8 tips voor het fotograferen in een dierentuin

maandag 15 juli 2019, 16:32 door Michelle Peeters | 14.939x gelezen | 10 reacties

Een bezoek aan de dierentuin is hartstikke leuk, maar ook nog eens heel fotogeniek! Al die verschillende dieren die je van korte afstand kunt fotograferen.

Maar hoe leg je ze dan goed vast? Als je je vaardigheden als dierentuinfotograaf wilt vergroten, zullen de onderstaande 8 tips je zeker op het goede spoor zetten.

Waarom zou je het willen?

De eerste vraag die je zou moeten beantwoorden als het gaat om dierentuinfotografie is waarschijnlijk waarom zou ik in de dierentuin willen fotograferen? Dierentuin-fotografen zijn nogal controversieel.

Sommigen zien het als een geweldige kans om dieren te fotograferen die ze anders niet van dichtbij zouden kunnen zien, terwijl anderen het als 'valsspelen' beschouwen.

Veel fotowedstrijden met dierenfoto's verbieden dierentuinfoto's en het doorgeven van een afbeelding van een dier dat in gevangenschap is gefotografeerd alsof hij in het wild geschoten is, is in feite valsspelen.

Maar als het gaat om persoonlijk werk, zijn dierentuinen natuurlijk een uitstekende gelegenheid om dieren te fotograferen die je anders nooit zou zien, laat staan van dichtbij.

Ik vermoed ook dat de reden waarom veel fotografen alleen al bij het idee van dierentuinfoto's ineenkrimpen is dat ze het te vaak fout hebben zien gaan. Het vastleggen van goede dierentuinfoto's is een heel ander soort uitdaging dan het fotograferen van dieren in het wild.

Dierentuindieren wachten geduldig (ze kunnen natuurlijk ook niet weg..) en zijn gewillige onderwerpen. Het creëren van het beeld gaat over omgaan met de omgeving en het isoleren van de dieren uit hun niet-zo-natuurlijke habitat.

1. Kies een leuke dierentuin

Als het om dierenfotografie gaat, zijn niet alle dierentuinen gelijk. De soorten dieren kunnen verschillen van dierentuin tot dierentuin, maar wat belangrijker is, de soorten leefgebieden waarin de dieren leven variëren aanzienlijk.

Om natuurlijk ogende dierenfoto's te verkrijgen zijn safariparken het ideaalst. Het nadeel ervan is dat je er meestal met een grote groep mensen tegelijk doorheen rijdt. Hierdoor zijn zowel de posities waaronder je kunt fotograferen als de tijd die je eraan kunt besteden niet echt onder controle.

Meer en meer dierentuinen zijn ontworpen met open leefruimtes, waarbij de omheining wordt omringd door lagere muren waardoor je niet kampt met tralies en/of netten voor je lens.

Het nadeel van dit type behuizing is dat je vaak neerkijkt op het dierenverblijf beneden. Hierdoor heb je alleen een bovenaanzicht op de dieren, wat vrij beperkt is en niet het meest flatterend.

Behuizingen die omgeven zijn door glas, kunnen close-up en vrij onbelemmerd uitzicht op dieren bieden, hoewel reflecties en schitteringen ook weer voor wat uitdaging zorgen. Door tralies kun je heen fotograferen als je met een open diafragma (klein getal) werkt.

Het type behuizing is belangrijk, maar dat geldt ook voor het soort verblijf waar de dieren in leven. Veel dierentuinen bouwen verblijven die weinig lijken op kooien en bieden in plaats daarvan een prachtige, natuurlijke habitat voor de dieren om in te leven.

Hoe beter en natuurlijker de habitat is waarin de dieren leven, des te groter worden je kansen dat je natuurlijk ogende foto's van het 'wildlife' kunt schieten.

2. Kom op het goede tijdstip

Vlak nadat de dierentuin opengaat, is het licht het mooist en zijn de dieren actief, omdat ze net uit hun nachtverblijf komen. Bovendien heb je dan nog geen last van het aantal bezoekers. Natuurlijk ben je, in tegenstelling tot de meeste landschapsfotografie, beperkt door openings- en sluitingstijden.

