
5 Dingen die je nooit moet doen in de nabewerking
maandag 7 juli 2025, 15:15 door Nando Harmsen | 3.096x gelezen | 22 reactiesEr is heel veel mogelijk in de moderne fotobewerkingsprogramma's. Je kan zelfs een fotorealistisch beeld uit het niets genereren met de zogenaamde AI. Er zijn echter bewerkingen die je beter niet kunt doen. Ik heb er vijf op een rijtje gezet.
Fotografie is de helft van het creëren van een beeld. Net als vroeger, toen we uren in de doka bezig waren, zijn we nu uren hetzelfde aan het doen op de computer. Er is net als vroeger ook veel mogelijk, alleen is het veel eenvoudiger geworden om het doel te bereiken.
Toch zijn er een aantal dingen die je beter niet kunt doen in de nabewerking. Daarmee ga je simpelweg te ver met het bewerken. Ik heb er vijf voor je op een rij gezet. Let op, wel met een knipoog.
1. Straatfoto met mensen en mensen weghalen
Ben je op straat foto's aan het maken, dan is de kans groot dat er mensen op de foto staan. Ga dan vervolgens niet met de moderne AI-verwijderingstechnieken de mensen weer weghalen.

Wil je geen mensen op de foto, zoek dan een moment dat er geen mensen aanwezig zijn. Wacht even, of zoek een plek op waar niemand is.
2. Rembrandt-verlichting en de schaduwen oplichten
De Rembrandt-verlichting is bekend van de schilder met dezelfde naam. De richting van het licht geeft mooie schaduwen op het gezicht, met een klein driehoekje van licht naast de neus waar het gezicht in schaduw gehuld is.

Ga niet de schaduwen in het gezicht oplichten, want dan had je net zo goed geen Rembrandt-verlichting kunnen gebruiken. Er zijn genoeg lichtopstellingen om uit te kiezen als je geen schaduwen wilt hebben.
2. Foto mistlandschap en de mist wegwerken
Een landschap in de mist is prachtig om te fotograferen. De nevels geven het een zacht en geheimzinnig uiterlijk. Maar pas op dat je vervolgens niet de optie 'Nevel vewijderen' in Lightroom gaat gebruiken om details in de mist naar voren te halen.

Wil je geen mist, ga dan op pad wanneer er geen mist is. Die momenten zijn er voldoende, meer zelfs dan momenten mét mist.
4. Zwartwit foto maken en inkleuren in photoshop
Zwart-wit is een tijdloze vorm van fotografie. Het is stijlvol, en met een mooi contrast kan een zwart-witfoto fantastisch zijn. Ga dan vervolgens niet de moderne techniek in Photoshop gebruiken om die zwart-witfoto in te kleuren.

Wil je een kleurenfoto, maak dan een kleurenfoto. Omzetten naar zwart-wit moet je alleen doen als je ook werkelijk zwart-wit wilt hebben.
5. Ver inzoomen en daarna AI-canvas uitbreiden
Tegenwoordig gebruiken we bijna allemaal een zoomobjectief. Je kan ermee het onderwerp vergroten zodat het beeldvullend in de foto verschijnt. Heb je dat gedaan, ga dan niet het canvas in Photoshop uitbreiden met behulp van AI.

Wil je meer van de omgeving in beeld, zoom dan gewoon minder ver in. Dat is eenvoudiger, en ook veel realistischer. Heb je niet voldoende groothoek? Een panorama bestaat ook nog tot de mogelijkheid.
Natuurlijk moet je deze vijf dingen die je nooit moet doen in de nabewerking met een knipoog lezen. Hoewel... Er zit een bron van waarheid in, want soms zie ik bewerkingen die precies in dit straatje passen.
Misschien weet jij nog een bewerking te bedenken die je nooit moet doen. Denk erom, wel met een knipoog. Ik ben benieuwd welke jij kan verzinnen.
Wil jij ook gave foto's maken?
Probeer twee weken gratis onze online cursussen over fotografie. Je krijgt direct toegang tot meer dan 100 cursussen. Na twee weken vervalt je proeflidmaatschap automatisch. Je zit dus nergens aan vast.14 dagen gratis fotografiecursussen kijken

