Vogelhut: voor luie fotografen of juist hard werken?

donderdag 10 oktober 2019, 10:40 door Roland Smanski | 6.580x gelezen | 13 reacties

Gespannen tuur ik door het glas naar buiten. Zojuist vlogen alle kleine vogeltjes luid kwetterend de struiken in. Een merel laat zijn waarschuwingsroep voortdurend horen vanuit een hoge boom. En ineens, vanuit het niets, landt een prachtige donkerbruine buizerd op de tak, zo'n tien meter voor de hut.

Met ingehouden adem en bijna instinctief, gaat mijn rechterhand naar de ontspanknop. Nog even wachten, de buizerd kijkt onderzoekend om zich heen, is alles veilig? Ik voel de spanning in mijn lijf. Dan pas durf ik voorzichtig af te drukken, één keer, twee keer en dan een korte burst. Wow! wat is hij indrukwekkend van zo dichtbij…

Populair

Vogelhut- of schuilhutfotografie mag zich rekenen tot een erg populaire vorm van fotograferen. Op diverse fora en social media zie je de prachtigste voorbeelden voorbij komen. Van ijsvogel en kruisbek tot de imposante buizerd, sperwer of havik en het eekhoorntje.

Maar wat komt er allemaal bij kijken en waar moet je rekening mee houden? Zelf ben ik langzaam in deze tak van fotografie gerold. Inmiddels maak ik een groot aantal keren per jaar gebruik van een – al dan niet betaalde/gehuurde – vogelhut. Een hele logische keuze voor mij, als fotograaf met grote voorliefde voor landschap, dieren en natuur.

Soorten hutten

Grofweg kun je vogelhutten indelen in twee categorieën; de gratis toegankelijke en de betaalde hutten (huren). Naast vogels zijn er bij hutten ook vaak andere dieren te zien. Een woelmuis en het eekhoorntje zijn ook veel geziene gasten.

Maar ook kan het voorkomen dat een ree of wild zwijn verschijnt, afhankelijk in welke omgeving de hut staat. Er zijn hutten die aan het water staan, sommigen staan midden in het bos en anderen weer aan de rand van een akker. Dat dit totaal verschillende dieren voor de lens oplevert is wel duidelijk.

Zelf begon ik met het fotograferen van vogels vanuit gratis toegankelijke hutten. Een mooi overzicht van wat er in Nederland en België aan openbare hutten is, vind je op de site Vogelkijkhut.nl.

Als je een keer een vogelhut wilt huren, vind je via internet en ook Facebook diverse mogelijkheden. Een goed en uitgebreid overzicht geeft de site Vogelhutfotografie, waar ook reviews te vinden zijn.

Vaak hebben de eigenaren van de hut een eigen website, waarop heel veel informatie is te vinden, bijvoorbeeld de soorten die je er kan zien. In een aantal gevallen is ook een online agenda beschikbaar en/of een mailadres waar je kan boeken.

De grootte van een hut varieert van één, tot vaak wel vier personen en de prijs varieert, soms ook afhankelijk van het aantal personen dat de hut boekt. Reken op prijzen vanaf ongeveer 25 euro per persoon.

Er zijn vogelhutten waar bijna dagelijks roofvogels worden gezien of één waar alleen ijsvogels te zien zijn. Er is een hut waar je 's nachts kan verblijven (met verlichting op de setting) of waarbij je kunt overnachten en kunt genieten van het mooie licht op watervogels gedurende zonsondergang en zonsopkomst.

De verschillende hutten bieden vaak een grote variëteit aan vogels, kijk van tevoren goed wat je er kan verwachten. Ook de tijd van het jaar is bepalend of bepaalde soorten voor de hut komen.

Fotograferen doe je door spiegelglas of door een gat in de voorzijde van de hut. Spiegelglas levert iets minder licht op maar vogels zien jou minder goed als je beweegt. Daarom is het verstandig niet te snel te bewegen met je lens, als je door een gat in de voorkant fotografeert.

Vogels worden gelokt

Zonder de discussie te willen starten over het voeren/lokken van dieren, dit is een gegeven feit. Allereerst met het water in de vijver dat in de meeste betaalde hutten op ooghoogte voor de hut ligt. Door de lage positie in de hut, kom je mooi op ooghoogte met de vogels zelf. Vogels vinden water aantrekkelijk om te drinken of een verkoelend bad te nemen.