Als je merkt dat je vastzit, fotografeer dan in de zon direct naar de schaduwrijke plekken. In verblijven met een goede boombedekking zal het overheadlicht niet zozeer een probleem vormen.

Houd er rekening mee dat fel zonlicht dat op tralies en hekwerken weerkaatst het bijna onmogelijk maakt om nog doorheen te fotograferen.

Bewolkte dagen zijn eigenlijk het best om een dierentuin te bezoeken. Bij zware bewolking heb je niet meer te dealen met hard, contrastrijk licht, maar ook de drukte is dan vaak stukken minder.

Op bewolkte dagen verminderen ook reflecties in bijvoorbeeld glaswanden. En je hebt vaak het voordeel dat de temperaturen lager zijn en in de meeste gevallen zijn dieren het meest actief als het afkoelt.

3. Zoomen

Gebruik een tele-objectief. Hiermee kun je de dieren dichterbij halen.
Je hebt echt geen dure apparatuur nodig om goede dierentuinfoto's te maken.

Over het algemeen bewegen de dieren niet supersnel en bevinden ze zich in een verblijf dat vaak is ontworpen voor een optimaal zicht.

Daarom heb je niet dezelfde brandpuntsafstanden nodig als wanneer je fotografeert op de Afrikaanse Savanne.

Lange brandpuntsafstanden en een open diafragma (laag getal) bieden echter een zeer duidelijk voordeel bij fotografie van dieren. Deze twee opties stellen je in staat om te fotograferen met een kleine scherptediepte.

4. Let op de achter- en voorgrond

Het onderwerp goed op de foto krijgen is natuurlijk het belangrijkst. Maar als er hekken op de achtergrond staan is de foto ineens een stuk minder mooi.

Dit leidt namelijk af van jouw hoofdonderwerp, het dier. Het geeft ook een mooier beeld als je een foto maakt van een dier in zijn natuurlijk omgeving in plaats van hekken rondom.

Als je last hebt van de tralies voor de dieren, weet dan dat je door de tralies heen kunt fotograferen. Zet je zonnekap tegen de tralies aan zodat je je objectief niet beschadigt. En neem een zo groot mogelijke diafragma-opening (klein getal). Je zult zien dat tralies uit je foto verdwijnen.

Het is hierbij wel belangrijk dat het dier zich ver genoeg achter in de ruimte bevindt. Wanneer je hebt scherpgesteld op het dier valt het hek dan buiten het focusgebied. Hoe geringer de scherptediepte, des te korter kan de afstand tussen het dier en het hek kan zijn zodat het hek of de tralies niet scherp in beeld komen.

Als het dier recht tegen de voorkant van de kooi rust, zal dit natuurlijk helemaal niet werken, maar meestal lukt het me wel om gaas/tralies of ander hekwerk te laten verdwijnen.

Tot slot is het natuurlijk ook belangrijk om je opnamehoek of perspectief goed in de gaten te houden om natuurlijk ogende foto's van een dierentuin te verkrijgen. De meeste dierenverblijven bieden een verscheidenheid aan kijkposities.

Vaak maakt een net iets veranderde positie (bijvoorbeeld iets meer naar de zijkant) het verschil tussen een goede/natuurlijke foto en een foto die 'dier in gevangenschap' uitstraalt. Je positie naar boven of naar beneden verschuiven kan ook een groot verschil maken.

Vaak kun je het dier fotograferen met gras of lucht als achtergrond in plaats van met een hek. Dit is nog een reden waarom het gebruik van een zoomlens een voordeel kan zijn.

En soms is krap uitsnijden echt de enige manier om te voorkomen dat de foto overduidelijk in een dierentuin lijkt te zijn gemaakt.

5. Weinig scherptediepte

Gebruik een laag diafragmagetal (open diafragma) om een wazige achtergrond te krijgen. Hierdoor springt het dier goed uit de foto.

Doordat de achtergrond vaag wordt kun je een mogelijk minder dan realistische dierenverblijf mooi verbergen. Geringe scherptediepte is ook belangrijk omdat je hiermee een dier recht door het hek of de omheining heen kunt fotograferen.

