Photofacts Academy

Photofacts Academy; 100+ Fotografie Cursussen
Fotograferen wordt makkelijker en leuker

Boek

De Fotobijbels; Boeken over Fotografie
101 Praktische fotografietips voor betere foto's

Hoo Gan Tan

Over TFP, gratis fotograferen en centen verdienen

vrijdag 12 juli 2013, 23:12 door | 10.100x gelezen | 12 reacties

Als klein kind kreeg ik van mijn vader zijn Kodak Retinette, mijn eerste camera. Het lijkt wel een heel klein beetje op een rangefinder-camera, maar in werkelijkheid is het een range-guesser camera. Er is geen mogelijkheid om afstanden te meten. De afstand tot het onderwerp moet je schatten met deze camera. Ook heeft de camera geen ingebouwde lichtmeter, maar ik was niet helemaal aangewezen op de sunny-16-rule.

Ik kreeg er een eenvoudige, niet accurate, lichtmeter bij. Maar wat was ik blij met mijn iets onscherpe en een beetje onder- of overbelichte foto's. Het was net of ik iets van de echte wereld in mijn Kodak had gevangen.

Van hieruit is mijn hobby uitgegroeid tot een passie voor fotografie. Ik kon aan niets anders dan fotografie meer denken. Eat, drink and sleep photography! Nu is het zelfs passie voorbijgestreefd en zie ik het als een roeping. Iets wat ik -moet- doen. Niet vreemd dus dat ik van fotografie, mijn fulltime werk heb gemaakt.

Centen verdienen


Nu is fotografie niet het meest eenvoudige beroep om je centen in te verdienen. Er is ontzettend veel
'concurrentie'. Veel aanbieders van beeld, waardoor de vragers van beeld steeds selectiever kunnen kiezen.

Eén van de belangrijkste selectiepijlers is geld. Mensen hebben steeds minder geld over voor fotografie. Er worden stages aangeboden, waarmee een bedrijf voor gratis of weinig een fulltime fotograaf in huis haalt. De stagiair krijgt totale zelfstandigheid (lees: geen begeleiding).

Sanoma (een grote bladenmaker) wijzigde meerdere keren eenzijdig haar voorwaarden, waardoor de fotograaf steeds minder rechten krijgt. Maar niet alleen bedrijven buiten fotografen uit. Ik hoorde laatst over een mooie bruiloft (inclusief huur van een mooie boot), waar ze een fotograaf op TFP-basis zochten. De gekozen fotograaf zou wel een onkostenvergoeding van maar liefst 75 euro ontvangen.

Time For Print


Er duiken steeds meer onbetaalde fotografie-opdrachten op onder het mom van TFP. Maar in feite wordt er gezocht naar een gratis fotograaf, waar het normaal een betaalde opdracht betreft. Leuk om dergelijke discussies daarover op internet te lezen. Verbaasd om te zien, dat er altijd wel een
fotograaf is, die de opdracht aanneemt in de hoop ervaring op te doen of hoop op vervolgopdrachten
(waarvoor ze waarschijnlijk ook weer een gratis fotograaf zoeken).

En dan volgt daarna standaard een verhitte discussie over de voors en tegens. De tegens dragen aan, dat dit broodroof is en de voors schieten dan gelijk in de verdediging dat er geen budget was en dus ook geen markt kapot maakt. Ook komt altijd de discussie over kwaliteit van beelden en de discussie over amateur versus professional bovendrijven.

Angst


Maar waarom werken fotografen (zowel amateur als professionals) voor weinig of zelfs gratis? Ik denk dat dit voor een heel groot deel terug te voeren is op je eigen onzekerheid. Je voelt je onzeker over je eigen kwaliteiten. Je durft geen 'normale prijs' te vragen voor je fotografie. Bang dat mensen het te belachelijk duur vinden.

Fotografen zijn bang voor afwijzingen. Ze zijn onzeker over hun werk en zoeken constant naar bevestiging. Zeker nu er zo veel 'concurrentie' is. De gedachtegang is dat wanneer er geen of weinig geld is betaald door de opdrachtgever, er ook niets of weinig verwacht kan worden. Een soort afschuiven van verantwoordelijkheid, mocht het mis gaan.

