Recensie: Essential Development for Lightroom 5

donderdag 29 augustus 2013, 19:51 door Erik van Rosmalen | 7.767x gelezen | 7 reacties

Het eBook 'Essential Development for Lightroom 5' beschrijft de mogelijkheden die Lightroom 5 biedt in de ontwikkel-module. Auteur Seán McCormack laat zien dat Lightroom steeds meer taken die voorheen in Photoshop 'thuishoorden' minstens zo goed voor je kan uitvoeren.

Het is nog niet zo heel lang geleden dat ik ben overgestapt van Lightroom 3 naar 4. Met een overstap naar 5 wilde ik dus eigenlijk nog even wachten. Maar toen ik zag welke verbeteringen Lightroom 5 uiteindelijk kreeg, vond ik het toch wel de moeite waard.

Het radiaalfilter, makkelijker perspectiefcorrecties doorvoeren en met name het beter werkende gereedschap om dingen weg te klonen of te retoucheren waren daarbij doorslaggevend. Mijn workflow is nog meer van Photoshop richting Lightroom geschoven, wat enorm efficiënt werkt.

Dat er bij het verschijnen van een nieuwe versie van Lightroom nieuwe literatuur zou verschijnen, zal niemand verbazen. Dat Seán McCormack in dit geval de auteur is, is ook niet bijzonder. De Ierse fotograaf is een echte Lightroom-kenner, die al veel presets ontwikkelde en blogt en twittert over Lightroom. Ook over Lightroom 4 schreef hij al een 'Essential' overigens.

ED2 Spread 2

Essential Development is met 158 pagina's een fors eBook. Het is dan ook behoorlijk compleet, voor wat betreft de ontwikkelmodule van Lightroom. In twintig hoofdstukken laat McCormack talloze 'oude vertrouwde' Lightroom-onderdelen de revue passeren, evenals nieuwe toevoegingen in de vijfde editie. Bezitters van Lightroom 4 zullen dus ook prima uit de voeten kunnen met het grootste gedeelte van dit boek (al zullen ze bij het lezen wellicht toch willen gaan upgraden).

Basics en weetjes

Het boek begint basaal, met hoofdstukken over het histogram en de meest basale bewerkingssliders in Lightroom. Toch haalt ook de meer ervaren gebruiker hier al nuttige informatie uit. Bijvoorbeeld over de process version, die Adobe sinds 2012 aan bestanden hangt: zo lijkt dat oudere beelden bij het updaten van die versie niet per se heel exact en correct worden 'omgezet'. Doe dat dus zeker bij oudere foto's alleen als je zeker weet dat je ze opnieuw gaat bewerken.

Een ander nuttig 'weetje' dat niet iedereen meteen zal doorzien, gaat over de slider 'Exposure'. Die is niet gelijk aan de belichtingscompensatie in de camera. Exposure is echt meer een slider voor de midtones, die hoge lichten probeert te beschermen tegen clippen.

Elk boek en elke tutorial geeft wel 'handige' sneltoetsen voor bepaalde functies. Helaas zijn dat er meestal zoveel, dat ze bij mij niet blijven hangen, behalve die paar die ik echt vaak gebruik. In dit boek zie ik toch wel een paar nuttige sneltoetsen langskomen, die wellicht een langer leven beschoren zijn. Dat je in het basispaneel van de 'Develop'-module met , en . door de sliders rouleert, en die vervolgens met + en - vrij eenvoudig kunt wijzigen, bijvoorbeeld...

Duidelijke voorbeelden

Witbalans, het gradueelfilter, de croptool, verscherping en lenscorrecties: alle onderdelen van de ontwikkelmodule van Lightroom komen voorbij. Alles met duidelijke voorbeelden en grote foto's. Zo laat hij zien hoe je al een heel acceptabel deel van de retouche bij beautyportretten in Lightroom kunt doen. Zeker nu Lightroom 5 beschikt over advanced healing, krijg je enorm veel extra mogelijkheden. Maar ook doordrukken en tegenhouden in Lightroom werkt snel en eenvoudig, demonstreert hij.

