Wat is beter, een fullframe beeld croppen, of een cropsensor gebruiken?

maandag 17 augustus 2020, 20:02 door Nando Harmsen | 11.371x gelezen | 54 reacties

De meeste fotografen weten dat bij het gebruik van een cropsensor het brandpunt langer lijkt te zijn. Dit komt omdat er maar een deel van het beeld vastgelegd wordt ten opzichte van een fullframe sensor.

Vooral fotografen die graag met hele lange brandpunten fotograferen, zoals vogelfotografen, hebben voordeel bij het gebruik van een cropsensor.

Je kunt echter hetzelfde bereiken door een foto die met een fullframe camera gemaakt is in de nabewerking te croppen. Ook dan ga je een kleiner deel van het beeld gebruiken dat door het objectief geprojecteerd wordt, en lijkt het alsof je een langer brandpunt hebt gebruikt.

Om dit nog even heel duidelijk te maken, een fullframe gebruikt een deel van de beeldcirkel dat 24x36 mm meet. Een 1,5 cropsensor gebruikt maar 15x23 mm van dezelfde beeldcirkel.

Door het fullframe beeld in de nabewerking zelf te 1,5 maal te croppen, hou je exact hetzelfde over als wat een 15x23mm sensor zou vastleggen. Bij het bekijken op je beeldscherm, of bij een afdruk, zal het lijken alsof er met een langer brandpunt is gefotografeerd.

Canon EOS 7D mark II en de Panasonic GX9

Een Canon 1,6 crop spiegelreflex naast een Panasonic 2x crop mirrorless camera. Beiden profiteren van de cropsensor bij lange brandpunten.
Op deze manier kun je voordeel trekken uit de vergrotende factor van een cropsensor. Een 24mm objectief zal een beeldhoek hebben van een 36mm objectief, een 50mm zal als een 75mm fucntioneren, en als je een 400mm objectief gebruikt zal het lijken alsof je met 600mm brandpunt fotografeert.

Bij Micro Four-Thrids camera's, die een cropfactor van 2 hebben, zal een 400mm de vergroting van een 800mm objectief hebben.

Gebruik een cropsensor wanneer je langere brandpunten gebruikt

Als je voornamelijk lange brandpunten gebruikt, dan zal een cropsensor een flink voordeel opleveren omdat het brandpunt met de cropfactor vermenigvuldigd moet worden, mits je de vergroting van je onderwerp vergelijkt met hetzelfde brandpunt op een fullframe.

Dit effect wordt pas echt duidelijk als je kijkt naar een camera als de Nikon Coolpix P1000, die een hele kleine sensor heeft waardoor het brandpunt van deze superzoom overeenkomt met 3000mm op fullframe.

De Nikon Coolpix P1000 heeft een heel groot zoombereik, dat door de kleine sensor overeenkomt met 3000mm op fullframe.
Laten we echter de superzoom camera's even negeren, en het vergelijk tussen de camera's met verwisselbare objectieven, de spiegelreflex camera's en hun spiegelloze neefjes en nichtjes houden.

Op een 1,5x crop camera zal een 400mm objectief als een 600mm werken. Op een 2x crop camera zal dit zelfs 800mm zijn. Je bereikt dus 800mm met een objectief dat in je tas past. Vergelijk dat maar eens met een echt 800mm objectief.

Fotograferen met een 800mm objectief op een fullframe camera is niet iets wat je eventjes doet. Een statief is echt wel aan te bevelen

Gebruik het croppen van je full frame beeld om een cropsensor te imiteren.

Heb je een fullframe camera, dan kun je natuurlijk ook de foto met een 400mm maken, en die nadien in de nabewerking dusdanig uitsnijden dat je een beeldhoek overhoudt die overeenkomt met wat je met een 1,5x cropcamera, of een 2x cropcamera zou krijgen.

Het eindresultaat is hetzelfde, het onderwerp staat even groot in beeld.

Je kunt je fullframe beeld eenvoudig in de nabewerking croppen. Je krijgt dat eenvoudig dezelfde beeldhoek en uitsnede als een cropcamera.
Hier komt de adder onder het gras uit. Door je fullframe beeld te croppen, gooi je een deel van je pixels weg. Met andere woorden, de resolutie van je beeld wordt minder.

Wanneer je een fullframe beeld 1,5x cropt, hou je ergens tussen de 30% en 40% van je beeld over. Een crop van 2x betekent dat je 75% van je resolutie weg gooit.

Met de huidige hoge resolutie sensor is dat op zich niet zo snel een probleem. Over het algemeen zal je nog steeds voldoende resolutie overhouden voor een groot formaat print.

Wat is beter? De cropsensor, of je fullframe beeld croppen?

De meeste cropsensors hebben een resolutie die ergens tussen de 18 en 24 miljoen pixels ligt (nu ik dit schrijf). Full frame sensors komen veelal tussen de 24 en 30 miljoen pixels uit. Met elke nieuwe camera gaan deze getallen natuurlijk omhoog, zowel bij crop als fullframe.

Laten we een kleine rekensom maken. Ik wil de 20 megapixel sensor uit de Canon EOS 7D mark II vergelijken met de 30 megapixel sensor van de Canon EOS 5D mark IV (ik ben nu eenmaal een Canon gebruiker).

De oppervlakte van de sensor uit de 7D mark II, met zijn 1,6x crop sensor, is 336 vierkante millimeter. Dit levert 59.500 pixels per vierkante millimeter op.

De oppervlakte van de full-frame sensor van de EOS 5D mark IV is 864 vierkante millimeter. Hier vinden we dan 34.800 pixels per vierkante millimeter. Met andere woorden, er zijn er minder per vierkante millimeter ten opzichte van de EOS 7D mark II.