Daarnaast is er voer in de vorm van noten en gepelde zonnebloempitten en voor roofvogels vaak een prooidier.

Zelf heb ik hier geen moeite mee, de vogels die in mijn tuin komen, krijgen ook pitten en een lekkernij als speciale pindakaas (lees minder zout).En natuurlijk blijft ook een vogelhut natuur… Garantie kan niet gegeven worden, het is aan de dieren zelf of ze komen eten, drinken of badderen.

Wat heb je nodig

Voor een mooie foto heb je een 'stevige' telelens nodig. Denk aan minimaal 200 mm, maar liever 400 mm of meer op een fullframe camera.

Het spreekt voor zich dat een cropcamera (factor x 1.4 tot 1.6) of een extender je bereik wat verlengen, wat de mogelijkheden voor een mooie portretfoto vergroot. En verder een camera met een zogenaamde burst-modus (continu schieten). Vogels zijn erg beweeglijk en snel.

Maak veel foto's in kleine series en kies later de mooiste uit. Mijn voorkeur is om te fotograferen in de Av stand (diafragma voorkeuze), waarbij ik zorg dat de sluitertijd hoog genoeg is. Hoe vager de achtergrond, hoe beter je onderwerp los komt van die achtergrond, daarom mijn voorkeur voor de Av stand.

En hoe vroeger in de ochtend je in de hut kan zijn, hoe mooier en zachter het licht is, uiteraard geldt dit ook voor het einde van de middag. Natuurlijk kan je ook met de sluitertijd spelen om bijvoorbeeld beweging in de vleugels vast te leggen.

Maak in de hut direct in het begin wat testfoto's om instellingen te checken. Hou er rekening mee dat het licht, gezien over de hele dag, ontzettend kan variëren.

In openbare gratis hutten is een rijstzak of statief met eventueel een schommelkop prettig. In veel betaalde hutten zijn de voorzieningen tegenwoordig groot. Sommige bieden zelfs een slidersysteem met schommelkop aan, of een grondstatief, waarbij je alleen nog maar je eigen schommelkop of statiefkop hoeft mee te nemen.

Sommige betaalde hutten zijn erg luxe met verwarming, stroom, wifi of sommige zelfs met wc. En verder moet je veel geduld hebben, zitvlees dus. Praat op zachte toon (of liever … helemaal stil zijn), draag donkere kleding en neem eten en drinken mee. Het is verstandig om de hut zo weinig mogelijk te verlaten voor een sanitaire stop.

Adembenemend

Zelf ben ik een groot liefhebber van roofvogels. Nog steeds vind ik het bijzonder mooi en indrukwekkend als ineens een buizerd, sperwer of havik voor de hut landt. Zeker als ze dichterbij komen om wat te drinken of te badderen, dan hou je je adem in.

Gek genoeg zijn de meeste roofvogels wel 'gewend' aan het klikken van de camera, maar rustig blijven en zo min mogelijk bewegen, geeft de meest kans op mooie foto's. Veel roofvogels landen voor de hut en kijken eerst rustig of het wel veilig is om te blijven.

Terwijl je de adrenaline door je lijf voelt gaan, maak je steeds korte series van allerlei momenten. Bijvoorbeeld bij het badderen of wegvliegen, wees vooral erg alert. Als je de vogel vroeg genoeg voor de hut in een boom spot, kan je mooie serie beelden maken van bijvoorbeeld de landing.

Ik kan er nog steeds erg van genieten als ze zó dichtbij komen en je het gedrag van zo'n indrukwekkende vogel, zó mooi kan waarnemen. Als je dan thuis achter de computer zit, begint het uitzoeken van alle beelden.
En dan heb ik vaak een tweede genietmoment, kijkend naar de geslaagde beelden op het grote scherm.

Cursus vogelfotografie

Als je je meer wilt verdiepen in het goed fotograferen van vogels, is de cursus vogelfotografie op Photofacts Academy wellicht iets voor je.

» Ontdek wat je leert in cursus Vogelfotografie

Je kunt deze en andere cursussen twee weken lang volgen met een gratis proeflidmaatschap.

Wil jij ook gave foto's maken?

Probeer twee weken gratis onze online cursussen over fotografie. Je krijgt direct toegang tot meer dan 100 cursussen. Na twee weken vervalt je proeflidmaatschap automatisch. Je zit dus nergens aan vast.

