Landschapsfotografie en de Hyperfocale Afstand

Ik zou voor de hyperfocale afstand berekening een handige app gebruiken, b.v. Simple Dof. Je voert je cameratype in, de te gebruiken lens, de gewenste focusafstand en leest onmiddellijk hyperfocale afstand af! Geen moeilijke formules toepassen dat is uit de tijd!

"Cirkel van Verwarring"?
Dat is pas echt verwarrend.
Het heet in in onze taal: verstrooiingscirkel. Simpel gezegd is dat een de grootte van een cirkeltje die door ons oog net niet als cirkeltje wordt gezien maar als een punt. Heeft te maken met de imperfectie van ons oog. Het hele verhaal over scherptediepte is er aan opgehangen: een bepaalde mate van onscherpte wordt door ons oog nog ervaren als scherp.
De waarde van de CoC is afhankelijk van de vergroting van het beeld (hoe groot bekijk je het uiteindelijke beeld) en dus ook afhankelijk van de sensorgrootte.
Inderdaad, allemaal natuurkunde.
Zo'n app werkt okee, maar ik heb voorkeur voor scherptediepte tabellen voor de brandpunten die ik meest gebruik. Kun je zelf maken, zie johnhenry.com

 primefoto.nl schreef op donderdag 19 november 2015 om 00:47  | reageer

Beste Paul, Het tegendeel zul je meemaken als je het een keer doet. Probeer het maar eens een keer. Het werkt echt top. je bent, denk ik, ook even een beetje abuis. Ik vertel nergens aan het einde hoe ik het doe. Ik geef aan het einde er de optie van zonefocussing bij aan. Het principe is het zelfde. Ik gebruik alle technieken en zo ook de hyperfocale afstand met scherpte vanaf 72cm tot oneindig met 18mm op f11. Vaak al voldoende. Geen enkel probleem met de ISO. Ik kan tot ISO 3200 straffeloos doorgaan en gebruik dat dan ook gerust met mijn Fuji X body's. Een sluitertijd van 1/125e tot 1/250e is voldoende. Dat je meer DOF hebt bij 18mm dan bij 100mm is een feit. Je haalt op 100mm geen dichterbij gelegen afstanden meer dus hyperfocaal wordt mogelijk op een afstand vanaf ongeveer 15M en bij f16 en dat is eigenlijk zinloos voor straatwerk. Ergo heb je minder DOF bij 100mm. Reken maar uit met de DOF calculator wat de minimale hyperfocale afstand is waarbij je nog tot oneindig kunt scherp krijgen. Dat gaat met 100mm bij f16 van 15m tot oneindig mits scherpgesteld op 31.4M tegenover 18mm f16 van 53cm tot oneindig waarbij je scherp stelt op 1.03M. Met die 18mm is er dus wel degelijk meer DOF haalbaar dan met 100mm. Ideaal als je hipshots en candid shots maakt. Alles na te berekenen met de DOF calculator met een Fuji X APSC sensor.
Dus hoe meer groothoek, hoe meer DOF en met name ligt het startpunt van die DOF dan veel dichter bij de camera. Juist belangrijk bij straat werk en bij landschap waar je onderwerpen in de voorgrond aanwezig hebt. Toch handig om te weten. Om het mezelf makkelijker te maken gebruik ik ook oudere Nikon E serie objectieven. Ook die hebben de schaal er op staan even als sommige Fuji XF objectieven.