Een koekoek in de vlucht, gefotografeerd met 100mm bradnpunt op een fullframe, en flink gecropt in de nabewerking. Je krijgt niet meer details te zien door de foto op deze manier uit te vergroten. Had ik deze met 100mm op een M43 camera met 2x cropfactor gefotografeerd, dan had ik wel meer detail gekregen, terwijl ik dezelfde uitsnede had.
Gaan we een 400mm objectief op beide camera's gebruiken, en we croppen het beeld van de EOS 5D mark IV tot dezelfde vergroting als de EOS 7D mark II, dus 1,6x, dan zal de resolutie van de laatstgenoemde veel groter zijn.

Je houdt met dezelfde oppervlakte veel meer pixels over. Dit betekent dat je ook veel meer details kunt vastleggen.

Maar hoe zit het dan met betrekking tot beeld kwaliteit?

Wat resolutie betreft heb je dus verlies bij het croppen van een fullframe beeld. Dit komt heel eenvoudig omdat er minder pixels per oppervlakte aanwezig zijn. Wanneer er meer pixels op dezelfde oppervlakte aanwezig zijn, liggen ze dus dichter bij elkaar waardoor kleinere details zichtbaar kunnen worden.

Er is echter een groot nadeel aan veel pixels dicht bij elkaar. Al die pixels produceren kleine stroompjes als er licht op komt. Zitten die pixels te dicht bij elkaar, dan kunnen die stroompjes elkaar gaan beïnvloeden, ze storen elkaar. Wij zien dit terug als ruis in een foto.

Ruisniveau's lopen eerder op met een cropsensor dan met een fullframe. Dit heeft onder andere te maken met de onderlinge afstand van de pixels.
Wordt het aantal pixels per oppervlakte groter, dan zal het ruisniveau ook hoger zijn. Zeker wanneer je de ISO verhoogd, waarbij je in feite die kleine stroompjes versterkt, versterk je ook de ruis. En een toename in ruis betekent een verlies in detail.

Dit betekent dat de toename in ruis de toename in detail tegen kan werken. Hierdoor zijn er situaties waarbij het ene voordeel wegvalt tegen het nadeel.

Wat is de beste keuze?

Wat moet je nu doen? Een fullframe gaan croppen, of direct een cropcamera kiezen? Voor ik daar een antwoord op probeer te geven, wil ik eerst benadrukken dat de enorme toename in resoluties van fullframe sensoren zeker iets is om rekening mee te houden.

Ik gebruikte als voorbeeld een Canon EOS 5D mark IV met 30 miljoen pixels. Nieuwe fullframe camera's zoals de Sony A7R IV, de Nikon Z 7, en de Canon EOS R5, hebben maar liefst 45 tot 50 miljoen pixels op de sensor zitten.

Hiermee wordt de afstand tussen de individuele pixels ook met fullframe sensoren steeds kleiner. Dit gaat zo snel, dat uiteindelijk de pixels bijna even ver van elkaar liggen als op een 1,6x cropsensor van de EOS 7D mark II.

De Nikon Z 7 is een prachtige camera met een enorme resolutie. De consequentie is, dat de pixels heel dicht op elkaar zullen liggen.
Van de andere kant, de nieuwere cropcamera's zoals de Canon EOS 90D gaan ook weer in resolutie omhoog.

Vanuit dit perspectief zou ik zeker adviseren om een fullframe camera te gebruiken, en het beeld naar gelang de wens te croppen. Het geeft veel flexibiliteit, en je behoudt de mogelijkheid om extreme groothoek te blijven gebruiken, of hele kleine scherptediepte.

Fotograferen met een 400mm objectief op een Panasonic G9 die een 2x cropsensor heeft. Het is relatief licht, klein, en dus makkelijk om mee te nemen. Het is ook eenvoudiger te hanteren dan een soortgelijk objectief op een fullframe.
Aan de andere kant is er het punt van afmeting, gewicht, en draagbaarheid. Een cropsensor maakt het mogelijk om kortere brandpunten als hele lange brandpunten te gebruiken. Hierdoor kun je een 800mm equivalent in je fototas doen, iets wat met een 800mm objectief voor een fullframe niet mogelijk is.

Bovendien zullen de kosten een heel stuk lager uitvallen. Dat alles kan voldoende zijn om het mogelijk nadeel van hogere ruisniveau's op de koop toe te nemen.

Wat zou jij kiezen? Cropsensor of fullframe en croppen?

De keuze die je hierin maakt is natuurlijk een heel persoonlijke, die afhangt van veel keuzes en beslissingen. Wanneer jij met lange brandpunten fotografeert, waar gaat dan de keuze naar uit?

Wat vind jij belangrijker en waarom?
Laat het weten in een reactie onder dit artikel.

Wil jij ook gave foto's maken?

Probeer twee weken gratis onze online cursussen over fotografie. Je krijgt direct toegang tot meer dan 100 cursussen. Na twee weken vervalt je proeflidmaatschap automatisch. Je zit dus nergens aan vast.

14 dagen gratis fotografiecursussen kijken

Over de auteur

Nando Harmsen fotografeert al meer dan 40 jaar. Zijn specialisme ligt bij bruidsreportages en landschapsfotografie. Daarnaast geeft Nando lezingen, workshops, masterclasses, fotoreizen, en maakt regelmatig reviews van nieuwe en leuke apparatuur.

54 reacties

Mac schreef op dinsdag 18 augustus 2020 om 07:41 | reageer
Mijn voorkeur gaat uit naar APS-C (ik heb een hekel aan de term crop, want je cropt in feite niks op een APS-C sensor, want de hele sensor wordt belicht). Want dat is wat ik heb, en waarmee ik fotografeer.

Carla de Haan schreef op dinsdag 18 augustus 2020 om 10:50 | reageer
Ik doe regelmatig aan vogelfotografie. Met een 100-400 lens op mijn Canon 6D mII. En dan croppen. Geeft onder bepaalde lichtomstandigheden een beter resultaat dan gebruikmaken van de cropfactor op mijn 70D om in te zoomen. Het is dus afhankelijk van je camera, je lens, de lichtomstandigheden en het onderwerp. Zelf ben ik zeer tevreden over deze manier van weken, maar het is geen zwart-wit gegeven dat het een altijd beter is dan het ander.

