Gebruik van focuspunten bij het scherpstellen

maandag 1 maart 2010, 23:14 door Johannes Klapwijk | 10.984x gelezen | 12 reacties

Een jaar of twee terug gebruikte ik eigenlijk altijd alleen mijn middelste focuspunt. Ik her-composeer de foto wel na het scherpstellen dacht ik altijd. En vaak gaat dat ook prima. Maar in sommige gevallen is het toch een stuk beter om daadwerkelijk gebruik te maken van je focuspunten.

Twee dagen terug had ik een mooi voorbeeld voorhanden waarbij ik dit goed kan toelichten. Ik was uit het werk nog even het platteland opgegaan en kwam een grote zilverreiger tegen die voor de afwisseling eens niet zo schuw was aangelegd. Nadat ik een poosje geduldig had zitten wachten kwam hij al zoeken naar voedsel dan ook gewoon recht op mij afgelopen.

Erg leuk dat hij dichterbij komt, maar al lopend kwam hij zo dichtbij dat hij precies netjes in het frame past. En voor een foto is het natuurlijk ideaal als je niet hoeft te croppen. Alleen een probleem, als je een vogel beeldvullend op je middelste focuspunt hebt staan dan mis je daarmee een stuk ruimte in de kijkrichting en is de compositie zeker niet optimaal. Dit kun je vaak met bijsnijden rechttrekken, maar bij een beeldvullende plaat ga je natuurlijk niet een paar poten afsnijden.

En bij een lopende zilverreiger die flink in beweging is heb je simpelweg geen tijd om te hercomposeren en het daarmee op te lossen. De enige goede optie was dus in dit geval het gebruik van de focuspunten zoals zichtbaar word in de canon tool.

Even later stond de reiger zo dichtbij dat hij liggend niet meer paste. Gelukkig stond hij even stil. Dus gauw 90 graden draaien. En omdat hij stil stond hoefde ik niet te gaan schuiven met focuspunten, ik kon scherpstellen en hoefde slechts een beetje te hercomposeren voor een betere compositie.

Focus & recompose

Dus wanneer je dieren in beweging fotografeert en je wilt toch ruimte in de kijkrichting is het vaak handig om je focuspunten te gebruiken. Mijn tip hierbij is vooral om hier flink mee te oefenen, zodat je met je oog voor de zoeker snel kan wisselen.

Overigens probeer ik normaal gesproken bij vogels scherp te stellen op de kop of nog specifieker, het oog, maar bij reigers is dat vanwege de kleine kop erg moeilijk voor de AF. Hij blijft dan te veel hunten, waardoor je mooie momenten kan missen. Dus kies ik graag voor iets meer scherptediepte wanneer ik genoeg licht heb.

Cursus Herfst- en Macrofotografie

Heb je zin om ook eens een poging te wagen om met herfst- of macrofotografie aan de slag te gaan? Ik denk dat mijn cursus herfstfotografie en cursus macrofotografie voor Photofacts Academy een hele mooie start kan zijn en volop kan inspireren om zelf het veld in te gaan en mooie macrofoto's te maken.

Over de auteur

Johannes Klapwijk heeft zich al een jaren intensief toegelegd op natuurfotografie. In het voorjaar en de zomer ligt de nadruk op macrofotografie. Maar ook grotere onderwerpen binnen de natuurfotografie boeien: van vogels tot landschappen.
Johannes verzorgt ook workshops in natuurfotografie.

12 reacties

tonv schreef op dinsdag 2 maart 2010 om 03:54 | reageer
Jou AF systeem is superieur aan dat van de 5D II waarmee ik werk. Dat is deels op te vangen door slim reframen maar je mist daardoor ook soms een shot. Vooral bij bewegende objecten i.c.m. een klein DOF wordt het lastig. Dan kies ik voor AI servo met alle AF punten geactiveerd in de hoop dat je shot scherp is. Veel schieten is dan het devies maar dan mist de 5D II soms snelheid. Mijn 40D is met 6,5 fps in zo'n geval een betere optie.

Johannes Klapwijk schreef op dinsdag 2 maart 2010 om 15:01 | reageer
Ton, veel schieten wil vaak ook helpen om scherpe foto's te krijgen ja... ik schiet ook altijd in korte bursts.

Maar het juiste focuspunt kan wel heel relevant zijn in hoeveel procent van je foto's op de juiste plek scherp is. Ik merk vaak dat bij gericht scherpstellen het percentage scherpe shots veel groter is, en daarmee de kans dat het shot waarbij alles goed valt (houding, achtergrond etc etc) ook echt scherp is.