Over de auteur
Nando Harmsen fotografeert al meer dan 40 jaar. Zijn specialisme ligt bij bruidsreportages en landschapsfotografie. Daarnaast geeft Nando lezingen, workshops, masterclasses, fotoreizen, en maakt regelmatig reviews van nieuwe en leuke apparatuur.
22 reacties
-
RAWshooter schreef op dinsdag 8 juli 2025 om 10:08 | reageer
Ofwel: gebruik geen AI kunstjes. Je betaalt er wél voor bij Adobe. Waarom dan nog dat peperdure Lr en Ps gebruiken? Er zijn heel veel tools die voor een eenmalig bedrag hetzelfde doen.
-
-
Donald Willemsen schreef op dinsdag 8 juli 2025 om 10:47 | reageer
Wat je niet moet doen in de nabewerking is achtergrond vervagen achteraf. Dat valt enorm op. Je kan dan beter een kleine diafragmawaarde kiezen of de afstand tussen onderwerp en achtergronnd vergroten.
Over Ai gesproken, die zal een steefs grotere plaats innemen in de nabewerking. Of we daar blij mee moeten zijn? Tot op zekere hoogte, denk ik. Ik gebruik Ai vooral bij ruisverwijdering, want dat werkt voor mijn gevoel erg goed.
Maar Ai gaan gebruiken om iets in het beeld te genereren wat er wel of niet is, gaat in mijn ogen te ver. -
-
mousquito schreef op dinsdag 8 juli 2025 om 11:05 | reageer
nummer 4 is zeker waar, ik fotografeer altijd in kleur, en nadien zet ik ze om naar zwart wit in de nabewerking, veel makelijker dan andersom. hoewel ik niet veel in zwart wit omzet. misschien eens meer in verdiepen. Maar nummer 1 de mensen wegwerken doe ik soms wel omdat je een bepaald gebouw of scene wil hebben en je moelijk de hele straat kan afzetten. Maar ik neem dan meestal een langere belichting waardoor de mensen vervagen, ook niet altijd even makkelijk.
-
-
Pieter schreef op dinsdag 8 juli 2025 om 11:19 | reageer
Ik laat de compositie en inhoud in de regel ongemoeid. Wel trek ik de horizon en eventueel andere lijnen recht. Dat laatste leidt tot het wegvallen van wat beeld aan de randen. Die lege plekken heb ik een aantal keer met photoshop Generative AI laten opvullen. Telkens een zeer matig resultaat als het gaat om scherpte. Te diffuus. Het "klassieke" Content-Aware fill werkt een stuk beter.
-
Nando schreef op dinsdag 8 juli 2025 om 11:32 | reageer
Dat is de reden waarom het goed is om iets ruimer te fotograferen, zodat je de mogelijkheid hebt om de foto recht te zetten.
Bovendien, wanneer je belangrijke objecten zo dicht op de rand hebt zitten dat ze eraf kunnen vallen, is de compositie meestal niet de beste. Meestal... -
BeVe schreef op dinsdag 8 juli 2025 om 11:27 | reageer
Hiermee kan ik alleen maar hartgrondig eens zijn. Fotograferen is iets anders dan plaatjes in een kleurboek schilderen. Ik beperk mijn nabewerking tot zaken die ik ook in de doka deed. Alles wat je verder aan een foto prutst of misschien zelfs wel verprutst maakt dat de foto geen foto meer is. Het resultaat is doorgaans zo onnatuurlijk dat het mij ontgaat wat er de meerwaarde van is. Groeten van een "old school" fotograaf.
-
Pieter schreef op dinsdag 8 juli 2025 om 11:47 | reageer
Ruimer fotograferen is lastig als je al met de rug tegen een muur staat, terwijl je toch graag die mooie stadsgevel volledig op de plaat wilt hebben. Met een flinke groothoek gaat dat soms net, zij het dat de boel in de nabewerking wel een beetje moet worden rechtgetrokken, juist om de werkelijkheid niet al te veel geweld aan te doen.