A H M Kerkhoff schreef op dinsdag 18 augustus 2020 om 10:59 | reageer
Als Nando evengoed kan fotograferen als uitleggen, moet hij wel een sterfotograaf zijn. ik vond het stukje zeer verhelderend - een eyeopener. De theorie is niet zo moeilijk, maar ik heb me nooit gerealiseerd dat de verschillen tussen het aantal 'pixels' per m2 zó groot is. Zo'n kort artikel doet meer goed dan drie fotoblaadjes vol met al te oppervlakkige stukjes. Hulde!
Een enigszins verwant hangijzer betreft de vraag of en in hoeverre de scherptediepte met het formaat van de sensor, de brandpuntsafstand en het diafragma varieert. Om een voorbeeld te noemen: Stel ik maak een formaatvullende foto met een 50 mm standaardlens op een 35 mm formaat en dezelfde foto met een 80 mm standaard op een 4,5 x 6 sensor. Kan of moet ik nu met het diafragma werken om op KB hetzelfde effect in het scherpteverloop te krijgen als op MF?
Als Nando een keer tijd en zin heeft (het regent of de bruidegom is niet komen opdagen) dan houd ik mij aanbevolen voor zijn ongetwijfeld voortreffelijke uitleg.

Nando schreef op dinsdag 18 augustus 2020 om 11:02 | reageer
@Mac:
Ik ben het met je eens. Je cropt niet met een APS-C sensor. Je hebt alleen een kleiner beeldoppervlak vergeleken met een fullframe sensor.
Maar ja, alles wordt nu eenmaal vergeleken met fullframe, en je moet een fullframe croppen om dezelfde sensormaat als de APS-C te krijgen, met de bijbehorende vergroting bij een brandpunt. Eigenlijk is dat een betere benadering, als ik er zo over nadenk.

Donald Willemsen schreef op dinsdag 18 augustus 2020 om 11:07 | reageer
Stel je hebt een cropcamera met 24MP sensor en je hebt een Full-Frame met ook een 24MP sensor. Dan is mijn conclusie dat de pixels op de full frame groter zijn dan die op de cropcamera. Per definitie zou de full frame dan een beter beeld opleveren.
Ik snap dan niet dat omwille van de resolutie het beeld slechter wordt al je een Full-Frame gaat croppen. Oké je heb wat minder pixels per inch, maar de pixels zijn wel groter dan op een cropsensor.

Lex schreef op dinsdag 18 augustus 2020 om 11:08 | reageer
Het hangt af van het onderwerp. Voor vogel-fotografie waarbij je altijd bereik tekort hebt, gebruik ik het liefst een APS-C (21MP). Om paddenstoelen te fotograferen of landschappen en portretten gebruik ik een FF (24MP). Zou ik de FF gebruiken voor vogelfotografie dan zou ik veel beeldinformatie weggooien en veel minder details overhouden. De Nikon D850 zou een mooi compromis zijn omdat dit een high-density sensor camera is met 46MP op FF. Als je deze beelden cropt, houd je nog steeds (nagenoeg) dezelfde informatie over als die van de APS-C met 24MP.
Het is dus afhankelijk van het aantal MP per oppervlak of wel de photo-site grootte en of je het onderwerp beeldvullend kunt fotogaferen.

Lex schreef op dinsdag 18 augustus 2020 om 11:12 | reageer
Ik heb hier eerder ook een stukje over geschreven...
http://www.cameralex.nl/fforapsc/

Donald Willemsen schreef op dinsdag 18 augustus 2020 om 11:23 | reageer
Ik houd het bij mijn cropcamera's, anders moet ik mijn EF-S lenzen gaan wisselen en dat kan ik niet ophoesten. Moest ik nu nog lenzen kopen, dan koop ik natuurlijk wel lenzen die ook op een Full-Frame te gebruiken zijn.

Hans schreef op dinsdag 18 augustus 2020 om 12:10 | reageer
Beste Nando,
Het gebruik van groothoek op full frame en tele op crop camera, het klopt allemaal zoals je het uitlegt. Maar als je de mooie 24-70mm l op bv een 90d plaatst krijg je visueel de ideale portretlens nl. 38-112 mm.
Die combinatie is heel prettig om mee te werken.

Ton van Schilt schreef op dinsdag 18 augustus 2020 om 12:18 | reageer
Ik wil ingaan op de term van crop (crop is bijsnijden) want wat houdt dat croppen en vol beeld (full frame) nu eigenlijk in. Daarvoor moeten we terug in de tijd, de tijd van filmrolletjes. (ze zijn overigens nog steeds te verkrijgen). De term FF oftewel vol beeld komt omdat men het kleinbeeld negatief als standaard heeft genomen en de maten die daarvan zijn afgeleid zijn kleiner en daarom worden die crop genoemd afhankelijk van de crop factor tov die 35 mm kleinbeeld film. Maar het kleinbeeld zelf was ooit ook een crop ten opzichte van de toen gebruikelijke film formaten. Die waren bij rolfim oa: 6×4,5, 6×6, 6×7, 6×9 en 6×17 en bij vlakfilm, allerlei maten waaronder 4×5" inch. Het heeft ook een poos geduurd voordat de toenmalige professionele fotograaf over durfde stappen naar kleinbeeld film. Dus ja wat neem je als standaard?

Nando schreef op dinsdag 18 augustus 2020 om 13:09 | reageer
@A H M Kerkhoff:
Dank je voor je compliment. Ik kan natuurlijk niet vertellen of mijn foto's zo goed zijn als wat je van mijn uitleg vind. Mijn mening is daarin bevooroordeeld. Kijk op mijn website en oordeel zelf.
Het stukje over scherptediepte is wel een goed idee. Ik ga er over denken.

Nando schreef op dinsdag 18 augustus 2020 om 13:10 | reageer
@Hans;
Inderdaad. Een 24-70 of een crop camera maakt het ideaal voor portretten. Een hele goede keuze

Nando schreef op dinsdag 18 augustus 2020 om 13:12 | reageer
@Donald,
dat is nu net het punt. 24mp fullframe croppen levert 18mp op, terwijl je met de 24mp cropcamera simpelweg 24mp hebt. Je resolutie van je crop is dus groter.