Die gedachtegang klopt in grote mate. Van een gratis fotograaf, die ervaring wil opdoen mag ik als opdrachtgever niet teveel verwachten. Maar je schuift daarmee niet je verantwoordelijkheid af. Je blijft nog steeds verantwoordelijk voor je eigen werk.

Waarde van fotografie


Naar mijn mening maakt gratis of voor (te) weinig werken wel de markt kapot. Direct of indirect heeft het invloed op de fotografische branche. Ook wanneer er echt geen budget zou zijn. Elke keer dat er gratis of voor (te) weinig gefotografeerd wordt, bevestigt dat de verkeerde perceptie van mensen dat fotografie geen of weinig waarde heeft.

Ik kan het niet vaak genoeg zeggen: Waardeer jezelf, waardeer je tijd, waardeer je
werk, waardeer fotografie en waardeer de branche. Betekent dit dat je nooit gratis moet fotograferen?

Nee... Als ik een advertentie plaats op zoek naar een gratis elektricien, zal er waarschijnlijk geen hond reageren. Maar als ik een vriend vraag om mijn lampen op te hangen omdat ik dat zelf niet kan, heb ik grote kans dat ik die hulp krijg. Ik werk/fotografeer ook regelmatig onbezoldigd voor goede vrienden en kennissen of voor een goed doel.

Bovendien is fotografie net als sporten: Je hebt regelmatig een work-out nodig. Maar onthoud altijd dat je iets van waarde weggeeft. Veel beter dan al die gratis-of-voor-weinig-opdrachten die voorbij komen op internet, is jezelf een eigen opdracht geven. Werken aan vrijwerk is altijd goed. Het scherpt je creativiteit en technieken aan en je verbetert je eigen visie.

Dat maakt fotografie mooi: ieders unieke en persoonlijke visie. TFP is bedoeld voor de ontwikkeling van die eigen stijl, die eigen visie. Niet om slaafs een fotografische opdracht 'gratis' in te
vullen voor een 'opdrachtgever', die jouw fotografie letterlijk niet weet te waarderen.

Waardeer fotografie. Om met een bekende slogan van een cosmetica-merk af te sluiten:
Because you're worth it.

Wil jij ook gave foto's maken?

Probeer twee weken gratis onze online cursussen over fotografie. Je krijgt direct toegang tot meer dan 100 cursussen. Na twee weken vervalt je proeflidmaatschap automatisch. Je zit dus nergens aan vast.

14 dagen gratis fotografiecursussen kijken

Hoo Gan Tan

Over de auteur

Hoo Gan Tan is, naast vader van twee lieve dochters, een fulltime fotograaf. Hij richt zich met name op portretfotografie, zowel voor particulieren als (grote) bedrijven. Verder probeert hij wekelijks een artikel op zijn blog C-41 te plaatsen.

12 reacties

  1. jeroenidema
    Profiel jeroenidema schreef op vrijdag 12 juli 2013 om 23:53  | reageer

    Ik begrijp je uitgangspunt en zie waarom je er zo over denkt maar het is een verloren strijd. Er zijn al enorm veel mensen die zich fotograaf noemen en dat zijn er elke dag meer. Voor de overgrote meerderheid is het een hobby. Misschien wil men er wel geld mee verdienen maar nu er zo veel fotografen zijn is er altijd wel iemand die het gratis doet dus geld vragen is vaak helemaal geen optie. Dat kan je goed of slecht vinden, het is trend die niet te stoppen is. Als je als fotograaf je geld wil verdienen moet je steeds creatiever worden want het wordt alleen maar lastiger.

  2. martinphili
    Profiel martinphili schreef op zaterdag 13 juli 2013 om 08:56  | reageer

    Pasgeleden werd ik nog attent gemaakt op een oproep waarin gezocht werd naar een iemand die een pin-up meisje kon fotograferen voor een reclamecampagne. Beloning: "leuk voor je portfolio" en "naamsbekendheid" . Ik heb het maar laten gaan want ik doe liever de dingen die ik zelf bedenk met de modellen die ik zelf leuk vind. Creativiteit blijft tenslotte belangrijker dan "naamsbekendheid" en mijn portfolio is al leuk genoeg vrolijk
    Om met een bekende slogan van een drop merk te spreken:
    Dat zouden meer mensen moeten doen

    Maar feit blijft dat fotografie zo'n verdraaid leuk iets is om te doen en daarom zal er altijd wel iemand zijn die zo'n aanbod niet af slaat.
    De auteur omschrijft hoe hij gegroeid is van gepassioneerd hobby fotograaf naar beroeps. En zoals hij zijn er natuurlijk nog duizenden in dit landje.