 primefoto.nl schreef op vrijdag 20 november 2015 om 16:17  | reageer

Beste Paul, Wat maakt het uit dat ISO 3200 iets anders is op een Fuji dan op een andere camera. Het principe blijft de zelfde. Neem dan een voor jou acceptabele ISO, bump die en laat het daarbij. Probeer niet elk detail ter discussie te stellen. Dat kost veel werk en schiet voor het verhaal hyperfocale focus niets op. Dat is spijkers op laag water zoeken. Het onderwerp is hyperfocale afstand. De kadering heeft daar helemaal niets mee van doen hoe het werkingsprincipe van HYPERFOLCALE FOCUS in elkaar steekt, want daar hebben we het over. Pak je camera. Neem een 18mm objectief en een 100mm objectief mee. Stel beiden zo in dat je tot oneindig scherp hebt. Meet vanwaar de scherpte begint. Bij de 18mm f16 op 53cm en bij de 100mm f16 is dat op 15.7M. Dan spreek je over een verschil in DOF van ongeveer 14.5 meter meer DOF met de 18mm. Wil je mij gaan vertellen dat dit verschil niet bestaat en dat brandpunt er niets mee te maken heeft? Het codewoord is hier "hyperfocaal" dus niet gewoon met f2.8, maar met het diafragma waarmee je de grootst mogelijke DOF kunt halen, dat is wat hyperfocaal betekend!

Even over die site. De eerste tabel is alles met diafragma f4 gemeten. Wat is er gemeten? Er is gemeten waar de DOF gelijk is aan elkaar. Er is gezocht naar gelijke DOF. Dat is heel iets anders dan zoeken naar een zo groot mogelijke DOF. Dat toont aan dat de gelijke DOF van ongeveer 40cm onder alle brandpunten, bij gelijk diafragma wel ergens te vinden is en meer niet. Daar gaat het bij hyperfocaal nu net niet om.

Bij Hyperfocaal wil je juist zo veel mogelijk DOF en het liefst tot aan oneindig ver aan toe. En dan is er wel degelijk verschil in de DOF aanwezig in relatie tot het brandpunt.

 primefoto.nl schreef op vrijdag 20 november 2015 om 20:13  | reageer

Paul, Dat zie je toch echt verkeert.

Onderbouw je weerlegging dan met feiten want anders weerleg je helemaal niets. Dan ben je enkel aan het roeptoeteren en wind verplaatsen.

100mm f16 vanaf ~15M pas scherp bij focus op ~31M
18mm f16 vanaf ~51CM scherp bij focus op ~1.03M

Dan lijkt het mij duidelijk dat je met een 18mm een ~14.5 meter groter gebied scherp hebt tot oneindig dan met een 100mm. Je kunt het zelf nameten. Mijn advies is om dat eens te gaan doen.

Er is niets suggestief over de ISO. Jij vindt iets suggestief, zoekt er mogelijk iets achter, dat er niet is. Leg dan minstens uit wat ik volgens jou dan suggereer? Ik suggereer helemaal niets, maar ik geef aan dat je de ISO rustig omhoog kunt doen om een kortere sluitertijd te behouden en je dus rustig een f16 kunt gebruiken zonder in paniek te raken over een ruisje hier en daar. Dat is niet suggestief maar feitelijk. Ik benoem de Fuji omdat er anders weer kamer vragen komen over het merk en type camera. Men wil tegenwoordig alles weten.

Maar goed. Lever het bewijs dan maar aan, in je eigen woorden, waarom jij denkt, dat het niet klopt, dat je bij meer groothoek meer DOF hebt. Het is een algemeen bekend feit. Al zolang als de groothoek objectieven er zijn.

 primefoto.nl schreef op vrijdag 20 november 2015 om 23:16  | reageer

En ik zeg juist dat DOF wel afhangt van het brandpunt omdat het per brandpunt op een andere plek ligt en tevens van diepte veranderd bij een gelijke ingestelde diafragma en focus afstand. Dat deel heb je helemaal goed begrepen. Wat je niet begrijpt is dat het klopt wat ik zeg.