-
Nando schreef op dinsdag 8 juli 2025 om 11:54 | reageer
Dat is inderdaad zo. Soms heb je beperkingen.
Ik kijk zelf dan vaak naar andere standpunten die geschikter zijn.
Zijn die standpunten er niet, overweeg dan een panorama. Dat geeft je alle ruimte voor correcties achteraf. Zorg dan wel voor een goede nodal slide, zowel horizontaal als verticaal.
Dat werkt perfect.
En soms moet je de perspectiefvertekening omarmen... -
Paul schreef op dinsdag 8 juli 2025 om 12:13 | reageer
Door de digitale techniek zijn de mogelijkheden voor beeldbewerking gigantisch groter geworden t.o.v. de analoge fotografie. Alle gereedschap kan m.i. gebruikt worden, zij het dat de grenzen van fotografie mogelijk worden opgerekt naar beeldcreatie. Maar het kan geen kwaad gereedschap met verstand te gebruiken. Gebruik het gereedschap en laat het gereedschap niet jou gebruiken.
-
Donald Willemsen schreef op dinsdag 8 juli 2025 om 12:39 | reageer
Pieter, een kerktoren is vaak moeilijk om die van boven tot onder in beeld te krijgen. Zeker als je geen ruimte hebt (of niet de juiste groothoeklens) om afstand te nemen. Groothoek geeft vaak ook enorme vervorming die moeilijk te corrigeren zijn.
In zo'n geval maak ik gebruik van de panoramamethode. Ik maak 2 tot 4 foto's en begin met het onderste deel en werk zo naar boven tot ik de hele toren heb. Later op de pc voeg ik de beelden samen. Je kan de panoramamethode voor eender welk gebouw gebruiken. -
Rob Dikkers schreef op dinsdag 8 juli 2025 om 13:17 | reageer
Veel ervaren fotografen streven naar een foto die “zo uit de camera” al goed is. Nabewerking wordt soms gezien als een vorm van manipulatie die afbreuk doet aan de oorspronkelijke intentie. Voor jonge fotografen is nabewerking vaak een essentieel onderdeel van hun stijl. Ze gebruiken Lightroom, Photoshop en AI-tools om beelden te versterken of zelfs te transformeren. Nabewerking wordt door jongeren vaak ingezet om emoties te versterken, storende elementen te verwijderen of een bepaalde sfeer te creëren. Het eindresultaat telt meer dan de “echtheid” van het moment.
Dus ja, ieder zijn eigen ding.
-
-
Nando schreef op dinsdag 8 juli 2025 om 13:56 | reageer
Het is een streven om de foto zo goed mogelijk in de camera goed te hebben, maar een goede nabewerking is altijd essentieel. Veel ervaren fotografen weten dat, inclusief professionals. Er zijn veel hobbyisten die vaak denken dat nabewerking de echtheid aantast.
Nabewerken van een foto is hetzelfde als de foto ontwikkelen en afdrukken in een doka.
Natuurlijk is er altijd de mogelijkheid om te ver door te gaan in nabewerking, waardoor het manipulatie wordt. Je mag dat echter niet over één kam scheren. -
Donald Willemsen schreef op dinsdag 8 juli 2025 om 14:07 | reageer
Helemaal mee eens Nando, er nog aan toegevoegd: in het analoge tijdperk werden ook in de Doka middelen gebruikt om emoties te versterken. Dat is niet iets van de laatste jaren.
-
Ria schreef op dinsdag 8 juli 2025 om 20:20 | reageer
Het is fantastisch dat je nu in LR zoveel meer mogelijkheden hebt dan bij de start van het programma. Ik maak er graag gebruik van en de foto's kunnen daardoor aanzienlijk verbeterd worden. Ook ai voor ruisonderdrukking en voor het verwijderen van storende elementen is een geweldige optie.