Het hoofdstuk over beauty-retouche is mooi voor de portretfotografen, maar McCormack vergeet óók de landschapsfotografen niet. Hij gaat uitgebreid in op de gradient tool, die natuurlijk prima te gebruiken is om te lichte luchten bij te trekken. Ook zijn in Lightroom 5 de mogelijkheden om lensvervorming ongedaan te maken flink toegenomen:

Lens corrections

Ook hier weer voldoende handigheidjes: de snelkoppeling M om naar de gradient tool te gaan, maar óók dat je de Shift-toets ingedrukt kunt houden om automatisch recht te verslepen. En nog een goede tip: als je de lucht warmer of koeler wilt laten lijken, doe dat dan eens met een (lokale) witbalansaanpassing in plaats van een kleurgradiënt. Volgens McCormack oogt dat natuurlijker en, voor zover ik het kon proberen, ik geef hem gelijk.

Presets

Bij het eBook krijg je een bestand met een lading van maar liefst 100 presets, die je in Lightroom kunt toevoegen. Wie denkt dat hij hierbij een batterij 'kant-en-klare' presets krijgt, komt bedrogen uit. In tegenstelling tot wat je vaak op internet downloadt, zijn het tussenvormen. Zo heeft hij een hele reeks presets gemaakt met enkel oplopende hoeveelheden saturatie of vibrance.

Presets EDLR5

McCormack benadrukt maar dat het geen eindpunten zijn, maar visuele hulpmiddelen. In het preview-scherm in de navigator zie je wat een preset doet. En daaraan hecht McCormack veel waarde. Zelf kan ik dat volgens mij behoorlijk goed bepalen aan de hand van de daadwerkelijke slider, dus de meeste van deze presets zal ik niet gebruiken.

Wat wel absoluut waar is: McCormack praat over presets die je online kunt kopen. Vaak geven ze een prachtresultaat, maar ze zijn gebaseerd op het eindresultaat van de voorbeelden. Op foto's die daar qua toon, helderheid en dergelijke niet op lijken, zijn ze niet echt bruikbaar. Een valkuil van veel Lightroom-presets. Daarom is het wel goed, dat hij presets creëert die slechts op bepaalde parameters inwerken.

Radiaalfilter

Na de 20 hoofdstukken volgt nog een 'bonus' over het radiaalfilter, een andere nieuwe toevoeging aan Lightroom 5. Oorspronkelijk ontstaan uit de wens om meer controle over vignettering te hebben, maar op veel meer manieren bruikbaar. McCormack laat er een paar zien, maar er zijn zeker meer en handiger methodes. Kijk bijvoorbeeld maar eens naar de video van Piet van den Eynde, die op een heel mooie manier laat zien hoe ook dit weer een krachtige bewerkingstool kan zijn.

Aanrader?

Is dit boek een aanrader? Zeker wel. Je bent er met McCormack zeker van dat je een auteur treft die weet waar hij over praat. Ik heb geen idee hoeveel er gewijzigd is ten opzichte van het boek over Lightroom 4. Maar Essential Development for Lightroom 5 is een compleet en toch overzichtelijk eBook over de mogelijkheden van de ontwikkel-module van Lightroom.

» Koop Essential Development for Lightroom 5 (7 dollar)

Wil jij ook gave foto's maken?

Probeer twee weken gratis onze online cursussen over fotografie. Je krijgt direct toegang tot meer dan 100 cursussen. Na twee weken vervalt je proeflidmaatschap automatisch. Je zit dus nergens aan vast.

14 dagen gratis fotografiecursussen kijken

Over de auteur

Erik werkt als content specialist. Daarnaast is hij freelance tekstschrijver en fotograaf. Mensen vormen daarbij het hoofdonderwerp: portret- en reportage-fotografie. Volg Erik ook op Instagram!

7 reacties

Charles schreef op vrijdag 30 augustus 2013 om 15:24 | reageer
Hamvraag voor mij is of Lightroom 5 ook greenscreen kan, zoals 4 wel kon m.b.v. 'HSL sliders for saturation and lightness that lets you selectively remove the color and adjust the brightness of specific colors'. Iemand een idee?

Wolves fotografie schreef op vrijdag 30 augustus 2013 om 20:22 | reageer
Duidelijk verhaal Erik, thanks!

ErikvanRosmalen schreef op zaterdag 31 augustus 2013 om 10:43 | reageer
@Charles:
Wat je in deze context precies bedoelt met greenscreen, dat weet ik niet, maar de HSL-sliders zijn volgens mij nog hetzelfde als in Lr4, dus ik vermoed van wel?

@Wolves fotografie:
Graag gedaan Ellen!