Huub schreef op dinsdag 18 augustus 2020 om 13:12 | reageer
Een andere benadering: doe een aantal stappen naar voren, dit is effectief bij lenzen tot 100 mm

Jean-Pierre schreef op dinsdag 18 augustus 2020 om 13:14 | reageer
Ik heb en Canon 6D, 7D, 5DIII en een Sony A7RIII ter beschikking, alles met Canon L glas. Detailering bij de Sony na crop is heel mooi, maar eigenlijk moet je echt een pixel peeper zijn om de verschillen goed waar te nemen. of wel 400 procent bekijken in je bewerkingsprogramma. Echt met zorg goed scherpstellen en een statief gebruiken geeft veel meer kwaliteitsresultaat, dan FF of crop... is mijn idee...

Nando schreef op dinsdag 18 augustus 2020 om 13:16 | reageer
@Ton van Schilt:
Heel simpel. Het fullframe is gewoon gekozen als standaard.
Er zijn inderdaad grotere sensoren, de middenformaat, en kleinere, waar we het altijd over hebben. Veel is er niet verandert, vergeleken met de analogie tijd. Het enige wat er veranderd is, zijn de discussies.

Vroeger maakte je gewoon foto's, ongeacht je sensormaat, en koos je het brandpunt dat de beeldhoek opleverde wat je nodig had.

Tegenwoordig willen we meer bezig zijn met de theoretische benaderingen in plaats van het fotograferen, en vergelijken we het zo graag met wat als standaard benoemd is.

Lauran van Schilt schreef op dinsdag 18 augustus 2020 om 13:34 | reageer
Waarom zou je met een full frame gaan croppen.....

Wouter J schreef op dinsdag 18 augustus 2020 om 13:37 | reageer
FujiFilm-X camera's zijn APS-C camera's. Ook mijn vorige Nikon D-7000 was een APS-C camera. Toch ben ik veel meer tevreden over mijn FujiFilm-X camera, omdat de lenzen lichter zijn en kleinere filtermaten hebben. De lenzen, alle FujiFilm lenzen, voor die camera's zijn echt ontworpen en berekend voor dat APS-C systeem. Er zijn wat zwaardere en duurdere primes en die hebben niet het nadeel van de consumenten-zooms, omdat ze veel lichtsterker zijn en dus prachtig voor close-up en portret met prachtig (on)scherpteverloop.

Donald Willemsen schreef op dinsdag 18 augustus 2020 om 13:40 | reageer
@Nando, klopt. Je houdt minder pixels over, maar die pixels zijn wel groter en ontvangen dus meer licht en mogelijk ook meer detail.

4BYE schreef op dinsdag 18 augustus 2020 om 13:57 | reageer
Ik gebruik sinds een klein jaar Sony na 40 jaar Canon (altijd een FF én APS-C body) gebruikt te hebben. Na aanschaf van de A7 III wilde ik een tweede body als backup. Ik heb lang staan twijfelen tussen de A6600 (nieuwste APS-C) en uiteindelijk gebruikt gemaakt van een geweldige aanbieding van de A7R III. Met de 42MP kan ik zelf croppen of de 18MP crop mode vooraf gebruiken. Ik heb wat moeite met de erg kleine Sony APS-C body en het feit dat de viewfinder niet in het midden zit en wat knoppen en daardoor functionaliteit mist. Bovendien kan ik nu met praktisch twee gelijk camera's werken. Ik kan alleen maar onderschrijven wat ik net gelezen heb. De A7R III zal inderdaad ietsjes sneller met ruis te kampen hebben maar met DxO PhotoLab heb ik sowieso erg mooie resultaten, ook op hogere ISO waarden. De Sony camera's zijn daar erg goed in.

Ik neem aan dat in mijn geval, met de A7R III, achteraf croppen en de 18MP crop mode hetzelfde resultaat geven?

En dan het volgende: ik bezit ook een Olympus OM-D E-M 1 II met 60mm macro en sinds kort een tweedehands 300mm F4. In de praktijk is die laatste een 600mm 4.0 die al vanaf 1,4 meter scherp stelt. Met goede lichtomstandigheden een mooie optie voor focus stacking en PreCapture. Opties die op de Sony niet aanwezig zijn. Ik vermoed ook (ik ben niet technisch genoeg) dat die opties alleen kunnen doordat het een Micro 4/3 systeem is vanwege de kleinere sensor en MP. Voor mijn andere fotografie gebruik ik voornamelijk Sony FF. Sony heeft naar mijn mening een beter AF systeem voor het volgen en oppakken van actie.

Mijn moto (heb ik gepikt van de man die mij op Olympus wees voor macro) is dan ook "different tools for different jobs". Het blijft immers steeds afwegen wat uiteindelijk het beste resultaat geeft.

ruud van de steeg schreef op dinsdag 18 augustus 2020 om 14:31 | reageer
Ik moet altijd een beetje lachen... commercieel is dit goed toepasbaar, werkt altijd... een full frame is voor mij de grootste camera met een filmformaat van bv 1 bij 1,5 mtr.. de ontwikkeling heeft niet stilgestaan. Het enige waar ik in geloof met mn 50 jr fotografie ervaring, matig het aantal Mp Ik fotografeer met fujiX altijd canon en nikon gebruikt waarvan "fullframe' alles verkocht.. fuji sinds 2012, goede tekening van beeld, en een behoorlijk Dynamisch bereik. groet ruud

Mac schreef op dinsdag 18 augustus 2020 om 14:48 | reageer
@lauran
omdat je niet altijd dicht genoeg bij je onderwerp kan komen.

Nando schreef op dinsdag 18 augustus 2020 om 14:53 | reageer
@Huub:
jezelf verplaatsen is niet hetzelfde. Je beeldhoek verandert dan niet

Nando schreef op dinsdag 18 augustus 2020 om 14:54 | reageer
@Lauran van Schilt:
Dat staat nu precies uitgelegd in het artikel.