    Eigenlijk zou je de dingen moeten gaan doen die een ander niet leuk vindt knipoog

  3. peter
    peter schreef op zaterdag 13 juli 2013 om 18:22  | reageer

    Fotograferen voor een reclamecampagne of voor ander commercieel gebruik moet je zo wie zo niet op FTP-basis/Gratis doen. Jij gratis foto's maken voor het bedrijf, terwijl zij er veel geld mee verdienen... nooit doen! En als ze aangeven Beloning: "leuk voor je portfolio" en "naamsbekendheid" gewoon heel hard lachen en weglopen.

  4. Estrella
    Estrella schreef op zaterdag 13 juli 2013 om 18:40  | reageer

    Heel goed artikel. Het gedeelte over gratis of voor een habbekrats fotograferen herken ik mezelf ook maar al te goed in. Ik ben sowieso niet zo zakelijk ingesteld en inderdaad ook een groot stuk onzekerheid. Ik krijg aan de lopende band te horen dat ik mooie foto's maak, maar ondertussen ben ik wel slechtziend en krijg ik daar ook vaak rare opmerkingen over. Het idee dat een slechtziende fotografe dan ook nog geld vraagt voor haar werk heb ik lange tijd geen goed idee gevonden, ik wist zeker dat mensen me recht in m'n gezicht uit zouden lachen. Inmiddels begin ik te ontdekken dat deze combinatie juist bijzonder is en niet, zoals ik dacht, de weegschaal aan de andere kant weer naar beneden drukt. Nu steeds meer mensen weten van mijn fotografietalent, merk ik nu al dat ze misbruik van me willen maken en hebberigheid opspeelt. Daardoor ben ik me wel zakelijker op gaan stellen. Het is inderdaad ook het behoud van de branche, ben ik het helemaal mee eens. Ik bied mezelf overigens niet aan als fotograaf, maar als iemand zelf om een bepaalde shoot vraagt, zal ik die zeker wel aannemen.

  5. Hoo Gan Tan
    Hoo Gan Tan schreef op zondag 14 juli 2013 om 00:24  | reageer

    @jeroenidema: Het is een utopie om te denken dat na het schrijven van dit artikel geen ‘gratis’ opdrachten meer ingevuld gaan worden. Maar ik zie het niet als een verloren strijd. We leven in een vrij land en een ieder mag om een ‘gratis’ fotograaf vragen en het staat elke fotograaf vrij deze opdracht ‘gratis’ in te vullen. Maar ik hoop dat fotografen (zowel professioneel als hobbymatig) en opdrachtgevers steeds meer bewust worden, dat ‘gratis’ fotografie niet bestaat. Dat (afgezien van alle kosten) je tijd, kennis, vaardigheden en jouw visie, jouw fotografie waarde heeft.

    @martinphili: Fotografie is idd heel leuk om te doen. En je moet de dingen blijven doen, die je zelf leuk vindt. Daar ontstaat je passie, wat je belangrijkste brandstof is voor de ontwikkeling van je eigen visie. Maar ook omdat het leuk is, betekent het niet dat het geen waarde heeft. Photographers feel guilty that all they do for a living is press a button - Andy Warhol

    @Peter: Vorig jaar werd ik gevraagd door een kledingbedrijf of ik een dagje foto’s wilde schieten. Ze organiseerden een ‘shootdag’ voor kinderen. Foto’s van bezoekers (kinderen) in de nieuwste collectie kleding. Het leek me super leuk om kinderen te fotograferen. Er was wel een maar... Of ik dat ‘gratis’ wilde doen, want er was geen budget voor vrij gemaakt. Het werd een kort gesprek, met de overigens aardige dame. Die tijd dacht ik beter kunnen te besteden aan een museumbezoek voor inspiratie of een netwerkdagje of... quality-time met mijn kids. Maar dat ging niet door want ik werd diezelfde dag geboekt door een (groot) bedrijf, dat wel mijn fotografie wist te waarderen.

    @Estrella: Kijk naar de mooie beelden van Albert Watson en onthoud dat deze man blind is aan 1 oog...