14 dagen gratis fotografiecursussen kijken

Over de auteur

Roland is een actief amateur fotograaf met grote voorliefde voor natuur, dier en landschap. Hij vindt het interessant om bij te leren en zich niet de focussen op één vorm van fotografie. Samen met zijn vrouw is hij veel op pad om te fotograferen en zijn ze lid van een actieve fotoclub. Het is heerlijk om buiten te zijn en daarna thuis foto’s te selecteren, bewerken en te plaatsen op Instagram of hun eigen website.

13 reacties

Peter Reinders schreef op donderdag 10 oktober 2019 om 17:29 | reageer
Mooi, inspirerend verhaal dat ik met plezier gelezen heb. Snel maar eens een hut bezoeken.

Roland schreef op vrijdag 11 oktober 2019 om 08:02 | reageer
Dank je Peter ! Leuk om te horen. Er is in elk geval keuze genoeg.

Lex schreef op vrijdag 11 oktober 2019 om 14:07 | reageer
Mooi verhaal Roland en het sluit erg aan op mijn ervaringen.
Niet iedereen kan lekker uren in de natuur ronddwalen. Sommigen zijn beperkter en ook daarvoor zijn fotohutten een ideale uitkomst. En het blijft altijd een verrassing wat je na je shoot mee naar huis neemt.

Roland schreef op vrijdag 11 oktober 2019 om 16:02 | reageer
Je snijdt zeker een goed punt aan Alex ! Struinen in de natuur is niet voor iedereen weggelegd. En een vogelhut biedt dan zeker goede mogelijkheden. Bedankt voor je fijne reactie !

Josée
Zeer interessant artikel, en sluit me volledig aan bij lex, wist niet dat die vogelhutten bestaan en kunnen gehuurd worden.

Arjen schreef op dinsdag 15 oktober 2019 om 14:14 | reageer
Zet niet alle paarden in op 1 bezoek.. wat al deels aangestipt wordt: de natuur biedt geen garanties. Ik heb nu een keer of 5 een hut gehuurd en de laatste was gespecificeerd op bezoek van de ijsvogel... wat denk je? 0,0 ijsvogel die dag. En dit vind ik ook weer het mooie van iets dergelijks, de natuur laat zich niet sturen. Kijk achteraf vooral naar wat je wel gezien hebt, ga ook af en toe lekker achterover zitten en geniet van het moment.

jos schreef op dinsdag 15 oktober 2019 om 16:47 | reageer
Prachtige foto`s heel inspirerend. Nu heb ik een full frame Canon systeem camera gekocht Canon Rp . Nu weet ik niet welke Lens ik moet kopen . Ook omdat ik graag wandel met mijn fototoestel bij om wat foto`s te maken. Ik twijfel zeer tussen 2 lenzen de canon 100-400 5.6 ii. Of de sigma 150-600 sports . kun je ook met allebei uit de hand fotograferen. Wie kan mij uit mijn droom helpen?

Michelle Peeters schreef op dinsdag 15 oktober 2019 om 16:52 | reageer
@Jos: bij 400-600mm is het lastig om nog uit de hand te fotograferen, zelfs met beeldstabilisatie. Ik heb ook een fullframe camera met 2 objectieven: een van 24-70mm en een 70-200mm (met 2.0 extender), allebei lichtgevoelig (f/2.8 over gehele lengte). En daarnaast nog een apart macro-objectief (100mm). Hier kan ik best goed mee vooruit, ook in vogelhutten. Alleen moet je wel af en toe van objectief wisselen. Ik kan me voorstellen dat je ook wel eens weidse landschappen wil fotograferen en dan is vanaf 100mm al best lastig....

Roland schreef op dinsdag 15 oktober 2019 om 19:30 | reageer
@Arjen, dank voor je reactie. Je hebt helemaal gelijk, genieten van de dieren en het gedrag dat je ziet, moet je zeker niet vergeten, voor mij is het zeker een groot onderdeel van zo'n dagje vogelhut.

@Jos, dank je voor je compliment en leuk dat het voor inspiratie zorgt.
De Sigma 150-600 Sports versie is vrij zwaar om een hele dag mee rond te lopen en uit de hand fotograferen. Zelf heb ik de Contemporary versie (1,9 kilo) op een full frame camera, waar ik zeer tevreden over ben. Met een goede riem best draagbaar ook.
De 100-400 II is zeker het overwegen waard, qua gewicht ook prima mee uit de hand te schieten en mee rond te wandelen.
Specifiek voor vogelfotografie geldt in principe 'hoe meer millimeters, hoe beter'.

