.
Zelf gebruik ik mijn monopod voornamelijk als ik met een zwaar 300 of 400mm f/2.8 teleobjectief fotografeer of tijdens het pannen (camera meetrekken met het snel bewegende onderwerp). Dit zijn situaties waarbij het stabiel houden van een camera essentieel zijn.
Daarnaast is het verre van aangenaam om een hele dag met een telelens van 5 kilo en een camerabody van 1,4 kilo te slepen. Dan kan het prettig zijn om dat gewicht met een monopod te ondersteunen.
Sleep maar eens de hele dag met een zak aardappelen van meer dan 5 kilo, je zult je armen aan het eind van de dag graag rust geven.
Bij het gebruik van een wat zwaardere telelens wordt een monopod trouwens niet op de camerabody zelf bevestigd maar op een zogenaamde statiefgondel van je telelens. Met behulp van deze statiefgondel kun je, met je camera, heel snel van landschap- naar portretstand veranderen.
De monopod welke ik regelmatig gebruik en die voor mij perfect werkt is de Manfrotto XPro serie met vier secties. Hij is alles wat ik in een monopod zoek: licht, prettig in gebruik, stabiel, sterk en ingeschoven kort genoeg om in mijn rugzak te passen.
Ik vind het klik-systeem van Manfrotto en Benro trouwens handiger in gebruik dan het draai-systeem van merken als Gitzo, Sirui, Induro, MeFoto of Velbon maar dat is een kwestie van persoonlijke smaak.
Een andere situatie waarin een monopod handig kan zijn is om foto's te maken met een hoger standpunt. Houdt je monopod aan de onderzijde vast en til hem boven je hoofd.
Met een 'remote' kun je nu foto's maken vanaf een hoogte van gemakkelijk drie meter. Voorbeelden zijn bijvoorbeeld het fotograferen van mensen op de dansvloer tijdens een bruiloft of een gedurende een time-out van een sportwedstrijd waarbij de trainer in een kring de sporters toespreekt.
Belangrijk: Zorg bij het fotograferen of filmen met je monopod dat de Image Stabilisation (IS) of Vibration Reduction (VR) van je objectief niet actief is. Indien deze wel actief is zal dit systeem net onscherpte in je foto's veroorzaken.
Een actief IS/VR systeem verwacht namelijk ongewenste bewegingen terwijl deze niet aanwezig zijn bij het gebruik van een monopod (of statief).
Samenvattend kijken we kort naar de voor- en nadelen van een monopod.
Voordelen:
- Vervoersgemak en lage gewicht
- Stabilisatie bij gebruik lange telelenzen waardoor grotere kans op scherpe foto's
- Snelheid in opzetten
- Maakt ook filmen met je camera eenvoudiger/stabieler
Nadelen:
- Geen voordeel in donkere condities
- Iets minder geschikt indien je heel snel en frequent van positie moet veranderen
- Gewenningsperiode in gebruik
Een monopod kan een uiterst nuttige en belangrijke aanvulling voor jou als fotograaf zijn, en niet alleen als je een sportfotograaf bent. Het kan zeer zeker voor extra stabiliteit zorgen maar bedenk wel dat het geen vervanging van een statief is.
Wil jij ook gave foto's maken?
Probeer twee weken gratis onze online cursussen over fotografie. Je krijgt direct toegang tot meer dan 100 cursussen. Na twee weken vervalt je proeflidmaatschap automatisch. Je zit dus nergens aan vast.14 dagen gratis fotografiecursussen kijken
Over de auteur
Huub Keulers is een enthousiasmerende veelzijdige freelance fotograaf woonachtig in Elsloo (Li). Hij is gespecialiseerd in sport-, bedrijfs-, straat-, honden en portretfotografie. Daarnaast is Huub auteur van diverse educatieve fotografieboeken en verzorgt hij allerlei fotoworkshops, masterclasses en lezingen.
10 reacties
-
Plaatjesmaker schreef op dinsdag 16 mei 2017 om 13:59 | reageer
Prima artikel. Eindelijk eens een positief woord over eenbeen. Ik kijk behoorlijk goed rond me heen en heb er in jaren nog maar 2 in het 'wild' gezien. Een groot nadeel is dat ze vaak nogal lang zijn. Sinds kort werk ik met een Velbon Super 8 (28cm zonder kop). Heerlijk ding, steek je zo in je binnenzak.