Charles schreef op zondag 1 september 2013 om 23:40 | reageer
@ErikvanRosmalen
Bedankt! Ik bedoelde chromakey, ook wel greenscreen dan wel bluescreen genoemd. Ik kom als cameraman/editior uit de video/televisiewereld waar we het volop gebruiken. Als beginnend fotograaf zoek ik nabewerkingssoftware met chromakey mogelijkheid. Photoshop wil ik daarvoor niet aanschaffen. De keuze was al op Lightroom gevallen. Versie 4 heeft het maar 5? In de productomschrijving kom ik de trefwoorden vreemd genoeg niet tegen. Fotografen die chromakeyen hebben allemaal Photoshop, vermoed ik.

ErikvanRosmalen schreef op maandag 2 september 2013 om 08:30 | reageer
@Charles:
Ik weet idd wat een greenscreen is, al vraag ik me af of Lr (ongeacht 4 of 5) daarvoor de meest voor de hand liggende software is. Om je voorgrond vrijstaand te maken is Photoshop toch echt praktischer. Je zegt dat je geen Photoshop wilt aanschaffen; ik vermoed omwille van de prijs, maar is Photoshop Elements dan al niet voldoende voor je? Dat zit in dezelfde priijscategorie als Lightroom, maar is voor jou dan misschien meer geschikt.

Charles schreef op dinsdag 3 september 2013 om 19:46 | reageer
@ErikvanRosmalen
Ik begrijp dat:
Lightroom is a tool for photographers, a digital darkroom.
Elements is a cut down version of Photoshop which is a tool for digital artists and compositors.
Ik neem aan dat Elements ook alle basis aanpasingen kan doen die Lightroom in huis heeft.
Elements kan inderdaad greenscreen, en daarnaast ook een achtergrondje aanpassen op pixel nivo, is het niet? Dat laatste wil ik helemaal niet maar de projecten waar ik mee te maken krijg in de toekomst vragen dat waarschijnlijk (helaas) wel. Wel, zo bezien is Elements mogelijk een betere keus. Waarom kost het trouwens zo weinig?
Ik lees als productnaam ergens 'Adobe Photoshop Lightroom' Het is toch of Photoshop of Lightroom?

ErikvanRosmalen schreef op dinsdag 3 september 2013 om 21:40 | reageer
@Charles:
Lightroom en Photoshop zijn verschillend ingestoken programma's. Photoshop kan veel dingen die je met Lightroom niet kunt, maar omgekeerd geldt het net zo. Je moet Lightroom echt zien als een ideale tool voor fotografen die grote reeksen beelden moeten archiveren én bewerken, zonder dat ze daarbij naar echt pixelniveau hoeven. Ik kan met twee muisklikken van honderden foto's tegelijk de witbalans aanpassen, bijvoorbeeld. Maar voor een achtergrond vervangen in één beeld, ga ik liever naar Photoshop.

Elements is een basale, uitgeklede versie van Photoshop, waar veel 'gevorderde' functies niet in zitten. Maar aangezien veel fotografen die uitgebreide functionaliteiten toch niet nodig hebben, is Elements een prima alternatief lijkt me voor jou. En het prijsverschil zit echt in die complexere functies. Werken met kanalen, 3D-functies, en dat soort geavanceerde toepassingen.

En waarom ze Lightroom oorspronkelijk 'Photoshop Lightroom' noemen? Tja, marketing denk ik.

Deel jouw mening

Let op: Op een artikel ouder dan een week kan alleen gereageerd worden door geregistreerde bezoekers.
Wil je toch reageren, log in of registreer je dan gratis.

Cursus Natuurfotografie in Nederland met Rob Dijkstra

Masterclass Landschapsfotografie met Bas Meelker

Ontvang wekelijks fotografietips in je inbox

44.431 fotografie enthousiastelingen ontvangen de tips al!
Meer over de wekelijkse mail. Of blijf op de hoogte via Facebook. Aanmelding beveiligd met Google reCaptcha.

Elja Trum

Photofacts; alles wat met fotografie te maken heeft!

Wil je graag mooiere foto's maken en op de hoogte blijven van ontwikkelingen binnen de fotografie? Photofacts plaatst leerzame artikelen die gerelateerd zijn aan fotografie. Variërend van product-aankondiging tot praktische fotografietips of de bespreking van een website. Photofacts bericht dagelijks over fotografie en is een uit de hand gelopen hobby project van Elja Trum. De artikelen worden geschreven door een team van vrijwillige bloggers. Mocht je het leuk vinden om een of meerdere artikelen te schrijven op Photofacts, neem dan contact op.Meer over Photofacts

Recensie: Essential Development for Lightroom 5

Basics en weetjes

Duidelijke voorbeelden

Presets

Radiaalfilter

Aanrader?