Nando schreef op dinsdag 18 augustus 2020 om 14:56 | reageer
@Donald Willemsen:
Dat meer licht vangen heeft alleen te maken met ruis/signaal verhouding, iets wat ik ook genoemd heb in het artikel.
Maar meer licht heeft niets te maken met detail, tenzij je ISO zo hoog is dat de ruis te erg wordt
Maar bij ISO100 zal er echt niet meer detail zijn omdat je pixel groter is

Donald Willemsen schreef op dinsdag 18 augustus 2020 om 15:29 | reageer
@Nando, meer pixels ter beschikking hebben levert niet per definitie een betere foto op. Het eerste waar een verkoper mee schermt, is het aantal mp's op een beeldsensor. Maar op een gegeven moment is het voor een menselijk oog toch niet waarneembaar. Voor een beeldscherm heb je aan 72ppi voldoende om een foto op 100% te kunnen bekijken. Wil je een degelijke print maken dan is 300ppi meestal al voldoende. Wat heeft het voor zin om alsmaar meer pixels op een Full-Frame sensor te proppen als de afmetingen van de sensor hetzelfde blijven? De pixels zullen dan ook alsmaar kleiner moeten worden.
De vraag blijft: Heb ik alsmaar meer pixels nodig om mijn doel te bereiken? Een groot formaat foto op de want en de rest op een eigen website en/of sociale media. In het laatste geval heb je dus maar een resolutie nodig van 72ppi. Dus de rest wat je hebt, smijt je in feite gewoon weg ( niet echt want ik bewaar natuurlijk mijn RAW's) om een foto te tonen aan het grote publiek.

PixelDude schreef op dinsdag 18 augustus 2020 om 16:32 | reageer
Nando, mooi artikel.
Omdat voornamelijk natuurfotografie en landschappen me interesseert ben ik zelden tot eerder nooit in een studio of op een trouw- of doopfeest of sportmanifestatie terug te vinden.
In de natuur wandelen en fotograferen wil echter zeggen 'materiaal meezeulen'. Daarom heb ik voor micro 4/3 gekozen. Een enorme besparing in gewicht en grootte, niet zozeer voor de body maar wel wat betreft objectieven … en … geld. Ik koos zonder aarzelen voor Olympus.
Mijn laatste aanwinst een E-M1X, heeft 21Mpixels op de crop 2 sensor. Olympus heeft er bij deze camera wat op gevonden om de fotoresolutie te vergroten ‘zonder’ het aantal pixels op de sensor op te drijven (ik weet niet of meerdere merken dit systeem toepassen?): namelijk, opname met hoge resolutie, dus met een resolutie hoger dan die van de sensor.
De camera maakt een serie foto’s terwijl de beeldsensor beweegt en combineert deze beelden tot één enkele foto met een hoge resolutie … zonder enig scherpteverlies, integendeel, met ‘stijgende’ scherpte. Details die normaal niet zichtbaar zijn, zelfs niet bij hoge zoomverhoudingen, worden vastgelegd. Mijn Olympus micro 4/3, crop 2, levert alzo foto’s uit de hand tot 50Mpixels (8200x6132) max ISO1600 en tot 80Mpixels (10400x7792) op statief, max ISO6400.
Ik heb deze techniek al wel uitgeprobeerd maar in de natuur nog niet nodig gehad.

Lauran van Schilt schreef op dinsdag 18 augustus 2020 om 16:32 | reageer
@Nando: ik kom altijd prima bij mijn onderwerpen. Veel objectieven is de oplossing. Maar ik begrijp dat niet iedereen daar de centjes of de mogelijkheden voor heeft.

Nando schreef op dinsdag 18 augustus 2020 om 16:42 | reageer
@4BYE:
De Sony A7R III achteraf croppen of de cropmodus... ik durf het niet te zeggen. Het hangt er vanaf of de camera een kleiner deel van de sensor gebruikt, of dat het gehele beeld van de sensor gedownsampled wordt.

Nando schreef op dinsdag 18 augustus 2020 om 16:45 | reageer
@Lauran:
in dat geval is het inderdaad een kwestie van het juiste glas gebruiken. Niet iedereen heeft die mogelijkheid, of wil die mogelijkheid gebruiken.

@Donald Willemsen:
Dit is iets waar dit artikel niet over gaat.

Nando schreef op dinsdag 18 augustus 2020 om 16:56 | reageer
@PixelDude:
Een goede reden om Olympus te kiezen.
Dat hoge resolutie is niet iets nieuws hoor, en niet iets wat alleen Olympus gebruikt hoor, meerdere camera merken hebben die techniek in hun systemen ingebouwd.
Het heeft nogal wat beperkingen in toepasbaarheid, maar het kan inderdaad een flinke resolutie geven.

Lex schreef op dinsdag 18 augustus 2020 om 17:48 | reageer
@Nando,
Als je een 24MP FF beeld "cropt" naar APS-C formaat houd je geen 18MP over maar 10!
Het beeld is namelijk 1,5x1,5=2,25x kleiner.
Dit verlies in resolutie is enorm groot zeker wanneer je voor veel details gaat (bij bv vogelfotografie).
En zelfs met een APS-C camera moet je nog geregeld croppen wanneer je vogelgrafeert... dus dan is een ff vaak minder interessant. Ik heb alleen maar FF-glas maar schiet voornamelijk met mijn D500 en gebruik mijn D750 voor onderwerpen die ik op ff volledig in beeld krijg.