-
Peter Lambrichs schreef op dinsdag 16 mei 2017 om 14:56 | reageer
Informatief artikel, Huub.
Ondanks het feit dat ik de monopod bij 'mijn' fotografie maar sporadisch gebruik, kan ik de door jou opgesomde voordelen volledig onderschrijven. -
Huub Keulers schreef op dinsdag 16 mei 2017 om 16:38 | reageer
Dank jullie wel voor jullie reactie Plaatjesmaker en Peter. Mooi dat jullie een monopod ook waarderen. Leuke reactie van je Plaatjesmaker over het 'in het wild zien'
-
Jan schreef op woensdag 17 mei 2017 om 01:12 | reageer
Ik heb er al jaren een ongebruikt in de kast liggen: ik vind het een van de meest onnuttige en onhandige attributen met een schijnstabiliteit die er bestaan. Ik werk met een goede driepoot met schommelkop en ik sjouw heel wat kilometers door natuurgebieden. Meestal gebruik ik een boodschappenwagentje om mijn zware spullen in de doen en wanneer ik met de fiets onderweg ben gebruik ik een fietsaanhanger. Afhankelijk waar ik mee bezig ben gebruik ik een ander aangepast statief, maar nooit een eenpoot want daar ben je juist niet flexibel mee.
Voor macro opnamen gebruik ik vaak een zelfgemaakt grondstatief of een pittenzak. -
Marco schreef op woensdag 17 mei 2017 om 09:23 | reageer
Voor sport een must have en hoezo schijnstabiliteit?
-
gast schreef op woensdag 17 mei 2017 om 10:45 | reageer
Vooral op langere wandeltochten en in mijn wandelvakanties, heb ik altijd een carbon_monopod en die gebruik ik ook met de Fuji 100-400 mm, voldoende stabiliteit, gemakkelijk op de rugzak en nauwelijks extra gewicht en toch een extra steun wanneer dat nodig is. Erg goed en positief artikel Huub, dank!
-
PHilippe schreef op woensdag 17 mei 2017 om 14:22 | reageer
Monopod bij voorkeur en zeker bij sportfotografie.
Voor lange sluitingstijd, timelapse, groep foto's (als jijzelf er op wil) is de tripod onmisbaar.
De mijn is 1,80 m en gesloten ong 50 cm -
Jelle schreef op woensdag 17 mei 2017 om 15:09 | reageer
Of een monopod handig is, is natuurlijk afhankelijk van de situatie. Ik ben net terug van een tijger fotografie tour in India en ik was heel blij dat ik mijn monopod had meegenomen. Met drie andere fotografen in een jeep, zoekend naar de beste plek voor hun beanbag, kon ik met mijn monopod rustig beginnen met fotograferen. Helemaal toen twee welpjes achter een liggende boomstronk gingen spelen. Ik kon stabiel "de hoogte in" terwijl mijn collega's uit de hand moesten fotograferen. Toen kreeg ik wel bewonderende blikken....
-
Plaatjesmaker schreef op woensdag 17 mei 2017 om 15:16 | reageer
Het is toch wel een spijtige zaak dat Jan de eenbeen nooit heeft gebruikt. Indien wel, dan had hij niet zo gereageerd. Ik heb nog een logistiek tipje voor Jan; een kruiwagen manoeuvreert prima in de stad, als in de natuur.
-
Huub Keulers schreef op woensdag 17 mei 2017 om 19:32 | reageer
Bedankt voor alle opmerkingen, meningen en zienswijzen. Zo zie je maar dat een eenpoot statief voor sommigen een mooi hulpmiddel is om de wat zwaardere lenzen en je zelf te ondersteunen terwijl anderen het eerder als 'last' ondervinden. Allemaal prima zolang het doordachte keuzes zijn en alternatieven voor mensen werkt. Bij sportfotografie is een monopod voor mij een hulpmiddel waar ik in ieder geval blij van wordt en die de scherpte in mijn foto's verbeterd.
Deel jouw mening
Let op: Op een artikel ouder dan een week kan alleen gereageerd worden door geregistreerde bezoekers.Wil je toch reageren, log in of registreer je dan gratis.
Ontvang wekelijks fotografietips in je inbox
44.432 fotografie enthousiastelingen ontvangen de tips al!
Meer over de wekelijkse mail. Of blijf op de hoogte via
Elja Trum