Wanneer een dier wordt omringd door schermen, netten of tralies, gebruik je je langste lens en je grootste diafragma en stel je scherp op het dier. Als het hekwerk ver genoeg buiten de focuszone van de camera valt, wordt het "onzichtbaar" in je afbeelding.

Zowel de brandpuntsafstand als het diafragma van je objectief beïnvloeden de scherptediepte.

Hoe langer de brandpuntsafstand en hoe groter het diafragma, hoe kleiner de scherptediepte (je kunt een online scherptediepccalculator raadplegen om een idee te krijgen van de invloed van de brandpuntsafstand, het diafragma en de achtergrondafstand op de scherptediepte).

Hoe kleiner je scherptediepte, hoe groter de kans dat je de ruimte onscherp kunt houden terwijl het dier daarentegen wel scherp is.

6. Voedertijd

Bekijk van te voren de tijden wanneer dieren gevoed worden. Op die momenten liggen de leukste actie foto's voor het oprapen.

Iets anders om eens te onderzoeken is wat voor soort 'behind the scenes' tours en ervaringen je dierentuin eventueel aanbiedt. Vaak is zoiets tegen een meerprijs mogelijk.

De ervaring en een directe ontmoeting plus fotografie-mogelijkheid met het dier van je keuze wegen vaak prima op tegen de extra kosten. Een kanttekening is dat er dan soms een verbod geldt op foto's die voor commerciële doelstellingen worden gebruikt.

In de foto links (die op zich wel leuk is) zie je dat het dier in gevangenschap leeft. In de foto rechts is dat niet te zien!

7. Gedrag observeren, beweging vastleggen

Kijk eerst rustig rond voordat je gaat fotograferen. Neem het gebied van het dier dat daar staat goed in je op. Ga op zoek naar de beste plek om te gaan staan voor een foto. Bestudeer het gedrag en wacht op beweging.

Dieren hebben ook de neiging actiever te zijn als het weer wat koeler is. Halverwege de dag op een zonnige zomerdag van 30 graden krijg je waarschijnlijk alleen beelden van dieren die in de zon liggen te slapen. Op een bewolkte dag zullen ze veel actiever zijn.

Warmere winterdagen zijn ook prima om actieve dieren te fotograferen. Het is dan veel waarschijnlijker dat dieren interessante activiteiten en/of gedrag tentoonspreiden, wat natuurlijk leuk is om te fotograferen.

Als je net begint met dierentuinfotografie, is alleen al het krijgen van een goed portret van een dier een uitdaging. Het proberen om dieren te vinden die in goed licht zitten, met een goede beschikbare hoek om ze te fotograferen die elke indicatie dat ze zich in een kooi bevinden, elimineert.

En om daarnaast een manier vinden om ze te fotograferen door tralies, schermen, glas of andere obstakels heen, is al een heleboel werk! Maar als je eenmaal de dierlijke portretfoto- skills beheerst, is het tijd om te beginnen aan het maken van foto's die het gedrag van het dier goed weerspiegelen.

Dierengedrag is niet beperkt tot beweging (hoewel beweging al mooi is), maar omvat ook de juiste kanteling van het hoofd, de positie van het lichaam of de vleugels, alles wat een beeld meer dan alleen een close-up van het gezicht van een dier maakt.

Vliegende (roof-)vogelshows kunnen een goede plaats zijn om te beginnen met het vastleggen van het gedrag. Het geheim van het vastleggen van dierengedrag is geduld. Zoek het dier dat goed gepositioneerd is (qua licht en qua perspectief-mogelijkheden) op een manier die werkt voor een goede foto en wacht geduldig op het moment.

8. Niet flitsen!

Flits nooit door een ruit. Je stoort de dieren en je flitslicht bereikt je onderwerp sowieso niet, omdat het uiteenspat op de ruit.

Veel dierenverblijven zijn ingesloten in glas, waardoor je het dier van een natuurlijke positie van dichtbij kunt zien. Het nadeel van glazen objecten is dat het fotograferen door glas mogelijk moeilijker is dan het op het eerste gezicht lijkt.