Andre schreef op dinsdag 18 augustus 2020 om 17:51 | reageer
Wat ik mis is een duidelijk antwoord, dus op het zelfde moment een foto met apc en fullframe zelfde licht omstandigheden en na crop foto's beoordelen desnoods in het lab...en wat is dan beter..dat antwoord mis ik

PixelDude schreef op dinsdag 18 augustus 2020 om 18:14 | reageer
@André
Kan je wel verschil in kwaliteit op deze manier tussen een FF en een crop vergelijken vraag ik me af?
Alleen al de afstand tot het object zal moeten aangepast worden om een zelfde beeld te krijgen. De DOF zal er dus anders uitzien. Je zal andere diafragma’s verkrijgen omdat je met andere objectieven zit … enz. enz.
Dat laat mij ertoe besluiten dat je kwaliteit tussen een FF en een crop niet zomaar kan vergelijken en zelfs niet in een labo. Wat je wel kan vergelijken is voor welke toepassing je de camera gebruikt en dan zijn het voornamelijk gewicht, grootte en prijs (van de objectieven) die de bovenhand halen. Een 300mm crop 2 is een 600mm FF. Enorme verschillen. Wanneer je in een studio zit en je genoeg geld kan spenderen speelt dat een kleinere rol. Wanneer je echter in de natuur gaat fotograferen of verslag maakt van een voetbalwedstrijd, en of je hobbyist bent of prof, dat zijn de dingen die wel kunnen vergeleken worden.

PixelDude schreef op dinsdag 18 augustus 2020 om 18:17 | reageer
@ André
Ik bedoel uiteraard dat een brandpuntsafstand 300mm crop 2 het equivalent is van een 600mm FF. M.a.w. een veel sterkere telewerking voor een goedkopere prijs, kleinere grootte en gewicht. Dus een veel betere hanteerbaarheid.

PixelDude schreef op dinsdag 18 augustus 2020 om 18:32 | reageer
@ Nando
Ik denk dat je met de berekening van het aantal pixels in de fout gegaan bent wanneer de grootte van de pixels hetzelfde blijft, en dat dus Lex gelijk heeft.
De berekening uitgaande van even grote pixels.
FF: 36x24mm = 864mm²
APC Nikon: 23,6x15,7mm = 370mm²
864/370= 2,33.
Maw van de 24MP blijven er dan maar 10MP over.
MAAR: vaak zijn de afmetingen van de pixels van een crop dan weer kleiner. Dus hier ook: vergelijken??

Paulussie schreef op dinsdag 18 augustus 2020 om 18:53 | reageer
Heb je zo'n duidelijk stukje geschreven, zijn er nog lieden die het verkeerd begrijpen.....
Heb zelf sinds 2007 Dx camera's van Nikon, de D80 eerst, 10 MP, later overgestapt op D7000, niet voor de pixels ( heeft 16 MP) maar voor de mogelijkheden, en sinds anderhalf jaar de D500, ook weer voor de mogelijkheden, voornamelijk de zoeker.
Deze heeft 20 MP. Heb dus ook veel specifiek Dx glas, vooral groothoek, en dat loopt voor Dx van 10 tot 24 mm, dus op FF 15-36. Het kan nog beter, want Sigma heeft de 8-16, is 12-24.
Het groothoek argument is dus niet helemaal valide.
Aan de telekant echter heeft Dx een groot voordeel met de anderhalf maal vergroting. Ik heb geen zakken met geld ergens staan, dus ben ik heel blij dat een teleobjectief zoveel minder in beeld brengt. En m'n macro. 105 wordt 160, en dan 1:1, heerlijk, en m'n Sigma 150-600, die een bereik krijgt van 225-900.....kom dat maar eens voor bij FF.
Maar voor portretten kan ik me wel een FF voorstellen, met de 24-70 of de 80-200.

Rik schreef op dinsdag 18 augustus 2020 om 19:19 | reageer
een interessant artikel!

Als eigenaar van een Nikon D810 (fullframe) en Nikon D7200 (APS-C) ben ik zelf ook gaan uittesten welke van de twee het beste geschikt is voor telefotografie. Ik ben nog een stapje verder gegaan en heb de resultaten vergeleken bij gebruik van hetzelfde objectief onder dezelfde omstandigheden. Beide camera's hebben een andere sensor(-kwaliteit) waardoor er best verschillen zijn m.b.t. details / scherpte, dynamisch bereik en eventueel ISO ruis. Ik gebruik alleen nog maar de D810, en crop wanneer nodig. Mijn dochter is erg blij met de D7200. Blijft het toch in de familie

Robert Lerou schreef op dinsdag 18 augustus 2020 om 19:25 | reageer
Je schrijft dat bij de nieuwe full frame camera's er 45 tot 50 miljoen pixels op de sensor zitten. Dit is niet juist. Een gemaakte foto bestaat uit pixels. Op de sensor zitten ontvangertjes.

Wouter J schreef op dinsdag 18 augustus 2020 om 19:37 | reageer
In veel van de reactie tot nu toe wordt wat veel melding gemaakt van de vergelijkingen aan de hand van zoom-lenzen. Waar het gaat om vogels of wild fotograferen begrijpelijk. Voor kwaliteitsfoto's dichterbij, close-up, portret en macro kan erg veel kwaliteit gewonnen worden door meer aandacht te besteden aan de keuze van objectieven dan van FF of APS-C. Goede lenzen behouden hun waarde, bodies zelden of nooit.

PixelDude schreef op dinsdag 18 augustus 2020 om 20:07 | reageer
@ Robert Lerou
Technisch gezien zijn het inderdaad 2 verschillende hardware gegevens. De sensor ontvangt, het beeld projecteert (en wanneer je print zijn het op hun beurt dots).
Maar zelfs 'alle' camerafabrikanten (tenminste toch die ik ken) gebruiken de term pixel voor de sensor. Laat het ons dan maar bij pixels houden, ook voor de sensor.

Jacques Klarenbeek schreef op woensdag 19 augustus 2020 om 06:23 | reageer
Het artikel is duidelijk en zeer verhelderend. Natuurlijk ben je in het voordeel met Full Frame camera. Maar wat wellicht een beetje vergeten wordt, is dat een Full Frame, met allerlei lenzen, ten opzichte van een APS-C, met allerlei lenzen, een aanzienlijke groter kostenplaatje is dan een APS-C. Ik denk toch dat onder amateurs die vergevorderd zijn, de keuze ook daarmee te maken heeft. Althans bij mij wel.