  6. Emiel
    Profiel  Emiel schreef op maandag 15 juli 2013 om 12:19  | reageer

    Goed artikel. Zelf heb ik 2,5 jaar geleden mijn baan opgezegd om mij fulltime te gaan richten op fotografie en heb daarbij de nodige vergissingen gemaakt.
    Toen ik begon gaf ik veel te veel weg. Aan klanten geen gebrek, maar op een moment besef je dat je veel te veel tijd stopt in een opdracht en er simpelweg te weinig aan overhoudt. Bovendien blijf je dan in het kringetje van klanten, dat goedkope fotografie verwacht en lukt het je niet om die grote/interessante opdrachten aan te nemen.
    Regelmatig werd en word ik benaderd met de vraag of ik gratis wil werken of reeds gemaakte foto's gratis ter beschikking wil stellen (want ik heb ze toch al gemaakt en doe er niets mee...). Ook hierbij heb ik de ervaring dat het niets oplevert, want zoals @Hoo Gan Tan al aangeeft zoekt de opdrachtgever gewoon weer de volgende gratis fotograaf.

  7. Eline
    Eline schreef op dinsdag 16 juli 2013 om 17:26  | reageer

    Massa's fotografen geven workshops, aan beginnende amateur fotografen. Die leren de kneepjes van het vak, leren met programma's omgaan, en na geen tijd, hoe kan het ook anders, kunnen ze al een aardig plaatje schieten.
    En dan hoor ik van bevriende pro fotografen knarsen dat ze hun huwelijk en communieshots zien smelten als sneeuw voor de zon, net door toedoen van die nieuwelingen.
    Tja, ik zou het ook wel weten als iemand een huwelijk wil schieten voor 80 €, die dan ook nog netjes werk aflevert.
    Vergeet niet dat een Dslr nu al nieuw voor een habbekrats is te krijgen.
    Waar je in 2004 nog een enkeling met zo'n toestel op de buik bengelend, tegenkwam, zie je nu op eender welk event honderden van die deugdelijke toestellen op 'geschoolden' hun pens hangen.
    Dat is niet tegen te houden, dat is evolutie.

  8. Katinka Jarabik
    Katinka Jarabik schreef op dinsdag 16 juli 2013 om 20:37  | reageer

    Ik vind dat je dit heel goed verwoord hebt! Een dik compliment voor je goed artikel en ik juich het hard toe dat er mensen zijn die zo denken als jij. Het is immers geen verloren strijd, die is nu pas begonnen. Het is ook een illusie dat je de tfp kunt uitbannen, maar je maakt hiermee de mensen wel bewust dat zij een vak beoefenen dat serieus moet worden genomen! Dit zullen niet alleen de fotografen moeten doen, maar ook de modellen en visagistes. Het wordt heel normaal gevonden (ook in de visagie) dat de opdrachten voor nop of slechts een vergoeding gedaan worden terwijl de bladen flinke bedragen blijven verdienen. Veel teveel fotografen, modellen en visagistes zijn publicatiegeil en denken op die manier verder te komen. Dat is pas een illusie! Koester je werk en neem het serieus!

  9. Hoo Gan Tan
    Hoo Gan Tan schreef op dinsdag 16 juli 2013 om 23:49  | reageer

    @Emiel: Dank je voor de complimenten. Ik heb die stap zo’n 5,5 jaar geleden gemaakt en geen moment spijt van gehad. Wens je veel succes met je bedrijf!

    @Eline: Techniek kun je leren. En met huidige apparatuur komt er in 80% een heel acceptabel plaatje uit. Met LR en PS weet je dat misschien snel te verhogen tot 90% acceptabele plaatjes. Maar fotografie gaat niet (alleen) over techniek en ook nog geen eens over apparatuur. Fotografie gaat over problemen oplossen, over visie.
    Niet elke fotograaf kan problemen oplossen en niet elke fotograaf heeft een eigen visie.
Veel (beeld)opdrachten moeten gewoon worden uitgevoerd. Fotografen zonder probleemoplossend vermogen en zonder eigen visie, zijn hierbij makkelijk uitwisselbaar. Als ik een studio-opzet maak voor een catalogus en een fotograaf exact vertelt wat hij moet doen, kan er weinig fout gaan. Dan maak het weinig uit of fotograaf A of fotograaf B achter de camera staat.
    Andere opdrachten vragen om meer probleemoplossend vermogen en visie van de fotograaf. Een bruiloft behoort zeker tot de laatste categorie opdrachten. Jammer is dat veel opdrachtgevers het in de eerste willen plaatsen en primair kijken naar de prijs ipv de stijl van fotografen. Dat is geen evolutie, dat is een verarming van de fotografie.