Als het glas bijzonder dik of vuil is, heeft je camera mogelijk moeite met scherpstellen via autofocus en moet je mogelijk handmatig scherpstellen op het dier. Het gebruik van de lange brandpuntsafstand en het grote diafragma dat eerder al genoemd is, kan er ook voor zorgen dat vuile glazen onscherp worden.

Maar de grootste uitdaging van glas is dat het reflecties introduceert. Je kunt een polarisatiefilter gebruiken om deze reflecties te verminderen. Als je door glas gaat fotograferen, draag dan gewone, donkere kleding.

Een donker T-shirt absorbeert licht in plaats van het weer terug te reflecteren op het glas dat voor je ligt en vermindert de reflecties en verblinding ook aanzienlijk.

Je kunt niet bepalen wat iedereen draagt, maar als je wacht tot het meisje met het knalroze t-shirt voorbij komt, zal je donkere kleding geen nieuwe schittering en reflecties in je afbeeldingen introduceren. Deze tips voor het fotograferen door glas werken ook goed in aquaria.

Eigen ervaringen en/of tips

Wat je onderwerp, stijl of uitrustingkeuze ook is, het is altijd leuk en leerzaam om je plaatselijke dierentuin eens te bezoeken en te zien of je deze zomer met een aantal mooie en unieke foto's thuis kunt komen.

Wat denk je? Is de dierentuin een plek waar je graag fotografeert, of het een plek om te vermijden als fotograaf? We zouden het leuk vinden om je ervaringen op dit gebied terug te zien in de comments. Eventueel met aanvullende tips natuurlijk!

Photofacts Academy 11 jaar - Winactie!

Wil jij ontdekken hoe je de mooiste foto's kunt maken? Bekijk dan onze online fotografie cursussen. Meer dan 100 cursussen over fotografie, nabewerking en creativiteit.

Photofacts Academy + de Compositiebijbel

We bestaan deze week 11 jaar. Dat vieren we met een gave winactie. Word nu lid van Photofacts Academy en ontvang 70 euro korting, ons gloednieuwe boek de Compositiebijbel én maak kans op meer dan 16.000 euro aan prijzen!

Direct aanmelden met korting + gratis boek + winactie

Over de auteur

Michelle Peeters is fotografe en oprichter van DeuxBleus Fotografie. Michelle herkent het bijzondere in het gewone en het gewone in het bijzondere. Ze heeft zich nooit willen specialiseren en is daardoor van alle markten thuis.

10 reacties

Ien de Rooij schreef op dinsdag 16 juli 2019 om 10:59 | reageer
Ik ben een hartstochtelijke dierentuin fotograaf en hoor inderdaad altijd het bovengenoemde commentaar. Jammer genoeg heb ik geen geld om een 'echte' fotosafari in Afrika te maken, dus ben heel tevreden met wat ik wel kan. Ook wil ik nog even de vogelhut fotografen noemen die prooi aan een tak spijkeren zodat ze zeker zijn dat er een vogel voor de lens blijft zitten voor een mooie foto en dat dan natuurfotografie noemen.

gast schreef op dinsdag 16 juli 2019 om 15:21 | reageer
zolang iedereen plezier beleeft aan zijn manier van fotograferen is het toch prima? de ene gaat er voor op reis, de andere kan dat misschien niet, niets mis mee, geniet van je hobby

Michelle Peeters schreef op dinsdag 16 juli 2019 om 15:38 | reageer
@Ien en gast: de clou is dat het in een dierentuin ook mogelijk is om foto's te maken op een dusdanige manier dat het lijkt of ze in het wild zijn geschoten. Dat is de leuke uitdaging!

Michelle Peeters schreef op dinsdag 16 juli 2019 om 15:46 | reageer
Robert Vogels was een tijdje terug ook eens in de dierentuin om te fotograferen:

Zelfs een apekop die terug wilde kijken of hij er goed op stond. Lol,....en kun je niet in scene zetten. En de tapir... vond m'n riem mjammjam....