PixelDude schreef op woensdag 19 augustus 2020 om 11:02 | reageer
@ Jacques Klarenbeek.
Je stelt onomwonden: “Natuurlijk ben je in het voordeel met Full Frame camera.” Wel … voor mij zou dat een enorm ‘nadeel’ betekenen.
Eerst enkele feiten die a priori niets met dit artikel van Nando te maken hebben maar het vermelden meer dan waard zijn.
Weet dat ik een liefhebber ben van natuur, landschappen en macro.
1. Gewicht en grootte. Als 67 jarige met enkele fysische beperkingen betekent beperking van grootte maar voornamelijk van gewicht een enorm voordeel: minder pijn, verder stappen.
Bovendien wordt alles groter en zwaarder om er maar ééntje te noemen: statief (om een zelfde stabiliteit te garanderen). Een statief dat je veel sneller zal nodig hebben, dus onontbeerlijk om mee te nemen.
2. Budget. Het verschil van prijs zit hem niet altijd in de body (één van mijn micro 4/3 body’s kost ook 3000 € maar in de veel hogere kost van FF objectieven wanneer je eenzelfde lage F waarde wil bekomen. En daar stopt het niet mee: bijv. veel grotere en duurdere filters.
Nu de eigenlijke vraag: “Wat is beter, een fullframe beeld croppen, of een cropsensor gebruiken?”
Ik gebruik micro 4/3 en zal daar de vergelijking mee maken. (Ik hou geen rekening met echte grootte en de werkingsgrootte.)
FF sensor grootte: 864mm²
Micro 4/3 grootte: 225mm²
Verhouding: 864/225 = 3.84
Laat ons van een sensor uitgaan die 24Mpixels kan genereren. Uiteraard kan je op een FF naar meer pixels gaan wanneer je er de nodig EUR naast legt.
Om de FF tot een zelfde micro 4/3 te croppen, hou je dus 24/3.84 = 6.25Mpixels over waar de micro 4/3 24Mpixels heeft. Wat een verschil. Dus croppen met een FF: negatieve uitkomst.
Zelfs een FF sensor van 50MP komt dan op 13MP, nog maar de helft van mijn micro 4/3. Dus zelfs een 50Mpixels FF croppen tot een micro 4/3: negatieve uitkomst.
Ja maar hoor ik er al velen zeggen: RUIS.
Wel de voorbije 5 jaar heb ik met mijn hobby geen 10 foto’s gemaakt met een ISO hoger dan 6400. Ik fotografeer altijd in RAW, in JEPG kan het volgende verhaal iets verschillend zijn.
(chromatische) Kleurenruis (veroorzaakt door temperatuur en lengte van belichting) is storend maar tot ISO6400, zelfs in de donkerste partijen van de foto, niet opvallend aanwezig en kan met goede bewerkingsprogramma’s eenvoudig weggewerkt worden (wat je dan nog plaatselijk kan toepassen), en … met een minimaal scherpteverlies.
Monochrome of helderheidsruis kan je ook gemakkelijk wegwerken. En die vind ik niet altijd storend. Soms werk ik die niet weg of verminder ik hem slechts minimaal.
Mijn besluit: ruis, niet langer een probleem met een 4/3.
Ik fotografeer ook close up en macro 1/1 en hoger (2/1, …. Wat een voordeel met een 4/3 ! Ik kan een pak verder wegblijven van mijn onderwerpen om ze toch even groot als een FF op mijn foto te krijgen.
Algemeen besluit (voor mijn toepassingen): “Natuurlijk ben je in het voordeel met een crop camera.”

Philip schreef op woensdag 19 augustus 2020 om 11:08 | reageer
Nando, je schrijft: "Door het fullframe beeld in de nabewerking zelf te 1,5 maal te croppen, hou je exact hetzelfde over als wat een 15x23mm sensor zou vastleggen." Maar een groothoeklens heeft een ander perspectief dan een telelens. Dus in je ff beeld zullen de voorwerpen in de achtergrond groter lijken dan in de opname met je cropsensor.

Nando schreef op woensdag 19 augustus 2020 om 14:35 | reageer
@Andre:
in mijn opinie is er geen eenduidige conclusie te trekken wat beter is. Dat heb ik in mijn artikel naar voren wilen brengen. Verlang je naar laboratorium resultaten - dus geen praktijk resultaten - dan moet je website zoals DXO gaan bestuderen.

@PixelDude:
Ik ga niet uit van een bepaalde pixelgrootte, maar van het aantal pixels per oppervlakte. Daar gaat het in dit stukje over.

Robert Lerou:
Laten we niet vallen over dit soort terminologieën Dit doet totaal niet ter zake.

@Wouter J:
Kwaliteit van objectieven maakt zeker uit voor de scherpte van een foto. Daar gaat het in dit artikel alleen niet over. Het gaat om het verschil tussen croppen of cropsensor. NIet over het verschil zoom- of vaste brandpunt. Dat is een andere discussie

PixelDude schreef op donderdag 20 augustus 2020 om 08:03 | reageer
@ Nando
Je hebt volgende zin verkeerd geïnterpreteerd omdat ik ze niet al te best neerpende "Ik denk dat je met de berekening van het aantal pixels in de fout gegaan bent wanneer de grootte van de pixels hetzelfde blijft, en dat dus Lex gelijk heeft."
Ik bedoelde niet met 'grootte' de afmetingen van de pixels zelf maar de grootte van het 'aantal'. Vandaar waarschijnlijk je goed bedoelde reactie op mijn kleine betoog dat de mist inging. Maar Lex heeft wel gelijk.

Nando schreef op donderdag 20 augustus 2020 om 09:47 | reageer
@Lex
@PixelDude
Jullie hebben gelijk. Wat dom van me dat ik dit verkeerd heb berekend.
Zo zie je maar weer, hoe verwarrend het spelen met getallen kan worden. hahaha
Dank je wel voor de terechte terechtwijzing en correctie. Dit maakt het natuurlijk direct duidelijk dat je met een fullframe croppen flink wat verlies in resolutie oplevert.