    @Katinka Jarabik: Dank je voor de complimenten! De meeste bladen (vooral Nederlandstalige) verdienen vandaag de dag geen flinke bedragen meer. Steeds kleinere oplages, steeds minder adverteerders en dus steeds minder inkomsten voor bladen. Maar dat neemt niet weg dat er voor fotografie gewoon ‘normale’ (lees: leefbare) tarieven betaald zou moeten worden.

  10. Peter
    Peter schreef op woensdag 17 juli 2013 om 12:56  | reageer

    Ook aan vrienden en kennissen een bijdrage vragen levert in eerste instantie een verbaasde blik op, maar als je vervolgens uitlegt wat je alleen al aan apparatuur meesjouwt en na een paar jaar vervangen moet worden, snapt men dit meestal wel. En kwaliteit mag best beloond worden. Als je je maar in kwaliteit onderscheidt van het kiekje van oom of vriend puntje puntje.

  11. Anita van der Krol
    Anita van der Krol schreef op woensdag 17 juli 2013 om 22:12  | reageer

    Ook ik loop hier tegen aan. Ik heb een bijzondere serie foto s in 1975 van Dubai gemaakt. Ik heb aanvragen voor publicatie van Discovery, Oprah Winfrey en kort geleden van de BBC gehad voor hun film Wild Arabia, geen van drieen waren bereid er iets voor te betalen. Ik heb het om die reden geweigerd. Maar dat maakt ze niets uit. Ik begrijp niet dat zulke rijke bedrijven het durven te vragen.....

  12. Erik Creugers
    Profiel  Erik Creugers schreef op woensdag 4 september 2013 om 10:25  | reageer

    Ik werk hoofdzakelijk op TFP basis omdat ik momenteel een bijstandsuitkering ontvang. Alles wat ik erbij verdien moet ik opgeven, en word dan in mindering gebracht de volgende maand. Dus als ik € 100,-- zou verdienen met een foto-opdracht, dan worden deze € 100,-- de maand erop van mijn uitkering afgetrokken. Het zwarte circuit lonkt in dit geval al gauw. Maar ik wil dit risico absoluut niet lopen. In mijn omgeving lopen ontzettend veel ogen en oren rond, en de boetes zijn niet misselijk als je betrapt wordt. Je kunt er natuurlijk ook voor kiezen om het fotograferen helemaal voor je alleen te houden, maar dat ben je ook al snel beu. Bovendien veranderen tijden. Ik hoop snel uit de klantenbak bij de sociale dienst verwijderd te worden, zodat ik vrij ben in mijn financiële doen en laten.

Deel jouw mening

Let op: Op een artikel ouder dan een week kan alleen gereageerd worden door geregistreerde bezoekers.
Wil je toch reageren, log in of registreer je dan gratis.
Cursus Luminar AI met Nando Harmsen
Cursus Naaktfotografie met Danyel Weideman
Toon alle artikelen binnen Column

Photofacts wordt mede mogelijk gemaakt door


Ontvang wekelijks fotografietips in je inbox

44.431 fotografie enthousiastelingen ontvangen de tips al!
Meer over de wekelijkse mail. Of blijf op de hoogte via Facebook. Aanmelding beveiligd met Google reCaptcha.

Elja Trum

Elja Trum

Photofacts; alles wat met fotografie te maken heeft!

Wil je graag mooiere foto's maken en op de hoogte blijven van ontwikkelingen binnen de fotografie? Photofacts plaatst leerzame artikelen die gerelateerd zijn aan fotografie. Variërend van product-aankondiging tot praktische fotografietips of de bespreking van een website. Photofacts bericht dagelijks over fotografie en is een uit de hand gelopen hobby project van Elja Trum. De artikelen worden geschreven door een team van vrijwillige bloggers. Mocht je het leuk vinden om een of meerdere artikelen te schrijven op Photofacts, neem dan contact op.Meer over Photofacts
Om Photofacts.nl goed te laten functioneren maken we gebruik van cookies. Bekijk ons cookiebeleid. akkoord