Fredero Redbarn schreef op dinsdag 16 juli 2019 om 18:40 | reageer
Er is niets mis mee met dieren te fotograferen in een dierentuin. Als daarbij de foto's nog leuk zijn heb je twee maal plezier. Fotograferen is een hobby en moet dat ook blijven. Ik ben een beginneling en in een dierentuin kan ik veel ervaring opdoen.Ik doe lekker mijn eigen ding en fotografeer al wat ik leuk vind en dat is toch de bedoeling hé.

Michelle Peeters schreef op dinsdag 16 juli 2019 om 18:41 | reageer
@Fredero: zo is het!

Noreen schreef op dinsdag 16 juli 2019 om 19:04 | reageer
Toevallig was ik gisteren in Blijdorp en heb mooie foto's kunnen maken ook dankzij het bewolkte weer.
In het aquarium vind ik het toch moeilijk. Ik had een statief bij me, maar uiteindelijk vroeg ik me af waarom. Om de zwemmende vissen scherp in beeld te krijgen moet je juist met een hele snelle sluitertijd werken. Is het een kwestie van diafragma helemaal open en hoge ISO om dan toch goed te belichten?

Michelle Peeters schreef op dinsdag 16 juli 2019 om 19:56 | reageer
@Noreen: bij aquaria is het vooral een uitdaging om schitteringen en reflecties tegen te gaan. En visjes en/of andere dieren kunnen inderdaad heel snel bewegen terwijl het vaak ook niet al te licht is. Probeer het moment te pakken dat zo'n diertje nét even stilzit/zwemt of staat. Net zoals bij een balletdanser waarbij je het hoogste punt (ook een heel kort moment van stilstand) probeert te pakken.

Ton Brosse schreef op dinsdag 16 juli 2019 om 21:00 | reageer
Al vele jaren lang kom ik geregeld in dierentuinen om te fotograferen. Het is leuk en je krijgt de mooiste plaatjes. Afgezien hiervan fotografeer ik ook in de vrij natuur. Bijv. de Gieren en de Zwarte Wouw heb ik in Spanje genomen. De Aalscholvers en de Rode Vos zijn in de Oostvaardersplassen gemaakt. De Grutto is in Waterland genomen. Bij een aantal foto's op mijn website is wel te zien dat ze in een dierentuin genomen zijn maar bij veel anderen niet. Het gaat mij om het dier goed op de foto te krijgen en als het even kan ook iets van de eigenschap of de aard van het dier te laten zien. Dat is logischerwijze niet altijd mogelijk. Ik ben ook niet in staat om de halve wereld af te reizen. Dus blijf ik gewoon de dierentuinen bezoeken en foto's te maken in de de vrije natuur in de landen die ik bezoek. M.v.g. Ton

Michelle Peeters schreef op dinsdag 16 juli 2019 om 21:23 | reageer
@Ton: dat gaat ook prima in een dierentuin, als het maar een leuke is (met veel vrijheid en vermaak voor de dieren) en je over veel geduld en belangstelling voor het gedrag beschikt. Er gebeurt op een gegeven moment altijd wel iets. Alsof ze voelen dat je ze observeert en fotografeert!

Deel jouw mening

Let op: Op een artikel ouder dan een week kan alleen gereageerd worden door geregistreerde bezoekers.
Wil je toch reageren, log in of registreer je dan gratis.

Ontvang wekelijks fotografietips in je inbox

44.432 fotografie enthousiastelingen ontvangen de tips al!
Meer over de wekelijkse mail. Of blijf op de hoogte via Facebook. Aanmelding beveiligd met Google reCaptcha.

Elja Trum

Photofacts; alles wat met fotografie te maken heeft!

Wil je graag mooiere foto's maken en op de hoogte blijven van ontwikkelingen binnen de fotografie? Photofacts plaatst leerzame artikelen die gerelateerd zijn aan fotografie. Variërend van product-aankondiging tot praktische fotografietips of de bespreking van een website. Photofacts bericht dagelijks over fotografie en is een uit de hand gelopen hobby project van Elja Trum. De artikelen worden geschreven door een team van vrijwillige bloggers. Mocht je het leuk vinden om een of meerdere artikelen te schrijven op Photofacts, neem dan contact op.Meer over Photofacts