Rolograaf schreef op dinsdag 2 maart 2010 om 15:59 | reageer
Wat zou dat true focus systeem van Hasselblad prettig zijn op een Canon hè? 1 focuspunt in het midden, die veel gebruikers toch al prefereren wegens hogere gevoeligheid, en dan recomposen zonder het scherptedieptevlak te verschuiven. Het is een simpele tangensberekening en een sensor voor de hoekverdraaing.

Johannes Klapwijk schreef op dinsdag 2 maart 2010 om 16:03 | reageer
Ik vrees dat dat geen goede oplossing is voor bewegende onderwerpen die praktisch fullframe zijn. Je houd dan het probleem dat tijdens het hercomposeren het beest zich weer beweegt en net uit de scherptediepte stapt.

gast schreef op dinsdag 2 maart 2010 om 16:39 | reageer
Manueel scherpstellen een optie?

Johannes Klapwijk schreef op dinsdag 2 maart 2010 om 17:58 | reageer
Bij bewegende dieren niet, je hebt te weinig tijd om goed te zien of de focus echt precies goed ligt.

Het snel kunnen bedienen van je focuspunten is echt de oplossing Het vereist wat oefening, maar werkt uiteindelijk in de beschreven situatie echt het meest effectief.

Als mensen positieve ervaringen hebben met andere methodes hoor ik dat natuurlijk altijd graag

Jeroen Zelle schreef op woensdag 3 maart 2010 om 11:19 | reageer
Gewoon een Nikon kopen en dan scherpstellen op kleur

Blijft altijd het juiste punt kiezen op de kleur van het beest.

Liesbeth van Asselt schreef op woensdag 3 maart 2010 om 13:02 | reageer
@Jeroen, helemaal mee eens! Ik werk bijna nooit met een ander scherpstelpunt dan het middelste, de Nikon camera biedt genoeg mogelijkheden om de scherpte, ook bij bewegende onderwerpen, dan toch goed te houden.

Ter lering en vermaak heb ik onlangs bij het fotograferen van vogels toch eens wat gespeeld met andere scherpstelpunten. Conclusie: je bent vaak niet snel genoeg. Zeker niet bij de Nikon camera, waar je voor het instellen van het scherpstelpunt de camera van je gezicht moet halen.

Enige waar het mijn inziens voor kan werken is bij het fotograferen van een dier wat zich in een omgeving met dezelfde kleur/helderheid als het dier zelf bevindt. Als ik bijvoorbeeld een hert rechts in beeld wil houden terwijl hij door het struikgewas wegrent met een bosrand op de achtergrond.

gast schreef op woensdag 3 maart 2010 om 15:10 | reageer
Scherpstellen op kleur lijkt mij totaal onbetrouwbaar? Wat voor kleur zou ik moeten kiezen om de kop van de zilverreiger scherp te krijgen? Wit wil ik niet, want dan is de zijkant scherp ipv de kop.

Arvid de Windt schreef op maandag 6 september 2010 om 07:13 | reageer
Ik zou scherpstellen op het oog.

Johannes Klapwijk schreef op maandag 6 september 2010 om 07:42 | reageer
Als je bij zo'n dunne kop scherpstelt op het oog gaat hij hunten en krijg je dus geen enkele plaat. Zeker niet als de reiger in beweging is.

studio6 schreef op zondag 12 juni 2011 om 23:51 | reageer
Wat ik laatst hoorde is dat het middelste focuspunt het beste is. Dit is natuurlijk bij natuurfotografie niet het geval omdat je na het scherpstellen niet je uitsnede maakt. Ik merk bij studio fotografie dat je beter het middelpunt kan gebruiken.

Deel jouw mening

Let op: Op een artikel ouder dan een week kan alleen gereageerd worden door geregistreerde bezoekers.
Wil je toch reageren, log in of registreer je dan gratis.

Cursus Natuurfotografie in Nederland met Rob Dijkstra

Masterclass Landschapsfotografie met Bas Meelker

Ontvang wekelijks fotografietips in je inbox

44.432 fotografie enthousiastelingen ontvangen de tips al!
Meer over de wekelijkse mail. Of blijf op de hoogte via Facebook. Aanmelding beveiligd met Google reCaptcha.

Elja Trum

Photofacts; alles wat met fotografie te maken heeft!

Wil je graag mooiere foto's maken en op de hoogte blijven van ontwikkelingen binnen de fotografie? Photofacts plaatst leerzame artikelen die gerelateerd zijn aan fotografie. Variërend van product-aankondiging tot praktische fotografietips of de bespreking van een website. Photofacts bericht dagelijks over fotografie en is een uit de hand gelopen hobby project van Elja Trum. De artikelen worden geschreven door een team van vrijwillige bloggers. Mocht je het leuk vinden om een of meerdere artikelen te schrijven op Photofacts, neem dan contact op.Meer over Photofacts

Gebruik van focuspunten bij het scherpstellen