Regeltjes! Goed om te leren, goed om los te laten

zondag 31 juli 2022, 14:41 door Erik van Rosmalen | 3.538x gelezen | 3 reacties

Fotografie staat bol van regels. Ergens heel fijn. Om als houvast te gebruiken. Maar soms is het ook zaak om ze te leren kennen... én ze dan weer los te laten. En je vooral ook niet teveel op werk van anderen te focussen.

'Je zou hem zó moeten uitsnijden. En dan de belichting op déze manier iets aanpassen. Daar wordt ie veel beter van.'

Ongevraagd kreeg ik in mijn inbox een berichtje van een fotograaf. Hij had een foto van me gezien en vond daar iets van. Dat mag natuurlijk.

Toch was ik niet per se geneigd er wat mee te doen. Nee, de foto stond niet op de 'juiste' plek in de gulden snede. En het contrast dat beter zou moeten? Het was juist een mistige ochtend. Dat zachte licht wilde ik vangen.

Regels van de fotografie

De fotograaf had de regeltjes keurig in het oog. De compositieregels, het histogram wat dan meer 'in het midden' zou moeten staan, enzovoort. Maar de essentie van het plaatje vergat hij even.

Dat soort 'regels' is heel goed om te leren fotograferen. En af en toe probeer ik het zelf ook. Door bij een wandeling door een stad of bos er één uit te pikken en daarop te focussen.

Alleen maar beelden te maken waar een bepaald kleurcontrast in zit, bijvoorbeeld. Of te zorgen dat er in alle foto's meer lagen zitten (voorgrond - onderwerp - achtergrond). Het houdt je scherp in het fotograferen.

Als je de regels beheerst, kun je ze ook weer loslaten. Ook dat doe ik heel bewust. Zoals bij de eerder genoemde foto. Maar ook bij de foto hieronder.

Een paar weken geleden was ik met model Shannon in een natuurgebied in de buurt. Ik zag een mooi beeld voor me, zeker op de zwart-witfilm waar ik deze foto mee maakte.

Kodak Tmax400, f/5.6, 1/250e
Qua regels klopt hij natuurlijk niet. Shannon staat 'te' centraal in het beeld en de boom groeit uit haar hoofd. En mogelijk zijn er wat pixels die 'clippen' en dus 'te' wit zijn.

Een andere bekende regel? Fotografeer nooit tegen de zon in. Behalve...als je het heel bewust doet, zoals bij deze foto van Martina:

Kodak Tmax100, f/4, 1/125e

Wat de fotograaf bedoelde

Het mailtje van de fotograaf deed me denken aan een ander moment. Jaren geleden was ik bij een expositie met werk van Stephan Vanfleteren, in Maastricht. Zijn portretten van bekende Vlamingen en Nederlanders hingen daar op groot printformaat aan de muur. Prachtige, intense portretten in zwart-wit.

Op een gegeven moment zie ik drie wat oudere heren. Alle drie met een fotorugzak, bij twee van de drie ook nog een statief achterop gebonden. Fanatieke fotografen waarschijnlijk.

En ze staan niet, zoals ik en veel anderen, op een paar meter afstand van het doek. Ze staan juist op enkele decimeters. Voorover gebogen. De neus bijna tegen de foto gedrukt.

'Tja. Het is wel mooi hoor. Maar als je goed kijkt, zie je dat het niet helemaal scherp is. Zonde.'

Wat ik toen dacht?

Als je écht goed kijkt, zie je wat de fotograaf bedoelde...

Meer weten over portretfotografie?

Bij Photofacts Academy, onze online leeromgeving voor fotografen, hebben we diverse cursussen over portretfotografie.

- Portretfotografie tips (Elja Trum)
- Portretfotografie in de praktijk (Elja Trum)
- Zakelijke portretfotografie (Maurice Jager)
- Van Beeld naar Kunst (Micky Hoogendijk)
- Spontane Portretten zonder Poseren (Peter Lammers)
- Starten met Flitsen (Elja Trum)
- Portretfoto's Bewerken in Lightroom Classic (Elja Trum)

Je kunt deze cursussen twee weken lang volgen met een gratis proeflidmaatschap.

Over de auteur

Erik werkt als content specialist. Daarnaast is hij freelance tekstschrijver en fotograaf. Mensen vormen daarbij het hoofdonderwerp: portret- en reportage-fotografie. Volg Erik ook op Instagram!

3 reacties

anneke schreef op dinsdag 2 augustus 2022 om 12:32 | reageer
Mooi slot, want het is niet alleen een wijze les in de fotografie dat loslaten van regels of hoe het zou moeten zijn.
Dat zit in de hele dagelijkse communicatie, wat bedoelt de ander er echt mee, want hebben we allemaal niet de intentie om het goed te willen doen en een verhaal erachter?
Wat zouden we dan veel meer gaan zien....

ErikvanRosmalen schreef op dinsdag 2 augustus 2022 om 15:21 | reageer
Hoi Anneke,

Dank voor je reactie. Precies wat ik wilde zeggen inderdaad!

Edi schreef op maandag 5 september 2022 om 12:37 | reageer
klopt helemaal

Deel jouw mening

Let op: Op een artikel ouder dan een week kan alleen gereageerd worden door geregistreerde bezoekers.
Wil je toch reageren, log in of registreer je dan gratis.

Portretfoto's Bewerken in Lightroom Classic

Ontvang wekelijks fotografietips in je inbox

44.432 fotografie enthousiastelingen ontvangen de tips al!
Meer over de wekelijkse mail. Of blijf op de hoogte via Facebook. Aanmelding beveiligd met Google reCaptcha.

Elja Trum

Photofacts; alles wat met fotografie te maken heeft!

Wil je graag mooiere foto's maken en op de hoogte blijven van ontwikkelingen binnen de fotografie? Photofacts plaatst leerzame artikelen die gerelateerd zijn aan fotografie. Variërend van product-aankondiging tot praktische fotografietips of de bespreking van een website. Photofacts bericht dagelijks over fotografie en is een uit de hand gelopen hobby project van Elja Trum. De artikelen worden geschreven door een team van vrijwillige bloggers. Mocht je het leuk vinden om een of meerdere artikelen te schrijven op Photofacts, neem dan contact op.Meer over Photofacts

Regeltjes! Goed om te leren, goed om los te laten

Regels van de fotografie

Wat de fotograaf bedoelde