Mijn eerste reactie over dit onderwerp begon met :De hyperfocale afstand is breder inzetbaar dan enkel landschapsfotografie. Dus waar heb ik het dan over? Juist hyperfocale afstand. Aan het einde gaf ik de zonefocussing aan als een andere mogelijke techniek. Daarbij gebruik je geen hyperfocale afstand maar selecteer je het diafragma dat jou voldoende DOF geeft op een vooraf bepaalde afstand. Daarvoor gebruik je de zelfde DOF calculator of streepjes op je objectief, als het er genoeg zijn. Ook dan bepaald het brandpunt de DOF. Ook dan is de DOF groter als het objectief meer groothoekig is.
Neem een 10mm groothoek objectief en zet het diafragma op f8. Stel op 20 meter scherp en zet de AF maar uit. Heb je niet meer nodig. Toch heb je bijna alles scherp.
Doe het nu eens met een tele van zeg 105mm op f8.
Dan heb je een DOF van 12.6 meter van 15.5 meter tot 28.1 meter. Dat is beduidend minder dan bij 10mm.

Dat er een ander beeld met de 100mm komt dan bij 18mm en een totaal andere foto oplevert is evident en totaal niet relevant in dit verhaal. We hebben het niet over vergelijkingen bij een gelijkblijvend beeld.
Op die plek ga je de verkeerde kant op in je gedachtegang. Het gaat er enkel om hoeveel meters DOF je scherp kunt krijgen tijdens landschapsfotografie en eventueel straatfotografie. Bij welk beeld uitsnede, ISO e.d. dat gebeurd doet er niet eens zo zeer toe. Dat is ballast in de uitleg.
Je maakt het je zelf moeilijk en ingewikkeld door er allerhande zaken bij te halen die er niet toe doen.
Laat het weg en het wordt duidelijk dat het klopt wat ik zeg. Als jij je camera op statief zet en eerst hyperfocaal instelt met de 18mm en daarna met de 100mm dan kun je het ook gewoon nameten.

[quote]Dus nogmaals: mijn reactie ging puur en alleen over de opmerking dat DoF afhangt van brandpuntsafstand en niet over de maximale DoF.[/quote]

Nogmaals hangt DOF idd ook af van het brandpunt.
Er zijn meer factoren, maar die spelen hier even geen rol.
Hieronder is een scherpstelafstand van 1 meter gekozen en niet de hyperfocale afstand. Er zijn 3 brandpunten berekend bij gelijke scherpstelafstand, en gelijk diafragma.

Neem een 50mm f2.8.FocusDis 1m Dan is de dof 4cm
Neem een 18mm f2.8 FocusDis 1m dan is de dof 35cm
Neem een 10mm f2.8 FocusDis 1m Dan is de dof 163cm

Het enige dat hier verandert is het brandpunt.
Daaruit kun je concluderen dat meer groothoek wel degelijk meer DOF betekend. Je kunt kleiner instellen maar dat is een keuze. Bij gelijk blijvend diafragma en scherpstelafstand werkt het principe zo. Zowel bij zonefocussing is dat het geval, evenals bij de hyperfocale afstanden.

Leef je eens uit op die DOF calculator. Die laat het zo mooi en simpel zien. Stel de camera in voor de coc. Kies een diafragma en scherpstelafstand en verander telkens het brandpunt en kijk dan wat de DOF is en doet. Dat kan zo vanuit de luie stoel.

Ga daarna eens kijken wat er gebeurd als je de coc veranderd of de scherpstelafstand. Heel leerzaam.

Nogmaals laat ik wederom zien dat brandpunt bepalend is voor de grootte van de DOF. Dat is gewoon een feit dat ik hierboven laat zien. Jij blijft volhouden dat dit niet zo is.
Dat mag je vinden, maar toon dan ook aan hoe dat dan, volgens jou, wel werkt. Het blijft anders enkel je mening en geen feit. Laten we het nu vooral bij feiten houden. Dat lijkt mij veel beter. Daar heeft iedereen iets aan. Enkel roepen dat ik verkeert zit schiet niemand iets mee op. Dus nogmaals vertel me en toon aan waar ik fout zit in mijn stelling: Meer groothoek=meer DOF.

 primefoto.nl schreef op zaterdag 21 november 2015 om 04:43  | reageer

Beste Paul,

Sla eens wat gaten in mijn verhaal i.p.v. een ander verhaal te deponeren om mijn verhaal en vragen te ontwijken. Volgens mij moet dat een makkie voor je zijn.