Paulussie schreef op donderdag 20 augustus 2020 om 11:30 | reageer
Na alle reacties nog eens gelezen te hebben, moet ik nog wat kwijt. FF of aps-c is wel degelijk verschil.
Een 24 MP FF croppen naar aps-c geeft dus 10 MP. Bij de D850 zal dat meer richting 18 gaan denk ik.
Een 20 of 24 MP aps-c camera heeft dus meer pixels ter beschikking, en meer pixels betekend meer detail ( mits de optiek goed genoeg is).
Komt er dus op neer, dat als je liever tele hebt, je beter voor aps-c kunt gaan.
Alleen, zoals iemand al zei, als je je foto's voornamelijk voor het scherm maakt, boeit het helemaal niet, beste schermen (op dit moment) hebben 8Mp. De aankomende 8k schermen (onbetaalbaar) 33Mp. Dan kan het meespelen, maar ik weet niet wat de kleurdiepte is.
Voor een beetje mooie print op wat groter formaat is meer pixels een voordeel.
Voor het ontwikkelen en nabewerken een nadeel, hoe meer pixels, hoe zwaarder je pc (of Mac) belast wordt, en hoe langer alles duurt.......

Wouter schreef op donderdag 20 augustus 2020 om 17:38 | reageer
Dat is inderdaad het dilemma waar ik mee worstel.
Ik fotografeer graag in de natuur (wildlife) aan de randen van de dag en bij voorkeur in het bos: Altijd mm's te kort en licht te weinig. Met mijn Sigma 150-600S op F6.5 dus vaak veel ruis en bewogen foto's op mijn 7D mkII. Dus overweeg ik nu een (tweedehands) 5D mkIV.

Tonny schreef op donderdag 20 augustus 2020 om 20:56 | reageer
Als ik dit zo lees heb ik nog geen spijt van de aanschaf van de EOS 7D mark 2 een aantal jaren geleden. Betaalbaar, handzaam en ja je mist wel eens iets. Maar de ingebouwde flitser gaf mede de doorslag.

Guido schreef op vrijdag 21 augustus 2020 om 12:09 | reageer
Hallo Nando,

Ik ben straks de trotse bezitter van een EOS R6, als hij tenminste geleverd wordt.
Deze body heeft 'maar' 20.1 MP wat uitzonderlijk weinig is, maar de pixelsize is 6,56µm.
Niet enkel de max resolutie is van belang, ook de pixel grootte. Klopt dit?

Guido

Paul schreef op zaterdag 22 augustus 2020 om 17:01 | reageer
@Guido:
Je vraag kan positief beantwoord worden, maar met deze camera kun je croppen grotendeels vergeten. Ga je dat doen naar APS c, houd je maar zo'n 8 Mp over.
Het is eigenlijk een specifiek "slechtlicht"camera geworden.
Maar inderdaad, 20 Mp is normaal ruim voldoende, print hiervan op 300DPI is bijna A3+........

Lex schreef op zondag 23 augustus 2020 om 11:34 | reageer
Mijn insteek is:
Bij een vergelijkend aantal MP en dezelfde generatie sensoren is een FullFrame sensor in het voordeel wanneer je het onderwerp volledig in beeld kunt krijgen. Je beeld zal dan door de grotere photosites (pixels) een hoger dynamisch bereik hebben en daardoor meer informatie vangen (minder ruis). Zodra je onderwerp minder dan 2/3e van je beeld omvat zal de APS-C in het voordeel zijn doordat er meer details behouden blijven. Moet je vaak croppen op een APS-C schakel dan ook niet over op een FF (uitzondering is high pixel density FF zoals de D850 maar die is dan ook niet vergelijkbaar.

Nando schreef op dinsdag 25 augustus 2020 om 09:40 | reageer
@Guido:
Die 20 mp is niet uitzonderlijk weinig. Dat is een mooi aantal dat voor nagenoeg alle toepassingen meer dan voldoende is.
Dit zou kunnen betekenen dat de R6 een heel schoon beeld bij hoge ISO's kan produceren. Of het een slecht licht camera is, zoals Paul suggereert, dat weet ik (nog) niet. Dat zal blijken als er meer reviews verschijnen. Een ding is zeker, het geeft minder ruimte om te croppen, als je dat vaak doet

Deel jouw mening

Let op: Op een artikel ouder dan een week kan alleen gereageerd worden door geregistreerde bezoekers.
Wil je toch reageren, log in of registreer je dan gratis.

Masterclass Landschapsfotografie met Bas Meelker

Ontvang wekelijks fotografietips in je inbox

44.345 fotografie enthousiastelingen ontvangen de tips al!
Meer over de wekelijkse mail. Of blijf op de hoogte via Facebook. Aanmelding beveiligd met Google reCaptcha.

Elja Trum

Photofacts; alles wat met fotografie te maken heeft!

Wil je graag mooiere foto's maken en op de hoogte blijven van ontwikkelingen binnen de fotografie? Photofacts plaatst leerzame artikelen die gerelateerd zijn aan fotografie. Variërend van product-aankondiging tot praktische fotografietips of de bespreking van een website. Photofacts bericht dagelijks over fotografie en is een uit de hand gelopen hobby project van Elja Trum. De artikelen worden geschreven door een team van vrijwillige bloggers. Mocht je het leuk vinden om een of meerdere artikelen te schrijven op Photofacts, neem dan contact op.Meer over Photofacts

Wat is beter, een fullframe beeld croppen, of een cropsensor gebruiken?

Gebruik een cropsensor wanneer je langere brandpunten gebruikt

Gebruik het croppen van je full frame beeld om een cropsensor te imiteren.

Wat is beter? De cropsensor, of je fullframe beeld croppen?

Maar hoe zit het dan met betrekking tot beeld kwaliteit?

Wat is de beste keuze?

Wat zou jij kiezen? Cropsensor of fullframe en croppen?