Ray schreef op dinsdag 15 oktober 2019 om 20:35 | reageer
Dit jaar ben ik ook gestart met vogelfotografie vanuit een vogelhut. Ik ging vaak de polder in of een "openbare" hut. Deze zijn vaak erg druk waardoor het resultaat vaak minder is dan verwacht. In februari bezocht ik met 2 fotomaten een betaalde vogelhut. Vanaf dat moment werd ik enthousiast. Het resultaat was super en vooral ook de foto nabewerking waardoor je de dag nogmaals beleeft , het uitzoeken etc. We gaan gemiddeld 1X p/m naar een betaalde hut en het leuke is (als je terugkijkt) je steeds kritischer wordt en dat de resultaten steeds beter worden. We vergelijken en geven elkaar tips en bijkomend is dat je ook een gezellige dag hebt. Als je de resultaten laat zien aan je omgeving zijn die ook enthousiast m.b.t. het resultaat en wat je allemaal doet en luisteren naar je verhaal en vragen ook meer naar de natuur en er is dus ook meer interesse bij hun voor de natuur/vogels. Volgend jaar ga ik een week naar het buitenland om vogels te fotograferen hiervoor ben ik al een jaar aan het sparen. Ik realiseer mij dat dit niet voor iedereen is weggelegd. Ik ga ook een jaarfotoboek maken met mijn mooiste vogel(natuur) foto's van 2019.
Kortom een hele fijne hobby om mee bezig te zijn waarbij je ook nog veel andere mensen/fotografen leert kennen.

Roland schreef op dinsdag 15 oktober 2019 om 21:47 | reageer
@Josée, bedankt voor je leuke reactie, nu je het bestaan kent zou je eens kunnen kijken of het iets voor je is

Roland schreef op dinsdag 15 oktober 2019 om 21:50 | reageer
@Ray, leuk om te lezen dat je er zo van geniet en zelfs daarvoor naar het buitenland gaat.

Lex schreef op dinsdag 15 oktober 2019 om 22:16 | reageer
@Jos,
Ik heb Nikon FF en APS-C en gebruik daarop een 200-500 nikon. De lens is bijna een kilo lichter dan de 150-600 S en dat loopt wel fijner. Ik schiet vogels voornamelijk met de aps-c ivm het bereik en dat is meer dan goed te doen (komt effectief neer op 750mm op ff). Je kunt altijd nog een monopod nemen.
Ik denk dat je met 400mm op ff erg vaak bereik te kort hebt zeker als je aan de wandel gaat. In hutten kun je wat meer geluk hebben omdat de voetjes dichterbij komen. Het is daarentegen wel weer fijn om alles van een merk (Canon) te hebben.
Suc6 met beslissen en fotograferen

Deel jouw mening

Let op: Op een artikel ouder dan een week kan alleen gereageerd worden door geregistreerde bezoekers.
Wil je toch reageren, log in of registreer je dan gratis.

Van Beeld naar Kunst met Micky Hoogendijk

Masterclass Landschapsfotografie met Bas Meelker

Ontvang wekelijks fotografietips in je inbox

44.431 fotografie enthousiastelingen ontvangen de tips al!
Meer over de wekelijkse mail. Of blijf op de hoogte via Facebook. Aanmelding beveiligd met Google reCaptcha.

Elja Trum

Photofacts; alles wat met fotografie te maken heeft!

Wil je graag mooiere foto's maken en op de hoogte blijven van ontwikkelingen binnen de fotografie? Photofacts plaatst leerzame artikelen die gerelateerd zijn aan fotografie. Variërend van product-aankondiging tot praktische fotografietips of de bespreking van een website. Photofacts bericht dagelijks over fotografie en is een uit de hand gelopen hobby project van Elja Trum. De artikelen worden geschreven door een team van vrijwillige bloggers. Mocht je het leuk vinden om een of meerdere artikelen te schrijven op Photofacts, neem dan contact op.Meer over Photofacts

Vogelhut: voor luie fotografen of juist hard werken?

Populair

Soorten hutten

Vogels worden gelokt

Wat heb je nodig

Adembenemend

Cursus vogelfotografie