Over kaders:

Je schreef:
Waarom kies ik een vast kader? Omdat je zo foto's maakt, tenminste de meeste mensen denken in kaders.

Hoe kom je er bij.
Wie denken er dan allemaal in kaders? Ik niet.
Iedere fotograaf die ik ken ook niet.
Kader staat in relatie tot compositie. Laat het daar dan ook maar blijven. Daar is het helemaal op z'n plek. Logisch?

Als je met feiten kunt aantonen dat een groothoek objectief, bij gelijk ingesteld diafragma en gelijke scherp stel afstand, niet meer DOF geeft dan een tele objectief, dan zal je van mij je gelijk krijgen. Zolang je dat niet wilt of kunt bewijzen sta je toch echt alleen in je kader.

Helaas beantwoord je dit niet. Ik vraag je er telkens weer om. Ik vraag je dan ook waarom je dit niet beantwoord?
Ik krijg dan vaak het idee dat mensen het antwoord niet weten. Daar ben ik vast niet de enige in, denk ik.

Ik wil mijn excuses aanbieden aan de TS.
Dit gaat namelijk eigenlijk nergens meer over.
Het topic was de hyperfocale afstand waaraan ik een toevoeging wilde doen om anderen een extra voordeeltje te kunnen bieden. Helaas loopt dat hier nu iets anders. Ik kan helaas iemand niet gelijk geven als de feiten en omstandigheden dit al niet doen. Uiteindelijk bepalen de feiten en niet de mens.

 primefoto.nl schreef op zaterdag 21 november 2015 om 21:58  | reageer

[quote]
Profiel Paul Oosterlaak schreef op woensdag 18 november 2015 om 18:26

Je opmerking over "hoe meer groothoek hoe meer DOF je krijgt" klopt niet.[/quote]

Je ego speelt je parten. Zoals gezegd bepaal ik niet wie of wat er gelijk heeft. En jij dus ook niet.

Kader staat in relatie tot compositie maken, voor een fotograaf en verder niet. Fotografie is geen string theory of kwantummechanica Sheldon.

[quote]Je opmerking over dat iedere fotograaf die jij kent (en jij zelf ook) niet denkt in kaders, is onzin. Dat is een lompe uitspraak van mij, dus ik licht het toe met redenen waarom het niet waar is.[/quote]

Werkelijk? En wij kennen elkaar?

[quote]
Profiel Paul Oosterlaak schreef vandaag om 13:11

Ik sla geen gaten in je verhaal over DoF op een bepaalde focusafstand om 2 redenen: 1. het is theoretisch kloppend en 2. het staat niet ter discussie.[/quote]

Punt 1 moet je aanvullen. Het klopt theoretisch en in de praktijk. Ik heb voldoende gebruikservaring en sta daar garant voor, mits gedaan zoals ik aangaf.
Punt 2. Het staat ter discussie vanaf het moment dat jij schreef dat het niet klopte.

De consequentie daarvan is dat je dat dan hoort aan te tonen of te rectificeren. Dat is ook wetenschappelijke de norm.

Helaas probeer je daar nu met draaikonten onder uit te komen. Dat zegt iets over jou.

Je blijft maar doordrammen over je kader. Het gaat hier over de hyperfocale focus. Niet over compositie. Zodra je over het onderwerp kunt gaan schrijven kom ik misschien wel weer terug. Verder wens ik je een plezierig leven toe.

 PixelDude Raoul schreef op vrijdag 29 juli 2022 om 15:01  | reageer

Je krijgt met de formule de uitkomst in mm en niet in meter !