-
Philippe Demeyere schreef op woensdag 9 juli 2025 om 07:06 | reageer
Als je ruimer wil fotograferen, maak dan een panorama van. Met twee foto's heb je al genoeg voor een ruimer foto. Ik doe dat zo al jaren. Kijk naar tuto's op YouTube bv.
-
fredkok schreef op woensdag 9 juli 2025 om 08:31 | reageer
De ‘gereedschapskist’ is sinds de Doka-tijd enorm gegroeid en veel toegankelijker. Voor al dat gereedschap is goed plaats. De sleutel zit meestal in het goed kunnen gebruiken van het gereedschap en dat is in de meeste gevallen een subtiel gebruik. Zodra je een schuifje in zijn maximale stand gaat gebruiken is dat vaak een moment voor kritische zelfreflectie.
Hetzelfde geldt voor AI, geweldig om bepaalde selecties veel beter dan vroeger te maken, maar je kunt er flauwekul mee doen. Als de lol is een kikker uit iemands neusgat te laten kruipen ben je goed geholpen, maar of dat fotografie is ….? -
-
jahiba schreef op woensdag 9 juli 2025 om 19:04 | reageer
Voor fotografie noem ik het 'ontwikkelen' ga je de extreme opzoeken of uitproberen valt het in de categorie 'digitale kunst. Ik kan beide waarderen maar je moet als twee vormen zien. Verder ben ik van mening dat je er toch in moet verdiepen en weten wat het kan en doet. Verder ben ik van mening dat je het beter kan omarmen en je in verdiepen het gaat namelijk echt niet meer weg maar ontwikkelt steeds verder. Ongeacht wat wij er met z'n alle van vinden??
-
Gerard Bruins schreef op woensdag 9 juli 2025 om 21:25 | reageer
Het inkleuren van zwart-wit foto's is echt mooi als je een bepaalde sfeer wilt hebben. Altijd fotograferen in kleur (RAW) en dan omzetten in Zwart-wit en creatief van die foto weer een kleurenfoto maken met de kleuren die jij wilt hebben.
Deel jouw mening
Ook interessant
-
Foto's bewerken op locatie, of gewoon wachten tot thuis
door Nando Harmsen
-
Let op de richting van het licht bij bewerkingen
door Nando Harmsen
-
Foto informatie die je aan het denken zet
door Nando Harmsen
-
Bewerk je foto's met tekstopdrachten
door Elja Trum
Ontvang wekelijks fotografietips in je inbox
43.533 fotografie enthousiastelingen ontvangen de tips al!
Meer over de wekelijkse mail. Of blijf op de hoogte via Facebook.

Elja Trum
Photofacts; alles wat met fotografie te maken heeft!
Wil je graag mooiere foto's maken en op de hoogte blijven van ontwikkelingen binnen de fotografie? Photofacts plaatst leerzame artikelen die gerelateerd zijn aan fotografie. Variërend van product-aankondiging tot praktische fotografietips of de bespreking van een website. Photofacts bericht dagelijks over fotografie en is een uit de hand gelopen hobby project van Elja Trum. De artikelen worden geschreven door een team van vrijwillige bloggers. Mocht je het leuk vinden om een of meerdere artikelen te schrijven op Photofacts, neem dan contact op.Meer over PhotofactsGratis eBook: Fotograferen van Kinderen
Mis dit niet: Tips voor adembenemende familiekiekjes!
Ontdek 25 praktische tips waardoor je prachtige foto's van je (klein)kinderen kunt maken. Je krijgt van mij ook wekelijks nieuwe fotografietips per mail.
